ANASOL-M Hükümeti'nin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülen reel sektöre destek tasarısına eklediği, batık bankaları kurtarma düzenlemesi ile mali durumu zayıf 11 bankaya aktarılacak 10 katrilyon liralık kaynağın reel sektöre aktarılması halinde reel sektör 20, sokaklara dökülen esnaflara aktarılması halinde de esnaflar 50 kez kurtuluyor. Sözkonusu düzenlemeyle sermaye rasyosu yüzde 1 ile yüzde 8 arasında olan 11 bankaya 7 yıl vadeli devlet tahvili verilmesi öngörülüyor. Cumhurbaşkanı Sezer ve Genelkurmay'ın tepkisine çeken düzenlemenin maliyetinin 10 katrilyon lirayı bulması bekleniyor.

Reel sektöre yok, hortumcuya var

Bu kaynağın, reel sektöre aktarılması halinde Türk ekonomisinin 2002 yılında düzlüğe çıkacağı belirtiliyor. Örneğin, batık bankalara aktarılacak kaynak, reel sektörün istediği yaklaşık 500 trilyon liralık kaynağın 20 katına karşılık geliyor. Yine Şubat krizinin ardından sokaklara dökülen esnaf kesimi, 2002 yılı bütçesinden kendilerine 200 trilyon liralık kredi verilmesini istedi. Ancak hükümet 4.5 milyon esnafa 50 trilyon liralık destek ayrılmasını öngördü. 11 bankaya aktarılacak kaynak ile 4.5 milyon esnafın istediği 200 trilyon liralık krediyi 50 kez karşılamak mümkün olacak.

İşsizlik sorunu çözülüyor

DİE'nin verilerine göre, Haziran 2001 tarihi itibariyle 1,5 milyon işsiz bulunuyor. Son bir yıl içinde de, 1 milyon kişi işini kaybetti. Kaynağın 1,5 katrilyon lirası SSK'ya verilerek, "2001 yılında işini kaybeden kişileri tekrar işe alanlardan SSK primi alınmayacak" kampanyası başlatılabilir. SSK'nın toplam 6,5 milyon üyesi bulunuyor. Bu üyelerden 2001 yılında 6,1 katrilyon liralık prim geliri tahsil edilmesi bekleniyor. 11 bankaya aktarılan kaynağın bir kısmı SSK'ya verilerek, SSK primleri 2002 yılında sıfırlanabilir. Aynı kaynak ile, 4,5 milyon esnafa hizmet veren Bağ-Kur'un iki yıllık giderini karşılıyor.

ÜLKE KAYNAKLARI HEBA EDİLİYOR

Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Nejat Koçer, reel sektörün bir yıldan bu yana devam eden destek taleplerine "kaynak yok" diyen ekonomi yönetiminin, bankacılık sektörü ile girdiği yakınlaşmadan rahatsızlık duyduklarını belirtti. Bankalara aktarılan kaynağın reel sektöre aktarılması halinde daha pozitif bir sonuun çıkabileceğini belirten Koçer, "Bankalara yapılan desteğin dolaylı olarak ülke ekonomisine ve reel sektöre destek olacağı görüşüne katılmıyoruz. Türkiye'nin en önemli üretim merkezlerinden Gaziantep'te, geçen yıl bankaların açtığı kredi rakamları, bankalara verilen destek yanında çok komik kalıyor. Bankalara yeni bir kaynak aktarılsa bile bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da reel sektöre ve üretime yansımayacağı görüşündeyiz" dedi. Koçer, "Bir oldu-bitti ile geçirilmeye çalışılan yasa ile aktarılacak kaynağın nereye gideceğinin iyi bilinmesi gerekiyor" dedi.

KDV VE ATV SIFIRLANABİLİR

Maliye Bakanlığı, 2002 yılında şirketlerden alınan kurumlar vergisinden 3,5 katrilyon liralık, Taşıt Alım Vergisi'nden 490 trilyon liralık, Akaryakıt Tüketim Vergisi'nden 10,5 katrilyon liralık, Katma Değer Vergisi'nden de 10,6 katrilyon liralık gelir bekliyor. 11 bankaya aktarılacak kaynağın Maliye Bakanlığı'na verilmesi halinde, tüm mal hizmetler üzerinden alınan KDV'leri bir yıl boyunca dondurmak ya da akaryakıt üzerindeki ATV'yi dondurmak mümkün olacak. KDV'nin kaldırılması halinde mal ve hizmetlerin yüzde 50'ye varan oranlarda ucuzlaması, ATV'nin dondurulması halinde de temel girdi olan akaryat fiyatının yarıya çekilmesi sağlanacak. Hükümet, bankalara aktaracağı kaynağın 500 trilyon lirasını taşıt alım vergisi karşılığında Maliye'ye vermesi halinde, otomobil satışlarından 2002 yılında vergi alınmasına gerek kalmayacak. Aynı para ile, son olarak 9 katrilyon liraya yükselen zorunlu tasarruf kesintilerinin tamamını hem de nakit olarak ödemek mümkün olacak. Böylece, devlet zorunlu tasarruf ayıbından kurtulacak. Devlet, 2002 yılında kamu görevlilerine toplam 21 katrilyon liralık kaynak aktaracak. 11 bankaya verilecek kaynağın, personel harcamalarında kullanılması halinde, kamu görevlilerinin maaşları en az yüzde 50 oranında arttırılacak.