BEYZA GÜDÜCÜ

Birleşmiş Milletler'in bu hafta yayınladığı iki rapor, tüyler ürpertici rakamlar içeriyor. İlk raporda, dünyada bir saatte tam 1200 çocuğun öldüğü açıklandı. Kimi açlıktan, kimi tedavi edilebilir hastalıklardan dolayı tam 1200 çocuk, her geçen dakikada, önlenebilir nedenlerle ölüyor üstelik. Yani bir günde, 28 binden fazla çocuk ölüyor dünyamızda. Demek ki dünyada artık kimse yanıbaşındaki ölümleri bile umursamıyor.

Çocuklarını umursamayan dünya ahali, yine Birleşmiş Milletler'in ikinci raporuna göre, kendi ülkelerini bırakıp, daha gelişmiş ülkelerde daha iyi bir hayat sürmek için göç ediyor. Kofi Annan'ın açıkladığı raporda, 175 milyonu aşkın insan bir başka ülkede göçmen statüsünde. Bu yeni göçmenler, daha iyi bir hayat kurmak için geldikleri ülkelerde, belli bir süre çalışıp, kendi ülkelerine dönmek istiyorlar. Göçten sonra yerleşik düzene geçebilenlerin oranı çok az.

ESKİ KÖLE, YENİ AMERİKALILAR Gana, Batı Afrika'da Altın Kıyı olarak bilinen bölgenin incisi olan ülke. Altın Kıyı, çünkü Batı Afrika'nın en büyük altın madenlerine sahip olan ülke halkı , yüzyıllarca kendilerine hiç faydası olmayan, bu değerli madenin esiri oldu. Gana'da altının varlığı keşfedilince, Avrupalılar Batı Afrika'yı komşu kapı yaptı ve Gana uzun yıllar İngiliz sömürgesindeki bir ülke oldu. Ülkede geçmişten bugüne en güçlü konumdaki kabile, en büyük altın madeni yataklarına sahip olan Ashantiler. Ashantiler, İngilizlerle ilk anlaşmayı yapan kabile üstelik. Ancak, Ashantilerin Gana'daki gücü sadece altınla sınırlı değil. Ganalılara göre Ashanti kabilesi, İngilizlerle yaptıkları anlaşmaya göre, hem altın hem insan ticaretini başlattılar. Yeni Dünya Amerika'ya, ilk köle ticaretinin başladığı ülke de denebilir Gana'ya. O dönemde, New Orleans, Afrikalı köle ticaretini başlatanların uğradığı limanların başında geliyordu. Bugün kasırga suları altında can verenlerin çoğu, atalarının nereden geldiğini dahi bilmeyen, Batı Afrikalı Ganalıların torunları aslında. Köle gemileriyle bilmedikleri bir ülkeye, Amerika'ya götürülen, elleri ayakları zincirlere vurulmuş büyük büyük nineleri ve dedeleri, New Orleans'taki "artık özgür" torunlarına, sanırım tüm dünyadan daha çok ağlıyor.

Kasırga sularıyla boğuşan Amerika Birleşik Devletleri tarihine bakınca, neredeyse tüm kıtayı kaplayan ülkenin, kuruluşundan bu yana, tüm nüfusu "göçmenlerden" oluşuyor. İngiliz, Fransız, İspanyol asıllı Amerikalılar, "Amerikalılık" bilinci ve inancıyla, büyük bir uyum içinde "vatanperverlik" gösteriyorlar.

Katrina kasırgasının yerle bir ettiği, New Orleans'ta, ülke kurulurken, çoğunlukla Batı Afrika'dan köle olarak getirilenlerin torunları, felakete elbirliğiyle göğüs germeye çabalıyor. Göçmenliğin "yerleşikliğe dönüşmesi", artık geri dönecek bir yerleri olmaması, sular altında kalmış toprakları tekrar yaşanır hale getirmenin gücünü arttırıyor bu insanlarda. Onbinlerce kişinin öldüğü bölgede, açlık, tecavüz, şiddet kol gezerken, New Orleans çamurlar arasından, yeniden doğmaya çalışıyor.

