Güneş sistemindeki 6 gezegen (Satürn, Uranüs, Neptün, Venüs, Jüpiter, Mars) gezegen geçidi olarak bilinen olayda yan yana hizalanacak. Gezegen defilesi, gezegen geçidi ya da gezegen hizalanması olarak ifade edilen astronomik olay Türkiye'den de izlenebilecek. Gökyüzünde gerçekleşen bu olayı izlemek için özellikle şehir ışıklarından uzak karanlık bölgelerin tercih edilmesi avantaj sağlıyor. Peki gezegen geçidi ne zaman olacak? Gezegenlerin hizalanması bugün mü (25 Ocak) başlayacak ve saat kaçta izlenecek?
Gezegen geçidi ya da hizalanması olarak bilinen astronomik olay için meraklı bekleyiş sürüyor. Gökyüzüne ilgi duyanlar ve bu görsel şöleni kaçırmak istemeyenler, karanlık bölgelerden bu doğa olayını gözlemleyebilecek. Peki gezegen dizilimi (hizalanması) bu akşam mı olacak? Gezegenlerin geçidi saat kaçta izlenebilecek?
GEZEGEN GEÇİDİ (HİZALANMASI) NE ZAMAN VE NASIL İZLENECEK?
6 gezegen gökyüzünde 25 Ocak'ta hizalanacak. Gözlem için en uygun zamanın güneş battıktan sonra yaklaşık 19.00-19.30 saatleri. Satürn, Venüs, Neptün, Uranüs, Jüpiter ve Mars'ın aynı hat üzerinde dizilmesiyle gökyüzünde adeta bir "gezegen defilesi" yaşanacak.
GEZEGEN GEÇİDİ AZ RASTLANAN BİR OLAY
Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu konuyla ilgili yaptığı açıklamada, 6 gezegenin aynı hatta bir araya gelmesinin az rastlanan bir olay olduğunu belirtti.
Güneş sisteminde 8 gezegen olduğuna ve gezegenlerin güneşin etrafındaki tur sürelerinin farklı olduğuna dikkati çeken Kılıçoğlu, "Uranüs'ün güneşin etrafında 1 tur atması neredeyse bir insan ömrü kadar sürüyor. Bazı dönemler güneşe uzak olan gezegenler tesadüf eseri yörüngelerinde aynı bölgede bulunabiliyor. Bunların aynı yerde bulunmaları bizim için çok önemli çünkü bunun olma ihtimali genelde düşük. Şu anda böyle bir dönemdeyiz." diye konuştu.
Kılıçoğlu, güneşe uzak 4 gezegen olan Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'ün gruplandığını, şu sıralarda Venüs ve Mars'ın da bu gruba katıldığını bildirerek, şunları kaydetti:
"Bu olaya 'gezegen defilesi' veya 'gezegen geçidi' deniliyor. Astrofotoğrafçılar ve gökyüzü gözlemcileri için çok heyecanlı bir olay. Eğer bir teleskop varsa tek gecede 6 gezegeni gözleme şansına erişiyorsunuz. Bu yaşadığımız çok sıradan bir olay değil. Yaklaşık 30 yıl önce, 1995-1999 yılları arasında yine bu uzak gezegenler güneş sisteminde şimdikine benzer şekilde yakın bir bölgede konumlanmışlardı. Bulunduğumuz senelerde böyle olayları birkaç defa daha yaşama şansımız var. Özellikle 2027'ye geldiğimizde Jüpiter bu gruptan ayrılmaya başlayacak ve tekrar dolanarak Satürn'e yetişmesi için 10 yıl beklemek gerekecek. Aynı zamanda bu grupta Uranüs ve Neptün'ü gözlemek istiyorsak bu iki gezegenin bir araya gelmesi 170 yıl sürüyor. Dolayısıyla bir süre Uranüs bu gruptan ayrılmaya başladıktan sonra tekrar Neptün'le buluşması için baya beklemek gerekecek. Neredeyse 2150 yılının sonrasına denk geliyor."
"FAZLA UZAĞA GİTMEYE GEREK YOK"
Gözlem için en uygun zamanın güneş battıktan sonra yaklaşık 19.00-19.30 saatleri olduğunu aktaran Kılıçoğlu, gözlemcilerin çıplak gözle veya teleskopla ilk önce Satürn ve Venüs'ü gözlemelerinin iyi olacağını çünkü batı ufkuna en yakın oldukları için ilk bu gezegenlerin batacağını ifade etti.
Gezegenlerin gözlenmesi için mümkün olduğunca şehir ışıklarından uzak olmak gerektiğine işaret eden Kılıçoğlu, "Ancak gezegenler çok parlak olduğu için sadece hedef gezegenleri görmek ise çok fazla uzağa da gitmeye gerek yok. Yıldızlarla birlikte görünmesi için karanlık bölgeler tercih edilebilir." dedi.
Öte yandan, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn gezegenleri teleskop olmadan çıplak gözle görülebiliyor.
GÖKYÜZÜNDE SIRALANAN 6 GEZEGEN EL SALVADOR'DA GÖZLENDİ
Satürn, Venüs, Neptün, Uranüs, Jüpiter ve Mars'ın aynı hat üzerinde dizildiği az rastlanan olay El Salvador'un başkenti San Salvador'daki El Principito Park'ta amatör astronomi grupları tarafından teleskopla gözlendi.