|
|
İyisiyle kötüsüyle 2001
2001'in ilk aylarında, yüzde 90'ı çözülen gen haritasının etkisiyle birçok hastalığın çaresinin bulunduğu konuşuldu. İthal etlerde bulunan deli dana ve şap krizi, 11 Eylül saldırıları ardından tüm dünyayı sarsan şarbon kadar konuşulmadı.
OCAK
Türkiye, 2001'e skandal iddiaları ile girdi. Sağlık Bakanlığı emriyle görevden alınan İstanbul İl Sağlık Müdürü Dr. Mecit Çalışkan, görevde bulunduğu süre zarfında ihale mafyalarından bıktığını söyledi. Dr. Çalışkan'ın "İhale mafyaları, hırsızlık, yolsuzluk, sağlıkta pislik her tarafa bulaştı" sözleri sağlık hizmetlerinde ciddi aksaklıklar olduğunu gündeme taşıdı. İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi, Türkiye'nin ilk "tüp kuzusu"nu Ocak ayında tanıttı. Mezbahada kesilen koyunlardan alınan yumurta hücreleri, suni olarak döllenmesiyle elde edilen embriyolar, taşıyıcı koyunlara nakledildi. Daha bir yaşına bile basmayan kuzular, 2001'in sonlarına doğru "parasızlıktan" bir mezbahada kesildi. Yine bu ay sona ermeden İtalyan uzmanı Severino Antinori, insan klonlayabileceğini açıkladı.
ŞUBAT
Prof. Dr. Hüseyin Sipahioğlu, 25 yıl önce Türk insanının sadece yüzde 14'ünün tansiyon hastası olduğunu, 2000'de bu oranın yüzde 25'lere çıktığını açıkladı. Türkiye'nin başı, The Guardian'ın bir haberiyle epey ağrıdı. Haberde, "İngiltere'nin deli daha hastalığına bağlı olarak insanlarda görülen Creutzfeld-Jakob hastalığına yakalanan 3 kan vericisinin kanlarıyla yapılan kan ürünlerini, "aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 11 ülkeye sattığı" iddiaları yer aldı. Bunun üzerine İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi'nde 8 kişilik bir ekip oluşturuldu. SSK Hastanesi'nde yapılan yanlış iğne sonucu sol kolunu kaybeden Ayşen Başaran'ın hukuk mücadelesi noktalandı. 6 yıl boyunca hakim önüne çıkan küçük kızın kaybettiği kolu için mahkeme, 28 milyar 882 milyon lira ödenmesine karar verdi.
MART
Deli dana sendromunu yenmeye çalıştığımız Kurban Bayramı arefesinde, İngiltere'de ortaya çıkan ve hızla yayılan şap hastalığı krizi bizi de korkuttu. İngiltere'de 11 bin koyun ve domuz, Fransa'da 20 bin koyun itlaf edilirken Belçika'da hayvan kesimine yasak getirildi. Bilimadamları, Dolly'yi şaptan korumak için seferber oldu.
NİSAN
Ekonomik kriz nedeniyle, ithal ilaçlar sırra kadem bastı. Türk insanı kanser, hemofili, hepatit, kalp ve diyaliz için gerekli olan ithal ilaçların Türkiye'ye döviz kurlarına bağlı olarak girmesini isteyenler ve istemeyenler olarak ikiye ayrıldı. Sağlık Bakanı Osman Durmuş ise "ilaç krizi" olmadığını savunarak, sıkıntıya basının neden olduğunu iddia etti. Türkiye'de ilk kez, organ nakli bekleyen 37 yaşındaki Halit Kayabaş'a, Ankara Yüksek İhtisas Hastanesi'nde kalp pompası takıldı. Nekiye Polat isimli bir kadın Diyarbakır SSK'dan Ankara'ya sevkedildi. Dr. İlker Törel adlı doktor Polat'ın "Türkçe"den başta bir dil bilmemesi nedeniyle onu tedavi etmedi. Dr. Törel hakkında soruşturma başlatıldı. Kızılay Genel Merkezi, Kızılay Pendik Şube Müdürü Yusuf Topçu'nun da aralarında bulunduğu 15 kişilik YÖnetim Kurulu'nu gözaltına aldı.