Tıpkı, dev toz bulutunun içinden çıktıkları 11 Eylül 2001'de olduğu gibi. İkiz kulelerin yerle bir edildiği gün, ben de tozlar içinde, Mısır çöllerindeydim. Kavurucu sıcaktan kaçıp, "çölde çay" içmek üzere bir Bedevi çadırına uğramıştım. Bahariye vahasındaki çadıra girince, içerideki Mısırlıların televizyonun başında toplanmış, hararetli tartışmalar içinde olduklarını gördüm. İlk izlenimim, bir filmin etkisinde kaldıkları yönündeydi. Çünkü ekranda, bir tür aksiyon filmiydi gördüğüm. Büyük harcamalarla çekilmiş, yüksek bütçeli filmi ağzı açık izliyor Mısırlılar diye düşündüm. Uçaklar New York'ta kulelere çarpıyor, kuleler yerle bir oluyordu. İki saniye sonra, aynı görüntünün tekrar edildiğini görünce, beynimde şimşekler çaktı. Film mi? Hayır, çölün ortasındaki Bedevi çadırında, "Yeni Dünya, yeniden kuruluyordu!." Eski Dünyalı bizler ise, olan biteni şaşkınlıkla izliyorduk!

Televizyonun sesini açmalarını isteyince, Mısırlı Bedeviler, "Eyvah, teröristler Mısırlıymış, şimdi Amerika Mısır'ı vuracak" diye bağırışmaya başladı. Tuhaf bir andı. Tüm dünyanın can derdine düştüğünü o an anladım. Uçsuz bucaksız çölün ortasındaki çadırda, televizyonun asıl gücünü görmek bir yana, iletişim ağının dünyayı ne denli ufacık ve savunmasız kıldığına keskin biçimde tanık oldum. Şaşkınlığımı atmaya çalışırken, artık sırada reklamlar vardı ve yeni programlarla devam edecekti yayın. Etti de. Afganistan, Irak vesaire, vesaire...

Dünyanın en büyük "göçmen devleti" Amerika, bugünlerde bana Roma İmparatoru Sezar'ı anımsatıyor. Sezar'ın en akılda kalan sözü, kendisini arkasından bıçaklayan Brütüs'e sarfettiğidir; "Sen de mi Brütüs!" der koca imparatorluğun Sezar'ı, kanlar içinde yere yığılırken.

Eylül ayını sevmiyor artık Amerika. Eylül, Amerika'nın Brütüs'ü sanki. Terör, doğal afetler, hüzünlü bir Eylül yaşatıyor eski göçmen, yeni yerleşik Amerikalılara. Sonbahar, New York'ta, New Orleans'taki birçok evde yasla geçecek artık. Amerika Birleşik Devletleri, eminim yaralarını saracak, kanayan yerlerine pansuman yapacak ve kısa sürede insanlar yine "normal" hayatlarına dönecek. Dönmeli de.

Dünyada her ülkenin göçmenleri var. Kimi ikiyüzyıllık kimi iki günlük göçmenler, bir yerlerde hayata tutunma derdinde. Yine bir Eylül ayında, Ayvalık'tan Midilli'ye çocukken göçen 82 yaşındaki Panayotis amca, dünyanın tüm göçmenlerinin sözcüsü sanki. Hayatın sırrını bulmuşcasına gözbebeklerini parlatan bir tek cümle sarfediyor, "Mutlu musunuz burada?" soruma karşılık.

-"Bu dunya çarkifelek, aşk olsun çevirene!"

Nar-ı Beyza diğer bölümler

PARİS YANIYOR! Uçmalı mı uçmamalı mı? Dağı dağa kavuşturmak KOPYA MISIN GERÇEK Mİ