|
|
Bir yılı işte böyle devirdik
2001 yılı ilk gününden son gününe kadar hareketli bir yıl oldu. Neler olup bittiğini hatırlamak için filmi bir yıl geriye sarıp, yaşanan önemli kültür-sanat olaylarını hatırlamak ister misiniz? Yeni bir film ya da tiyatro oyunu, yeni bir kitap ya da başarılarla sevinirken, beklentilerin karşılanmamasına ya da yıllarca sevip bağlandığımız, bizim için artık birer tanıdık olan sanatçıların kaybına üzüldük. Bir yılı işte kah gülerek kah üzülerek devirdik. Film şeridini sondan başa yani 31 Aralık 2001'den 1 Ocak 2001'e doğru geri saracağız. O yüzden ilk hatırlayışlar son aydan; Aralık'tan. ARALIK: Tüm dünyada 10 bin sinemada birden gösterime giren Yüzüklerin Efendisi ülkemizdede hayranlarıyla buluştu. Avni Dilligil ödüllerinde "İvan İvanoviç var mıydı, yok muydu?" adlı oyun "Yılın En Başarılı Yapımı" ödülünü aldı. KASIM: Beatles'ın ünlü gitaristi George Harrison öldü. Nuri İyem'in retrospektif sergisi açıldı. ëGuguk Kuşu'nun yazarı Ken Kesey öldü. Ankara Film Festivali'nde "2001 Aziz Nesin Emek Ödülü"nü, usta yönetmen Ömer Lütfi Akad aldı. EKİM: Michael Jackson'ın beklenen albümü ëInvincible' çıktı. 46 yıllık Dormen Tiyatrosu perdelerini kapattı. 3. New York Türk Film Festivali'nde 17 Türk filmi gösterildi. Orkestra şefi Hikmet Şimşek, 77 yaşında hayata veda etti. EYLÜL: 11 Eylül saldırılarından sonra İkiz Kuleler filmlerden çıkarıldı. Türk Folk müziğinin ünlü sesi Fikret Kızılok hayatını kaybetti. İranlı yönetmen Cafer Penahi'nin "Daire" filmi, Uluslararası Sinema Eleştirmenleri Federasyonu'ndan yılın "en iyi film" ödülünü kazandı. AĞUSTOS: Kudsi Erguner'in "Islam Blues" adlı çalışması piyasaya çıktı. Yamyam doktor "Hannibal Lecter", sinema tarihinin "en kötü adam"ı seçildi. ABD'deki Yazarlar Derneği, şimdiye kadar yazılmış en iyi senaryoları belirledi: İlk sıra Citizen Kane'nin. İkinici sıra ise Casablanca'nın. TEMMUZ: Amerikan pop kültürünün en önemli temsilcilerinden kabul edilen Andy Warhol'un bir sergiyle İstanbul'daydı. İstanbul Caz Festivali kapsamında Sting hayranlarıyla buluştu. Rahmi Koç Müzesi, hizmet vermeye başladı. HAZİRAN: Jack Lemmon öldü. Amerikan Film Enstitüsü, bugüne kadar çevrilen en iyi korku- gerilim filminin Alfred Hitchcock'un "Psycho"su olduğunu açıkladı. İstanbul Rumeli Hisarı'nda bir tiyatro şenliği düzenlendi. MAYIS: 54. Cannes Film Festivali'nde, Nanni Moretti'nin "Oğulun Odası" "Altın Palmiye"yi aldı. Ömer Seyfettin ödüllerinde "Dedemin Sevdaları" adlı hikaye birincilik kazandı. "Sultans of the Dance" gösterisi büyük ilgi gördü. NİSAN: "Harry Potter" adlı çocuk romanı, tüm Türkiye'de satışa sunuldu. Afife Jale Ödüllerinde "Yılın En Başarılı Prodüksiyonu" ödülüne "Leenane'in Güzellik Kraliçesi" adlı oyun değer görüldü. "Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü" ise ünlü tiyatro sanatçısı Haldun Dormen'e verildi. MART: Sinema Yazarları Derneği'nce (SİYAD) düzenlenen Türk Sineması Ödüllerinde, "En İyi Türk Filmi Ödülü"nü "Dar Alanda Kısa Paslaşmalar" alırken, filmin yönetmeni Serdar Akar da "En İyi Yönetmen Ödülü"nü aldı. ŞUBAT: Türkiye'de gösterime girdiği 2 Şubat 2001'den bu yana 3 trilyon 346 milyar lira hasılat yapan "Vizontele", bütün yabancı filmleri de geride bıraktı. "Dar Alanda Kısa Paslaşmalar"ın ardından, "Komser Şekspir" filminin galasında da olay çıktı. Kenan Işık'tan boşalan Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmenliği görevine Şükrü Türen atandı. Sabancı Hat Koleksiyonu "Sultanın Mührü" adıyla Berlin'de sergilenmeye başladı. OCAK: "Altın Küre" ödüllerinde "Gladyatör" En İyi Film seçildi. Cemal Süreya Şiir ödüllerinde "Yayımlanmış Kitap Ödülü"ne "Köz"le İbrahim Baştuğ değer görüldü. 500'den fazla gazeteci, müzisyen ve sanatçının katıldığı VH1 anketinde The Beatles'ın "Revolver"ı, tüm zamanların en iyi rock'n'roll albümü seçildi.
