Erdoğan Ayasofya'yı 1994'te vaat etmiş: Yeniden Müslümanların camisi olacak

Danıştay 10. Dairesi beklenen Ayasofya kararını verdi. Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair karar iptal edilirken yabancı medya kuruluşları bu gelişmeyi son dakika olarak duyurdu. Bazı medya kuruluşlarında ise Danıştay'ın kararı hazımsız ifadelerle yer aldı. New York Times gazetesi haberi "Danıştay Ayasofya'nın cami olarak kullanılmasının yolunu açtı. Karar Ayasofya'nın 80 yıllık statüsünün iptal edilmesinin ve yapının ibadet yeri haline getirilmesinin önünü açtı. Bu karar muhtemelen uluslararası öfkeye sebep olacak" spotuyla duyurdu. BBC ise kararı "Tartışmalı karar" olarak duyurdu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, saat 20.53'te Millete Sesleniş konuşması yaptı. Erdoğan konuşmasında, Fatih Sultan Mehmed'in, Ayasofya'yı camiye çevirmesinin ardından hazırlanan vakfiyesini hatırlattı. Erdoğan, 'Fatih Sultan Mehmet Han 1 Haziran 1453 tarihli vakfiyesinin bir bölümünde, 'Kim bu Ayasofya'yı camiye dönüştüren vakfiyemi değiştirir, bir maddesini tedbil eder, onu iptal veya tedile koşarsa... Fasit veya fasık bir tevvile veya herhangi bir dalavereyle Ayasofya Camisi'nin vakıf hükmünü yürürlükten kaldırmaya kastederse... Aslını değiştirir, füruuna itiraz eder ve bunları yapanlara yol gösterir, yardım ederse... Kanunsuz olarak onda tasarruf yapmaya kalkar, camiilikten çıkarır ve sahte evrak düzenleyerek, mütevellilik hakkı gibi şeyler isterse... Yahut onu kendi batıl defterine kaydeder veya yalandan kendi hesabına geçirirse... Huzurunuzda ifade ediyorum ki en büyük haramı işlemiş ve günahı kazanmış olur. Bu vakfiyeyi kim değiştirirse; Allah'ın Peygamber'în, Meleklerin, bütün yöneticilerin ve dahi tüm müslümanların edebiyen laneti onun ve onların üzerine olsun... Azapları hafiflemesin, haşr gününde yüzlerine bakılmasın. Kim bunları işittikten sonra hala bu değiştirme işine devam ederse, günahı onu değiştirene ait olacaktır. Allah'ın azabı onlarındır. Allah işitendir, bilendir' Bugün alınan karar, aynı zamanda Fatih'in işte bu ağır bedduasından kurtulmamızı sağlamıştır' ifadelerini kullandı.

Danıştayın Ayasofya kararı için beklenen gün geldi. Herkes Danıştay'ın Ayasofya kararını merakla bekliyordu. Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. Danıştayın gerekçesinde, Ayasofya'nın Fatih Sultan Mehmet Han Vakfı mülkiyetinde olduğu, cami olarak toplumun hizmetine sunulduğu belirtildi. Ayrıca gerekçede, Ayasofya'nın tapu belgesinde cami vasfı ile tescilli olduğu, bunun değiştirilemeyeceği kaydedildi.

Hem Türkiye'nin hem de dünyanın merakla beklediği Ayasofya kararı son dakika olarak açıklandı. Haftalardır gündemden düşmeyen tarihi yapının yeniden camiye çevrilip çevirilmeyeceğiyle ilgili milyonlar Danıştay'dan gelecek karara kilitlenmişti. Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. Bu sürecin başlamasında çok önemli bir role sahip olan Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği’nin kurucu başkanı 75 yaşındaki İsmail Kandemir Yeni Şafak'a konuştu. Henüz 20’li yaşlardayken Ayasofya’ya gidip gizli gizli namaz kıldığını anlatan Kandemir, “Orası benim için bir ideal, bir hedef” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ayasofya’nın ibadete açılmasına ilişkin kararnameyi imzaladı. Erdoğan, Ayasofya'nın Diyanet İşleri Başkanlığına devredilerek ibadete açılmasına yönelik Cumhurbaşkanlığı Kararını "hayırlı olsun" mesajıyla paylaştı. Kararnamede, "Ayasofya Camiinin yönetiminin Diyanet İşleri Başkanlığına devredilerek ibadete açılmasına karar verilmiştir" ifadelerine yer verildi. Ayasofya Camisi'nin, yönetimi Diyanet'e devredilerek ibadete açılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.