Bir Müslüman bedenini, elbiselerini, evini, okulunu, işyerini, mescidini, çevresini temiz tutar. İçini dışını temiz tutar.
Temiz oluş, ibadete hazır oluştur, Allah’ın huzuruna çıkmaya, ona halini, duygularını arz etmeye hazır beklemektir.
Sıhhat ve afiyettir.
Necâset, hubs, reces gibi hallerden uzak oluştur.
Günahlardan, hem maddi hem de manevi ve ahlaki kirlerden temizlenmedir.
Vahye muhatap olan ve nübüvvet görevi ile şereflenen Efendimiz Aleyhisselam’a gelen ilk emirlerden biri de temiz oluştur.
İlk emredilen ibadetlerden olan namazın anahtarı da temizliğin ilahi emre dönüştüğü abdesttir. “Namazın anahtarı temizliktir”
Abdest, gusül ile hem madden hem de manen bir temizlenme, arınma ve yeni ufuklara yelken açma hazırlığı vardır.
Şirk ve küfürden arınarak manen temizlenen, arınan Müslüman, üstünü başını, elbiselerini de temiz tutmalıdır. “Elbiseni temiz tut, günahlardan (her türlü pislikten) uzak dur!” (Müddessir 74/4-5).
Allah (cc) daha önce de İbrahim ve İsmail Peygambere Kâbe’yi temiz tutmalarını emretmişti.
Zaten müminler temizlenmeyi sever, Allah da temizlenenleri sever (Tevbe 9/108).
Temizlenmemiz ve hayatımızı güzel sağlıklı yaşamamız için tertemiz su indiren Allah, cennette de salih kullarına tertemiz içecekler ikram edecektir.
Orada müminlere verilen eşler de tertemizdir. (Bakara 2/25; Âl-i İmrân 3/15; en-Nisâ 4/57).
Manevi temizliğin yolu Allah’a ve Resulü'ne kayıtsız şartsız teslimiyettir. Şirkten tamamen arınma, haramlardan kaçınma, kulluk sunumunu ihmal etmeme, kul hakkına da riayet etmedir.
Manevi temizlik, arınma, bağışlanma ve Allah tarafından bağışlanma demektir aynı zamanda.
Gıybet, yalan, haram yemek, mala hıyanet etmek gibi günahlardan, haset, kibir, gösteriş, hırs ve benzeri kötü ahlaktan kendisini korumasıdır.
Kur'an'a da ancak temiz olanlar dokunabilir. Madden ve manen kirlenmişler, Allah'a isyan edenler, şeytan ve yandaşları asla ona yanaşamazlar. Ne yararlanmak ne de zarar vermek için…
Allah günaha batan kullarını arındırır, affeder ve bağışlar. Ama manevi kirliliğin kendilerini sarıverdiği günahkârların, Allah’a verdikleri sözü ve yeminlerini az bir bedelle satanlar, Allah’ın indirdiği kitabın bir bölümünü gizleyenler ve onu az bir şey karşılığında satanların ise yüzlerine bakmaz, onlarla konuşmaz ve onları temizlemez.
***
Hz. Peygamber genel olarak sağlık ve temizliğe, bilhassa saç, sakal, bıyık, ağız, burun ve diş gibi gibi organların temizliğine önem verir, güzel kokular sürünürdü. “Temizlik imanın yarısıdır” (Müslim, “Tahâret”, 1)
Zaten sünnet olmak, kasıkları tıraş etmek, tırnakları kesmek, koltuk altındaki kılları almak, bıyıkları kısaltmak kadim peygamberler sünnetidir. (Buhârî, “Libâs”, 63, 64; Müslim, “Tahâret”, 49-56).
Allah Resulü, ashabının da temizliğine dikkat eder, onları uyarır, yönlendirirdi. Özellikle toplu mekânlarda, bir araya gelişlerde buna daha çok dikkat etmelerini tavsiye ederdi. İnsanların birlikte yaşadığı, oturduğu, gezip dolaştığı yerlerin temiz tutulmasını isterdi. “Allah güzeldir, güzeli sever; temizdir, temizi sever” (Tirmizî, “Edeb”, 41).
Bu emirler Müslüman toplumlarda bir temizlik zihniyeti oluşturmuştur. Suyun bolca kullanılmasını, çeşmeler ve hamamlar yapılmasını, kuyular açılmasını, kilometrelerce uzaklıktan su kanalları açılmasını sağlamıştır. Bir su medeniyeti oluşturulmuştur.
Maddi ve manevi temizlik kalp temizliğini de beraberinde getirmelidir.
Kalp her türlü haram, kötü ve masiyetten de uzak tutulmalıdır. Sadece bedenin temizlenmesi yetmez, haramların işlenmemesi yetmez aynı zamanda kalpte, fikirde, zikirde hiçbir olumsuz duygu ve düşüncelere de yer verilmemelidir. Tamamen iyilik, güzellik merkezi olmalıdır.
***
Tathir; temiz hale gelme, paklama, temizlenme.
Tathir eyleme; temizleme, arındırma, pak kılma.
Taharet; kötülüklerden, maddi ve manevi pisliklerden arınma, temiz olma durumu, temizlik, abdest yaptıktan sonra temizlenme. İslam dinine göre, bazı ibadetleri yerine getirebilmek için önceden yapılması zorunlu maddi ve manevi temizlik.
Taharet almak; küçük ve büyük abdestini yaptıktan sonra gerekli temizliği yapmak.
Tahir; temiz, arı, pak, ibadet yapmaya engel olmayacak biçimde temiz olan. Abdest alınablecek gusledebilecek ölçüde temiz su.
Tanzifat; temizlikler, temizlemeler.
Temizlenmek; bedenini yıkayıp temizlenmek, arınmak, paklanmak, temiz duruma gelmek, kir ve lekeden arınmak, sakıncaları, sorunları giderme.
Temiz, arı, pak olma durumu, kirlerden, lekelerden arınmış olan yerin özelliği, saffet, nezaket, pak oluş, taharet. Temiz tutma durumu. Eşyalarını, çevresini, evini.
Tenazzuf; maddi temizlik.
Tendürüs; derli toplu, temiz, titiz, düzenli, vücudu sağlam ve düzgün, sağlıklı, sağlık, sağlamlık, sıhhat.
Temizlik kökenli çok kavram var. Kelimeler bile dört koldan bizi temizliğe çağırıyor.
Ramazan tüm bunları sağlayıp bizleri madden ve manen temiz kılmaya geldi.
Cahillik yapmadan temizlenen kullardan olalım inşallah.