Türk sineması 87 yaşını kutlarken, genç yönetmen Nuri Bilge Ceylan'ın "Mayıs Sıkıntısı" filmi, uluslararası alandaki ödül sayısını 16'ya yükselti. 2001 Nobel Edebiyat Ödülü, Trinidad doğumlu İngiliz yazar V.S. Naipaul'a verildi. Ardından Naipaul'un, üçüncü dünyalılığı ve bundan duyduğu utanç üzerine hayli hararetli bir tartışma başladı. Yusuf İslam'ın yeni albümü Bismillah'ın çıktı. Ülkenin her tarafında düzenlenen kitap fuarları okuyucuyu yazarlar ve kitaplarla bu yıl da buluşturdu. TÜYAP, Dolmabahçe ve Feshane fuarlarının dışında özellikle Ramazan ayında düzenlenen fuarlar yayınevlerinin ve okuyucunun yüzünü güldürdü. Türk edebiyat ve düşünce dünyasının önemli ismi Ahmet Hamdi Tanpınar doğumunun 100. yılında çeşitli illerde düzenlenen etkinliklerle anıldı. Kültür Bakanlığı ise bu önemli yıl dönümünü atladı. Prof. Dr. Alaeddin Yavaşça 50. sanat yılını kutladı. Mustafa Kutlu'nun "Uzun Hikaye'den sonra arayı fazla uzatmadan "Beyhude Ömrüm"ü yayınladı. Alev Alatlı'nın Shrödenger'in Kedisi Kabus'tan sonra beklenen kitabı "Rüya" da yayınlandı. 38. Altın Portakal Film Fesitvali'nde en iyi film Handan İpekçi'nin "Büyük Adam Küçük Aşk"ı seçildi. Zeki Demirkubuz "Yazgı" ile en iyi yönetmen "Vizontele"deki rolüyle Altan Erkekli en iyi erkek oyuncu ödülünü aldı. En iyi kadın oyuncu ödülünü ise Demet Akbağ ile Yeşim Salkım paylaştı. Sinemanın 'Zorba'sı, Hz. Hamza'sı, Onasis'i, Matador'u, ressamı 2 Oscar ödüllü Anthony Quinn 86 yaşında öldü. Sting, "Halil Cibran İnsanlık Ruhu" ödülüne layık görüldü. Sadri Alışık Ödülleri'nde Sinema dalında en iyi erkek oyuncu ödülü Yılmaz Erdoğan'a verilirken, en iyi kadın oyuncu ödülü Nilüfer Açıkalın ve Elvin Beşikçioğlu arasında paylaştırıldı. Tiyatro dalında en iyi erkek oyuncu ödülüne Haluk Bilginer, en iyi kadın oyuncu ödülüne ise eşi Zuhal Olcay değer görüldü. Tartışmalar çıktı. 73. Oscar Ödülleri dağıtıldı. En İyi Film: Gladyatör; En İyi Erkek Oyuncu: Russell Crowe; En İyi Kadın Oyuncu: Julia Roberts; En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Benicio Del Toro; En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Marcia Gay Harden; En İyi Yabancı Film: Kaplan ve Ejderha; En İyi Yönetmen: Steven Soderbergh; En İyi Görüntü: Kaplan ve Ejderha; En İyi Müzik: Kaplan ve Ejderha seçildi. Ünlü yazar Necati Cumalı 80 yaşında vefat etti. Levent Kırca-Oya Başar Tiyatrosu'nda sahnelenen "Sefiller" adlı oyunda rol alan Tekin Siper, sahnede vefat etti.
|
|
|