TBMM Başkanı Bülent Arınç, ABD askerinin kabulü ve Türk askerinin yurt dışına gönderilmesine ilişkin tezkere için uluslararası meşruiyetini şart olduğunu belirterek, "Uluslararası meşruiyetin varlığı veya yokluğu Meclis'in kararına bağlıdır. Hükümet ona göre tezkere göndermelidir. Buna göre tezkere göndermemişse Meclis onu redetmelidir"dedi.

Hükümet'in Irak'la ilgili olarak Meclis'e tezkere getirip getirmeyeceği merakla beklenirken, TBMM Başkanı Bülent Arınç, tezkere ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Arınç, Anayasa'nını 92. maddesinin Meclis'ten alınacak yetki konusunda bazı sınırlar çizdiğini hatırlatarak, "Bu yetkiyi hükümete verirken sınırlı olarak vermesi, sınırlı sayıda asker ve süre için vermesi gerekir"dedi.

Arnıç, Yeni Şafak'ı şöyle cevapladı:

CHP'nin iddiaları doğru değil

-"Tezkere inşaallah gelmez" dediniz. Ne zaman gelecek?

Gönderecek olan yer bilir. Başbakanlık tezkeresini hükümet gerektiğinde gönderiyor, gönderebilir. Biz bunu gündeme almak ve görüşmek mecburiyetindeyiz. Sayın Ali Topuz, "Meclis Başkanı böyle bir tezkereyi gündeme almamalıdır Anayasa suçu işler" demiş ama bence böyle değil. Bunun gereğini Meclis tayin eder. Gelmesi halinde, olağanüstü toplantı isteği olmadığına göre Salı'dan önce görüşülemez. Tezkereyi göndermek hükümetin işidir, kabul edip etmemek veya değiştirerek kabul etmek Meclis'in işi.

Tezkere gelir Meclis'ten red kararı çıkarsa ne gibi siyasi sonuçları olur?

AK Parti Hükümeti'nden bir tezkere gelecek ve Meclis'ten çıkmayacak. Bu olağan birşey değildir. AK Parti Genel Başkanı da ifade ediyor ki bağlayıcı grup kararı almayız, milletvekilleri vicdanlarına göre karar verirler. Bu çok doğru bir karardır. Böyle olacaksa çıkmayabilir tezkere. Hükümet ben göndereyim de Meclis bunu redetsin düşüncesinde olabilir. Ama normal olarak göndermesi halinde de Meclis reddetmiş olabilir. Bu ihtimali çok düşük gördüğüm için söylüyorum. Bunun siyasi sonuçları iyi olmaz. Hükümetin tezkere göndermesine rağmen reddedilmesi olağan birşey değil. Ya yıpranmış olarak devam eder veya bazı konularda eli güçlenmiş olarak devam eder.

Sezer gibi düşünüyorum

Sayın Cumhurbaşkanı Anayasa'nın 92. maddesinde göre uluslararası meşruiyetin aranması gerektiğini söylüyor.

92. Maddenin yazılış biçimine bakılırsa ikiye ayırmak mümkün. Biraz yoruma bağlı. Sadece 92. maddenin ikinci fıkrası için değil, birinci fıkrası için yani savaş hali ilanına karar verilmesi için uluslararası meşruiyet aranır diyenler var. Ben de Sayın Cumhurbaşkanı gibi düşünüyorum. Uluslararası meşruiyet hem BM Yasası'na hem de bağlantılı bazı yasalara göre mutlaka gereklidir. Bunun iki şartı vardır. Birinci meşru müdafa, ikincisi Güvenlik Konseyi'nin kararı. Uluslararası meşruiyetin varlığı veya yokluğu Meclis'in kararına bağlıdır. Hükümet ona göre tezkere göndermelidir. Buna göre tezkere göndermemişse Meclis onu reddetmelidir. Hükümet ilk tezkerede yetkiye üç aylık süre koydu. Diğer ikisinde de bu şartları taşıması gerekir. Uluslarası meşruiyetin bulunup bulunmadığı konusu Meclis'ce değerlendirilmelidir

Eğer hükümet uluslarrası meşruiyet olmadan bir tezkere gönderirse ne olur?

Olmaz. Meclis redetmelidir.

1441 yeterli değil

BM'nin 1441 sayılı kararı yeterlidir diyenler var. Siz ne diyorsunuz?

Doğru değil. 1441 sayılı karar fiili müdahele için yeterli değil. Ona rağmen tezkere gelirse Meclis gereğini yapar. Millet iradesinin tecelli ettiği yerdir; yanlış karar çıkmaz.

Yetki tezkeresi için Anayasa Mahkemesi'nde dava açılabilir mi?

Yetki tezkeresi Anayasa Mahkemesi'ne gitmez. Meclis kararları Anayasa yargısına tabi değildir

Hükümetin barış yolundaki çabalarını nasıl karşılıyorsunuz?

Hükümetin çabalarını takdirle karşılıyorm. Barış için önemli adımlar attılar. Işıkları yakıp söndürmeye devam. Barış isteyenler baştacımızdır.

'Önergeyle değişebilir'

"Tezkereninin değiştirilme imkanı var. Milletvekilleri bir önerge ile tezkeredeki istenmeyen yetkileri kırpabilir."

Tezkereninin değiştirilme imkanı olduğunu söylediniz. Böyle birşey olabilir mi?

Olabilir, çok da iyi olur. Gelirse tezkere üzerinde tartışmalar olur, artıları eksileri ortaya konur. Milletvekilleri bir önerge vererek, önerge ile başka şekle sokulabilir. Yıldırım Akbulut'un hükümeti döneminde kendisinin imzası ile önerge verilmiş bir cümle ilave edilmiş. Tezkere bizim düşüncelerimize uygun olarak gelmediği taktirde miktar, süre, yapılacak iş belli değilse, ucu açık şekilde yetki talep ediliyorsa, Meclis kendisinde olan yetkiyi hükümete devredemez. Bu yetkiyi hükümete verirken sınırlı olarak vermesi, sınırlı sayıda asker ve süre için vermesi gerekir. 92. madde sınırsız yetki vermiyor.

Sizin müdaheleniz olabilir mi?

Hakem konumundayım. Yönetecek olursam İçtüzük'te ne varsa onu yaparım. Tezkere gelecekse nasıl gelmesi gerektiğini Sayın Başbakan'a söyledim. Benim düşünceme göre de yanlışsa ne olduğunu söylerim. Sayın Başbakan daha önceki görüşmemizde önergelerin birlikte geleceğini söyledi.

Kapalı oturuma nasıl bakıyorsunuz?

Kapalı oturumlarda çok ilginç ve gizli şeyler söylenip söylenmediği tartışılabilir. İçtüzük'ten önce Dahili Nizamnamemizde kapalı oturum vardı. Kapalı oturumun kendisi hak olarak kalmalıdır. Danışma Kurulu toplantısında 1990 yılındaki kapalı oturum tutanaklarını açmaya karar verdik. Önümüzdeki hafta yayınlanacak. 1934'den beri açıklanmayan kapalı oturum tutanakları var.

Kapalı oturum önergesi verildiği zaman kapalı oturuma geçilir diyor. CHP'liler önerge üzerinde tartışma olmasından sonra kapalı oturum yapılmasını istiyor. İçütüzük'te böyle bir imkan yok. Akla ve mantığa uygun olan kim bu önergeyi verdi, önerge doğru mudur yanlış mıdır bu açık olabilir. Ama buna İçtüzük imkan vermiyor. Şeffaflık esastır. Ama öyle bir an gelebilir ki çok gizli kalması gereken birşey yapılabilir. Kapalı oturumun kalkmasından yana değilim. Günü gelir CHP'de verebilir. Önerge geldiği zaman benim takdir hakkım yok.