MAYIS
Şanlıurfa'da sezaryenle doğum sırasında Kızılay Kan Merkezi'nden alınan kan nedeniyle AIDS'e yakalanan anne ve bebeğin davası sonuçlandı. Sağlık Bakanlığı ve Kızılay aleyhine açılan davada, muhataplarını ölüme götüren hatanın bedeli 152 milyar 500 milyon lira olarak belirlendi. Maliye Bakanı Sümer Oral, son 5 yılda kamu görevlilerinin tedavi için yurtdışına taşındıklarını açıkladı. Bakan Oral, 567 kamu görevlisinin, tedavi masrafı olarak devlet kasanından 8 trilyon 885 milyar 585 milyon 668 lira çıktığını ispatladı.
HAZİRAN
Bir zamanlar insan vücut ısısı, 41 dereceye kadar dayanıyordu. Novosibirsk Tıp Akademisi doktorları, bu ısının 44 dereceye yükseltilebildiğini açıkladı. Uzmanların açıklamalarına göre, ısı 42 dereceye çıktığında, hücreler "yumurta akı" gibi pişmeye başlıyor. Türk uzmanların endişeli baktıkları uygulamada, kanser ve AIDS'in yok edileceği görüşü savunuldu. Öte yandan, Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde yanlış tedavi gören 4 yaşındaki Gökhan felç oldu.
2001'İN İYİLERİ
İnsan ömrünü uzatacak bilgilerin de bulunduğu genetik şifrenin tamamen çözüldüğünü açıklayan uzmanlar, "Haritamızdaki gen sayısı, bir fareninkinden sadece 300 adet fazla" açıklamasında bulundular. (Şubat) n Time, insan kopyalamanın sanıldığının aksine çok kolay olduğuna dair bir haber yayımladı. (Şubat) n ABD'de maymun kafası nakledildi, kısa bir süre sonra kafa nakledilen maymun öldü. Ohio kentindeki Cleveland Enstitüsü'nden Prof. Dr. Robert White, bu gelişmeyle, beyin nakline doğru yol aldıklarını söyledi. n ABD'li bilimadamları, bazı kensir türlerini AIDS'e neden olan HIVvirüsü ile tedavi ettiklerini açıkladılar. (Nisan)
2001'İN KÖTÜLERİ
TÜBİTAK, yayınladığı bir rapor ile baz istasyonlarının, cep telefonlarının yaydığı radyasyondan daha tehlikeli olduğunu açıkladı. (Ocak) n Almanya'nın Essen Üniversitesi uzmanları cep telefonlarının göz kanserine yakalanma riskini artırdığını açıkladılar. (Ocak) n Kanada'lı uzmanlar, aşırı hamburger tüketimiminin, hafıza kaybı gibi beyin faaliyetlerinin olumsuz yönde etkileyeceği uyarısında bulundular. (Mart) n ABD'de 770 bin kişinin, reçetelerin yanlış okunması nedeniyle yanlış ilaç aldığı ve öldüğü açıklandı. (Nisan) n Johns Hopkins Üniversitesi uzmanları, kanser gibi ölümcül hastalıklara yakalananların, "ümitsizlik" nedeniyle daha az yaşadıklarını öne sürdü. (Mayıs)
SEVİNDİREN HABERLER
Kanser tedavisi için dünyanın dört bir yanında çalışmalar sürdü. Time'da yer alan bir habere göre kanseri yenmek için endişelenmeye gerek kalmayacak, kanser tedavisi, şeker hastalığının tedavisi kadar kolay olacak. Yine ABD'den gelen bir haber, Türkiye'deki bin 500 çocuğa da umut oldu. Amerikan Gıda ve İlaç Birliği'nin, lösemili hastalıkların tedavisinde kullanılacak Glivee isimli ilacı onayladı. Bu haber Türkiye'de de sevinç doğurdu. Amerikan Kalp Birliği dergisi, bypass ameliyatında bir devrime imza attı. Uzmanlar, kalp damarları tıkanan hastaların hastanın gösünü açmadan, bacaktan arter damara yerleştirilen özel bir yöntem geliştirdi.
|
|
Canlı canlı organ nakli
Canlıdan canlıya karaciğer naklinin, kadavraya göre çok daha avantajlı olduğu bildirildi.
