Genelkurmay'ın askerliğin kısaltılmasıyla ilgili teklifinin gazeteler tarafından nasıl yansıtıldığını farkettiniz mi? En çarpıcı örnek olduğu için şu başlığı beraberce okuyalım: "ASKERLİK KISALDI. Genelkurmay, uzun dönemi 18'den 15'e, yedek subaylığı 16'dan 12, kısa dönemi de 8'den 6 aya indirdi. Son kararı hükümet verecek." Hükümetin kararı da gecikmedi; dün toplanan Bakanlar Kurulu'ndan sonra, hükümet sözcüsü Cemil Çiçek, basının karşısına, "İlgili prosedür neyse yapılacak" açıklamasıyla çıktı.

Türkiye'de askerlik erkekler için zorunlu. Herbirimiz, vakti geldiğinde silâh altına alınıyor ve ömrümüzün belli bir bölümünü asker ocağında geçiriyoruz. Hepimizin hâlâ unutamadığımız acı-tatlı pek çok anımız var askerlik günlerimizden... Başka ülkelerde olduğu gibi, bizde de, zorunlu askerlik herhalde bir süre daha devam edecek.

Aslına bakılırsa, ayak işleri dışında, askerlik artık gerçek anlamda ihtisas ve özel eğitim gerektiren bir mahiyet kazandı; bu sebeple de, gelişmiş ülkeler ordularını profesyonelleştirdi. Askerlik öyle birkaç ayda kazanılabilecek bir maharet olmaktan epey uzaklaştı çünkü. Dahası, kullanılan silâh, araç ve gereçler, teknolojik ilerlemelerle birlikte hem karmaşıklaştı, hem de pahalı hale geldi. Bugünün savaşlarında, o pahalı silâh ve teçhizatı, kısa süreli eğitim almış kişilere teslim etmek akıl kârı değil.

Türkiye'de de silâhlı kuvvetlerin profesyonelleşmesi yönünde çalışmalar yapıldığı biliniyor; hatta, belli sınıflarda 'uzman çavuş' adıyla kalıcı yapılanmaya gidildiği de herkesin mâlumu. Geçen hafta çıkartılan yasalardan biriyle, 'çavuş' olarak askerliğe başlamışların da generalliğe kadar yükselebilmelerine imkân sağlandı. Bunlar 'profesyonel ordu' yönünde atılan adımlar...

Bu bakımdan, Genelkurmay'ın askerlik süresinin kısaltılması isteğini anlamakta zorlanıyoruz. Zorlandığımız sürenin kısaltılması değil, neden sistemin bütünüyle -planlandığı üzere- değiştirilmediği... Silâh altına alınan gençleri, ister acemi-er ister yedeksubay adayı olsun, kısa süreli eğitimden sonra birliklere çıkartmanın ne yararı olacak? Üç-dört aylık eğitim aldıktan sonra beş-altı ay eğitim vermek herhalde mümkün değil.

Profesyonelliğe geçilmeyişin hemen her alana yansıyan boyutları var. Zorunlu askerlik benzer eğitim süreçlerini tamamlamış erkekler ile kadınların iş hayatlarını, kıdem yönünden, erkeklerin aleyhine etkiliyor. İş bulmanın güç olduğu bir ülkede askerlik öncesi bir yere kapağı atmak zor olduğu gibi, askerlik yüzünden bırakılan işi yeniden kurabilmek veya ayrılınan göreve dönebilmek daha da zor. Er-yedek subay farklılığı yüzünden üniversite kapılarına yığılan yüzbinleri de unutmamak gerekiyor.

Şu aşamada doğru olan davranış, geçici bir süre için, birikmiş gençlerin sayılarını 'bedelli askerlik' yoluyla azaltmak olabilirdi. Çok kısa dönemli askerlik de bir başka yoldur. Bunun yerine, askerlik süresinin üç ay kısaltılmasının kalıcı etkileri olması beklenmemeli. Tersine, askerliğin kısaltılabilir olduğu hissi verildiği halde süre yeterince kısaltılmadığı için daha büyük hayal kırıklıkları yaşanacaktır.

Nihâi hedef ise, bir süredir üzerinde çalışılan 'profesyonel ordu' projesini derhal hayata geçirmek olmalı. Silâh altındaki gençlerin sayısı azaltılacaksa, bu sayı 'profesyonel' olarak orduya yazılmak isteyenlerden ibaret tutulabilir sözgelimi. Eğitim durumlarına göre, gençler, düz-er veya uzman çavuş olarak yazılacakları asker ocağına ekmek kapısı, yaptıkları işe de meslek olarak bakarlar. Başarılı oldukları taktirde önlerinin generalliğe kadar açık olduğunun da bilinciyle...

Böylesine keskin bir kararı tek başına Genelkurmay'ın vermesini beklemek ne derece doğru olur? Genelkurmay, hem süreyi kısaltma teklifi ile hem de uzun süredir üzerinde çalıştığı 'profesyonel ordu' projesiyle niyetini dışa vurmuş oluyor. Keşke, hükümet, Genelkurmay'ın süre kısaltma teklifini aynen kabul etmek yerine, "Artık nihâi hedefi hayata geçirelim" karşı-teklifini seslendirebilseydi.

Vakit hâlâ geçmiş sayılmaz...

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

AboneFormu

MesajFormu