Türkiye'de küçük esnafların emeklilik koşullarını iyileştirecek bir reform hazırlığı gündemde. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) yeni yasama döneminde ele alınması beklenen düzenleme, Bağ-Kur sigortalıları için emeklilik şartlarını kolaylaştırmayı hedefliyor. Reformla birlikte, Bağ-Kur sigortalılarının emekli olabilmesi için gereken prim gün sayısının mevcut sistemdeki 9.000 günden 7.200 güne düşürülmesi öngörülüyor. Bu düzenleme ile Bağ-Kur sigortalılarının prim ödeme süresi, SSK sigortalılarıyla eşit hale getirilecek.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) yeni yasama döneminde ele alınacak önemli düzenlemelerden biri, Bağ-Kur ve SSK sigortalıları arasındaki prim gün farkını ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Şu anki sosyal güvenlik sistemine göre, Bağ-Kur sigortalılarının emekli olabilmesi için 9.000 prim gününü doldurması gerekiyor. Bu, SSK sigortalılarının emekli olmak için ihtiyaç duyduğu 7.200 prim gününe kıyasla 1.800 gün (yaklaşık 5 yıl) daha fazla çalışma anlamına geliyor.
SSK ve Bağ-Kur Prim Günleri Eşitlenecek
Yeni yasama döneminde TBMM'nin gündemine gelmesi beklenen SSK-Bağ-Kur prim eşitlemesi düzenlemesi, özellikle küçük esnaflara büyük bir avantaj sağlayacak.
Bu düzenleme ile Bağ-Kur'da emeklilik için gereken 9.000 prim günü, 7.200 güne düşürülecek. Bu sayede, 1 milyondan fazla küçük esnaf ve çiftçi, 5 yıl daha az prim ödeme imkanı elde ederek erken emekli olabilecek.
Kapsam Genişlerse EYT’lilere de Faydası Olabilir
Düzenleme kapsamı geniş tutulur ve 8 Eylül 1999 öncesi sigortalıları da kapsarsa, EYT'li (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) Bağ-Kur’lular da 9.000 gün prim ödemeden, 7.200 günle emekli olma hakkı kazanabilecek.
Ancak ilk etapta düzenlemenin küçük esnaf ve çiftçileri hedef alacağı düşünülüyor. Kapsamın belirlenmesinde, esnafın yanında çalışan işçi sayısı, basit usulde vergilendirme ve vergiden muaf esnaf olma gibi kriterlere dikkat edilecek.
Kadın ve Erkekler İçin Prim Gün Şartı Eşitlenecek
8 Eylül 1999-30 Ocak 2008 tarihleri arasında sigortalı olan Bağ-Kur’lular için gün sayısı şartı hem kadın hem de erkeklerde 25 yıl, yani 9.000 gün olarak belirlenmişti.
Yaş şartı ise kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak uygulanıyordu. Yeni düzenleme ile bu prim gün şartı 9.000’den 7.200’e indirilecek.
Prim Gününü Tamamlayan Yaş Şartını Bekleyecek
7200 prim gününü tamamlayanlar, sigortalılık başlangıç tarihine göre belirlenen yaşı da sağlıyorsa emekli olabilecekler. Ancak, prim gün sayısını tamamlamış olsalar dahi yaş şartını beklemeleri gerekecek.
1 Mayıs 2008 sonrası sigortalılığı başlayanlar için ise, 9.000 gün prim şartı ve kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı geçerli olacak. Bu yaş, kademeli olarak 65’e kadar artıyor. Ancak, yapılacak 1.800 günlük indirim ile 1 Mayıs 2008 sonrasında sigortası başlayan Bağ-Kur’lular da 7.200 günle emekli olabilecekler. Yine, yaş şartını tamamlamaları gerekecek.
EYT’liler Yararlanabilir mi?
EYT’liler için, henüz 9.000 günü doldurmamış Bağ-Kur’lular bu düzenleme kapsamına girerse, 7.200 gün prim ödemeleri durumunda hemen emekli olabilecekler. Bu nedenle, yasanın kapsamı bu noktada kritik öneme sahip. 8 Eylül 1999 öncesini kapsaması ve tüm Bağ-Kur’lular için geçerli olması gerektiği vurgulanıyor.
Son 7 Yıla Göre Emeklilik Kurumu Belirleniyor
Mevcut durumda farklı kurumlarda çalışmış sigortalılar için iki yöntem uygulanıyor. 2008’den önce sigortalı olanların emekli olacağı kurumu, son 7 yıllık sigortalılık süresindeki 1.261 gün belirliyor. Bu süre içinde hangi kurumda 3,5 yıl ve fazlası çalışılmışsa, o kurum emeklilik kurumu olarak seçiliyor.
1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlar için ise hangi kurumdan daha fazla prim ödenmişse, emeklilik o kurumdan gerçekleşiyor ve 3,5 yıla bakılmıyor. Ancak Bağ-Kur ile SSK primlerinin eşitlenmesi durumunda, bu tür bir hesaplamaya gerek kalmayabilir.
3600 gün prim ile kimler emekli olabilir?
Kadınların 3600 gün üzerinden emekli olabilmesi için 15 yıl, 50 yaş ve 3600 gün şartını yerine getirdikleri tarih önemlidir; 23 Mayıs 2002 tarihinden önce belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 50 yaşında emekli olabilirler.
24 Mayıs 2002 ile 23 Mayıs 2005 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 52 yaşında emekli olabilmektedirler.
24 Mayıs 2005 ile 23 Mayıs 2008 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 54 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2008 ile 23 Mayıs 2011 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 pri gününü dolduran kadın sigortalılar 56 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2011 tarihinden sonra belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 58 yaşında emekli olabilirler.
Erkeklerin 3600 gün üzerinden emekli olabilmeleri için 15 yıl, 55 yaş ve 3600 gün şartını yerine getirdikleri tarih önemlidir; 23 Mayıs 2002’ den önce belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 55 yaşında emekli olabilirler.
24 Mayıs 2002 ile 23 Mayıs 2005 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 56 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2005 ile 23 Mayıs 2008 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 57 yaşında emekli olabilirler.
24 Mayıs 2008 ile 23 Mayıs 2011 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 58 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2011 ile 23 Mayıs 2014 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 59 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2014 tarihinden sonra 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 60 yaşında emekli olabilirler.