Uyku bozukluğu
tedavi merkezi açıldı
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Tıp Fatültesi Araştırma Hastanesi'de, 1998 yılında kurulan "Uyku Bozukluğu Araştırma ve Uygulama Merkezi"nde, her türlü uyku bozukluğu teşhisi ve uygun tedavi yöntemleri belirlenerek uygulanıyor. YYÜ Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Temel Tombul, uyku bozukluğunun kişilerin ruhsal ve bendensel sağlığında ciddi bir öneme sahip olduğunu söyledi. Yrd. Doç. dr. Tombul, merkezde bulunan laboratuvarda, teknisyen ya da doktor gözetiminde, polisomnografi cihazı ile video kaydı eşliğinde hastaların beyin elektriği faaliyetleri, solunum ile kan gazı gibi diğer fizyolojik parametrelerin gece boyunca uykuda izlendiğini ve bunların kaydedildiğini ifade etti. Yrd. Doç. Dr. Tombul, laboratuvarda ayrıca, epilepsi (sara) hastalarınında uzun süreli EEG (Elektro Ensefalo Grafi) ve video
nöbet kayıtlarınında yapılabildiğini vurguladı.
Yrd. Doç. Dr. Tombul, uyku bozukluklarının gerek Türkiye'de gerek Doğu Anadolu Bölgesi'nde oldukça sık görüldüğüne dikkati çekerek şöyle konuştu: "Başta uykuda solunumu bozan ciddi horlamalar olmak üzere gündüz aşırı uykululuk haline neden olan çeşitli uyku bozuklukları, kişinin vücut fonksiyonların bozarak ciddi hastalık ve ölüm risklerini arttırmaktadır." Yrd. Doç. Dr. Tombul, uyku buzuklukları nedeniyle gündüz yaşanan aşırı uykusuzluğun performans ve güç kaybına neden olduğuna işaret ederek "ABD'de yapılan bir araştırmaya göre, trafik kazalarının yüzde 50'sinin aşırı uykusuzluktan dolayı
meydana geldiği belirlenmiştir" dedi. Yrd. Doç. Dr. Tombul, uykusuzluğa, beden yapısı,
genetik ve ruhsal etmenler olmak üzere
çeşitli faktörlerin neden olduğunu kaydetti.
AĞRI KESİCİLER
BAŞ AĞRITIYOR
Samsun İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Nurullah Dimken, kontrolsüz kullanılan ağrı kesici ilaçların baş ağrısına neden olduğunu söyledi. Baş ağrısı için kullanılan ilaçların, kısır döngüyle kendilerine baş ağrısı olarak geri döndüğünü ifade eden Dikmen, hastaların ağrı kesicileri seyrek olarak genellikle hekim tavsiye dışında kullandıklarını, zaman içinde ilaç kullanımının arttığını ve kullanılan ilaçların ağrıya neden olduğunu açıkladı.Rastgele alınan ağrı kesicilerin beyindeki ağrı ile reseptörleri olumsuz etkilediğini ve en zor tedavi edilen hasta grubunun bunlar olduğunu kaydeden Dikmen, "Migren, Türkiye'de 20 milyonu aşkını insanı etkiliyor. Kadınların yüzde 20'sinde migren görülürken, her 5 kadından biri migren ağrısı çekmektedir. Ayrıca migren, Türkiye'de yılda 700-800 milyon dolarlık ekonomik kayba neden olmaktadır. Kişiyi en verimli çağında yakalayan, sosyal ve toplumsal yaşamını olumsuz yönde etkileyen bu hastalık, mutlaka tedavi edilmelidir. Oysa ülkemizde migren hastalarının üçte biri, hekime başvurmaktadır. Çünkü toplumumuzda migren hastalığının tedavisi yok şeklinde yanlış bir kanı bulunuyor" dedi.
|
|
|
|