Dünyanın üstüne kâbus gibi çöken koronavirüs salgınıyla ilgili her geçen gün yeni bir bulguya rastlanıyor. ABD'li bilim insanlarının son yaptığı araştırma ilginç bir sonucu ortaya koydu. Yapılan yeni bir çalışmada 'androjenetik alopesi'ye (erkek tipi kellik) sahip erkeklerin, koronavirüse yakalanma ihtimalinin diğer yaşıtlarından 2.5 kat daha fazla olduğu belirlendi. Araştırmacılar, saç dökülmesinin vücutta üretilen yüksek düzeydeki erkeklik hormonu üretilmesine bağlı olduğunu ifade etti. Uzmanlar ise aşırı miktarda üretilen cinsiyet hormonun virüsün hücrelere girmesini ve zarar vermesini kolaylaştırdığını açıkladı.
ABD’nin California eyaletinde yer alan Applied Biology adlı bilim şirketinden araştırmacılar, kellikten muzdarip erkeklerin şiddetli Covid-19’dan etkilenme ihtimalinin, tam saçlı bir başa sahip erkeklere göre 2,5 kat daha fazla olduğunu konusunda uyarıda bulundu. “Androjenetik alopesi” olarak adlandırılan erkek tipi kellik, 50 yaşın üzerindeki erkeklerin yaklaşık yüzde 50'sini etkileyen yaygın ve genetik bir saç dökülmesi şekli olarak ortaya çıkıyor.
- Araştırmacılar, saç dökülmesine bağlı ortak bir biyobelirteci olan erkek hastaların ciddi koronavirüs enfeksiyonlarına önemli ölçüde daha duyarlı göründüğünü buldu. Ekip, çalışmanın bulgularının virüs için yeni tedaviler ve hatta muhtemelen bir tedavi için yeni olanaklar sağlayabileceğini söyledi.
Cinsiyet hormonlarını da kontrol ediyor
Erkek tipi kellik, vücudun ne kadar erkeklik hormonu (androjen) ürettiğini düzenleyen androjen reseptörü (AR) genindeki varyasyonlar tarafından kontrol ediliyor. Kellikten etkilenen erkeklerde ise androjen üretimi artıyor. Bu gen aynı zamanda testosteron ve androstenedion içeren diğer cinsiyet hormonlarını da kontrol ediyor.
Androjen üretimi corona virüs enfeksiyonlarında rol oynadığı düşünülen TMPRSS2 olarak bilinen bir enzimin de artmasına neden oluyor. TMPRSS2’nin vücudun koronavirüsün girmesini kolaylaştırdığı ve bu yüzden erkeklerin kadınlara oranla daha fazla etkilenmesine neden olduğu belirtildi.
- Araştırmacılar, androjenetik alopesi olan orantısız sayıda erkeğin corona virüs ile hastaneye kaldırıldığını gözlemledikten sonra AR geni ile şiddetli Covid-19 arasındaki bağlantıyı inceledi.
Ekip, özellikle şiddetli Covid-19'u olan erkeklerin yaklaşık yüzde 79'unun erkek tipi kellikten etkilendiğini ortaya koydu. Bilim insanları yaptıkları çalışma kapsamında, Covid-19 ile hastaneye kaldırılan 65 erkekte AR genindeki poliglutamin tekrarı (veya CAG tekrarı) bölgesinin uzunluğunu, hem androjen üretimi ile hem de erkek tipi kellikle bağlantısını ölçtüler. AR CAG tekrarı 22 nükleotidden (DNA'yı oluşturan moleküller) daha kısa olan erkeklerin, CAG sayısı 22 veya daha yüksek olan hastalara göre Covid-19 ile yoğun bakıma alınma olasılığının iki buçuk kat daha düşük olduğunu buldular.
Yoğun bakına alınma riski olan erkekleri belirlemek için kullanılabilir
Çalışmanın yazarlarından Andy Goren, “Verilerimiz, daha uzun AR CAG puanlarının daha şiddetli Covid-19 hastalığı ile ilişkili olduğunu gösteriyor. AR CAG tekrar uzunluğunun, yoğun bakım ünitesine yatışları için en fazla risk altında olan erkek Covid hastalarının belirlenmesine yardımcı olmak için bir biyobelirteç olarak kullanılabileceğini gösteriyor. Androjen reseptörü ile bağlantılı bir biyobelirtecin tanımlanması, erkeklik hormonunun Covid-19 hastalığının şiddetindeki önemli rolünü vurgulayan başka bir kanıttır" ifadelerini kullandı.
