Nereden, nasıl temin edilir? Azı yarar çoğu zarar mı? Multisi var, doğalı var, ıspanakta var. Vitamin dosyası...

Vitamin deyince çoğumuzun aklına renkli renkli haplar geliyor. Hayatımızda önemli bir rolü olduğunu biliyoruz ancak doğal yollarla nelerden alırız, ne kadar almalıyız bunları tam olarak bilenimiz var mı?

Vitaminler vücutta metabolik olayların normal bir şekilde meydana gelmesi ve sağlıklı durumun sürdürülmesi için gerekli olan, vücutta sentez edilmeyen veya yetersiz derecede sentez edilen ve besinler içinde ufak miktarda alınması zorunlu maddelerdir. Vitaminler çözündükleri ortama göre sınıflandırılırlar:

Yağda eriyenler

A vitamini

Kaynakları: Hayvansal yiyeceklerden balık, karaciğer, süt ve süt yağı, yumurta sarısı, yeşil sebze ve meyveler

Ne işe yarar: Gözün değişik ışık durumlarında görebilmesi, büyüme ve gelişmeye yardımcı olur. Üreme fonksiyonlarında gereklidir. Enfeksiyonlara karşı koruyucudur.

Eksik alınırsa: Gece körlüğü, deride kuru ve pütürler, enfeksiyon hastalıklarına daha kolay yakalanma, büyüme yavaşlaması, kemiklerin ve dişlerin gelişmesinde bozukluk.

E vitamini

Kaynakları: Günlük yiyeceklerde yeterli miktarda bulunur.

Ne işe yarar: Kan hücre hemolizini önleyerek aneminin önlenmesi, organizmada oluşan oksijen içeren serbest radikalleri etkisizleştirerek kanser oluşum riskini azaltma. Katarakt oluşumunu geciktirme.

Eksik alınırsa: Günlük yiyeceklerle alındığından yetişkinlerde eksikliğine fazla rastlanmaz. Prematüre bebeklerde hemolitik anemi, kalp kapaklarında kanama görülür.

D vitamini

Kaynakları: Balık karaciğeri yağında yoğun olarak bulunur.

Ne işe yarar: Kalsiyum metabolizmasını düzenler, kemiklerin ve dişlerin sertleşmesinde etkilidir.

Eksik alınırsa: Raşitizm (kemiklerde yumuşama, kolay kırılma, kemik uçlarında genişleme, bileklerde şişkinlik), dişlerin düzensiz ve geç çıkması, bıngıldağın geç kapanması.

K vitamini

Kaynakları: Lahana, karnabahar, ıspanak ve diğer yeşil sebzelerde, soya fasulyesi ve tahıllarda bulunur.

Ne işe yarar: Kan pıhtılaşmasını sağlar. Kemik yapımında kalsiyuma yardımcıdır.

Eksik alınırsa: Kontrolsüz kanamalar görülebilir.

Suda eriyenler

C vitamini

Kaynakları: Yeşil sebzeler, turunçgiller, çilek, domates, kuşburnu, maydanoz, kivi

Ne işe yarar: Kılcal kan damarlarının kuvvetli olmasını sağlar. Yara iyileşmesini hızlandırır. Vücudu enfeksiyon ve bakteri toksinlerinden korur. Kan kolesterol düzeyinin düzenlenmesinde yararlıdır. Kanser riskini azaltır.

Eksik alınırsa: Yorgunluk, iştah azalması, yaraların iyileşmesinde gecikme, isteksizlik, büyümede duraklama, anemi, enfeksiyonlara karşı direncin azalması, diş etlerinin şişmesi, kanaması, eklemlerde şişmeler, ateş, kanamalar, kemiklerde kırılmalar.

Niasin

Kaynakları: Hayvansal kaynaklı yiyeceklerde daha çok bulunur.

Ne işe yarar: Protein karbonhidrat ve yağ metabolizmasında koenzim olarak görev alır.

Eksik alınırsa: Sinir ve sindirim sistemi bozuklukları, deride yaralar, iştahsızlık, vücutta yanma hissi, halsizlik, ishal ve kusma.

B5 vitamini

Kaynakları: Dana eti, karaciğer, balık, tavuk, yumurta, peynir, fasulye, tüm tahıllar, hububatlar, karnabahar, bezelye, avakado, patates, mısır, kuru yemişlerde de bolca bulunur

Ne işe yarar: Karbonhidrat, lipid ve protein metabolizmasında rol alır. Sinir sisteminin çalışmasında önemli olan asetil kolin oluşumunda etkindir.

Eksik alınırsa: Kusma, karın ağrısı, kramplar ve yorgunluk hissi.

B2 vitamini

Kaynakları: Süt, et ve yumurta gibi hayvansal protein kaynağı yiyecekler, yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagil ve maya

Ne işe yarar: Protein ve yağ metabolizmasındaki enzimlerin çalışmasında yardımcı.

Eksik alınırsa: Deride, kulak, burun ve göz kenarlarında yaralar. Görme zayıflığı, sinir sistemi bozuklukları.

B6 vitamini

Kaynakları: Hayvansal gıdalar, balık, tam buğday unu, karaciğer böbrek, yeşil yapraklı sebzeler.

Ne işe yarar: Sinir sisteminin çalışmasındaki tepkimelerde rol oynar. Bağışıklık sistemi için gereklidir.

Eksik alınırsa: Deride yaralar, büyümede yavaşlama, antikor oluşumunda azalma dolayısıyla bağışıklık sisteminde zayıflama.

Folik asit

Kaynakları: Karaciğer, diğer organ etleri, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler

Ne işe yarar: Kan hücresi yapımı ve hücre çoğalmasına yardımcı olma.

Eksik alınırsa: Büyüme geriliği, üreme güçlüğü, deride yaralar, koroner kalp hastalığı riskinde artış görülebilir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Vitaminlerin doğal besinlerden mi yoksa destekleyici preparatlardan (hap) mı alınması daha iyidir?

Vitamin doğal kaynaklı da olsa organik de olsa vitamindir ve vücut ihtiyacı olan vitamin kaynağını ayırt etmez. Ancak besinler içindeki bazı vitaminler pişirilme veya saklama işlemleri sırasında aktivitelerini kaybedebilir. Örneğin: C vitamini ısı, ışık oksijenden etkilenir. Bu yüzden sebzeleri pişirirken veya saklarken bu etkilerden sakınılmalı veya en azından uzun süre bu etkilere maruz bırakılmamalılar. Suda çözünen vitaminler yemek suyuyla atılabilir. Vitamin preparatlarını saklarken, diğer ilaçlarda olduğu gibi özen göstermeli ve prospektüsünde yazılı saklama şartlarına dikkat edilmelidir.

GÜLSEN ORTAÇ

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu