Tüm dünyayı etkisi altına alarak ölümcül bir salgın haline gelen koronavirüs özellikle yaşlıları, akciğer hastalarını ve sigara içenleri daha savunmasız hale getiriyor. Koronavirüsün solunum yollarında çok önemli rahatsızlıklara yol açtığını hatırlatan uzmanlar, sigaranın geçmişte yarattığı hasarların salgının bulaştığı kişiyi daha riskli hale getireceği görüşünde.
Bakan Koca, virüsü Avrupa teması üzerinden kaptığı belirlenen hastanın izole edildiğini, genel durumunun iyi olduğunu ve aile bireylerinin hepsinin gözetim altında alındığını kaydetti.
İSTATİSTİKLER YAKIN TAKİPTE
Virüsün yoğun olarak görüldüğü bölgelerdeki istatistikler ise yakından takip ediliyor. Şu ana kadar virüsün en çok yaşlıları etkilediği bu istatistikler sonucu kesinlik kazandı.
- Dünya basınında bir süredirkoronavirüsün sigara içenleri daha fazla etkileyeceğinedair makaleler yayınlanıyor ve tartışmalar yapılıyor. Peki gerçekten öyle mi?
Koronavirüsün bulaştığı kişilerin daha savunmasız olacağını belirten Özgüneş, şu ifadelere yer verdi:
- "Son 2.5 yıldır dört mevsim devam eden, solunum sistemleri enfeksiyonları ile karşılaşıyorum. Hastalarımın büyük bölümünde enfeksiyona yakalananların 2-3 gün sürede artık sigara içemeyeceklerini söylüyorlar. Zaten o tarzdaki hastalar, o dönemden itibaren sigara kullanamıyorlar. Sigaranın geçmişte sebep olduğu hasarlar, sigara kullananlarda meydana gelen KOAH hastalığı zaten virüs bulaşanları daha savunmasız hale getiriyor"
"Sigara içiyorsanız riskiniz daha fazla"
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara da, sigara riskine dikkat çekerek şu ifadelere yer verdi:
- "Virüsü alma yönünden herkes aynı riskte. Sigara içiyorsanız riskiniz daha fazla doğru; ama onun dışında virüsü alma yönünden herkes aynı riski taşıyor. O nedenle önlemleri herkesin alması lazım. Ama virüs aldıktan sonra hastalığın geçirilmesinde kimler daha ağır geçiriyor veya kimler hastaneye yatacak kadar ağır geçirebiliyor? İşte o grupta direkt olarak öne çıkan birincisi yaş. Yaşamın tecrübeli dönemi, 60-65 yaşın üstü. Artı tansiyon gibi, şeker hastalığı, kalp hastalığı ya da kronik akciğer hastalığı gibi altta başka bir hastalığı olanlar veya savunma sistemini zayıflatıcı ilaç kullananlar, bu kişilerde hastalığın daha ağır seyrettiğini biliyoruz. Onların da riskinin çok daha yüksek olduğunu biliyoruz"
KORONAVİRÜS NEDİR?
HASTALIK NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?
En sık görülen, en çok sakat bırakan ve en çok öldüren hastalıklar toplum sağlığı açısından “önemli hastalık” olarak tanımlanır. Ayrıca bir salgında hastalık etkeninin (virüs, bakteri veya mantar olabilir) kişiden kişiye bulaşma hızı, bulaştığı kişilerde şiddetli hastalık ortaya çıkma oranı, hastalık ortaya çıkan kişiler arasındaki ölüm oranı da salgının ne düzeyde önemli olduğuna işaret eder. Gelişen salgın için önleme ve tedavi yönteminin olup olmaması da önem taşır. Daha önce görülen koronavirüs salgınlarından SARS salgınında her 100 hastanın 11’i, MERS salgınında ise her 100 hastanın 35’i ölümle sonuçlanmıştı. Mevcut salgında net bir ölümlülük oranından bahsetmek şu an için mümkün olmasa da hasta ve ölen kişi sayıları incelendiğinde bu oranın SARS ve MERS’e göre daha düşük olduğu, yaklaşık olarak yüzde 3-4 düzeyinde olduğu söylenebilir.
Bu salgını önemli kılan diğer bir husus, virüsün ilk kez ortaya çıkmış olmasından dolayı insanlardaki hastalık sürecinin bilinmezliği. “Virüs bulaşan kişilerden kaçı hasta oluyor, bulaştan kaç gün sonra hastalık ortaya çıkıyor, hastalığın toplam süresi ne kadar” gibi soruların cevapları şu an için belirsiz ve birçok bilim insanı bu soruların cevaplarını bulmak için çalışıyor. Bu belirsizlik tüm müdahale süreçlerini de belirsizleştiriyor ve plan yapmayı zorlaştırıyor.
- HASTALIK NASIL ÖLDÜRÜYOR?
- Virüs insanlara bulaştıktan sonra en sık akciğerlere yerleşiyor ve burada çoğalıyor. Virüs yeni olduğu için bağışıklık sistemimiz de virüsü tanımıyor ve karşı koymak için yetersiz kalıyor. Bu durumda zatürre gelişiyor ve akciğerlerin kapasitesi sınırlandığı için hastalar solunum sıkıntısı çekmeye başlıyor. Enfeksiyonun giderek yayılması ile genellikle solunum yetmezliği ile hastalar kaybediliyor.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Salgın durumlarında elbette virüsün bulaştığı her hasta ölmüyor, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan toplumsal gruplar bir bulaş olması durumunda hayati risk altında. Bağışıklık sistemi zayıf olan riskli grupların başında yaşlılar, çocuklar ve gebeler yer alıyor. Ayrıca astım, KOAH, böbrek yetmezliği vb. kronik hastalıkları olanlar da risk grubunda yer alıyor. Ancak şu anki yeni koronavirüs salgınında ilk bulgulara göre 25 yaş ve üzerindeki kişilerde hastalık daha fazla.
Ölüm vakalarının çoğunda (5 kişiden 4’ünde) eşlik eden kronik hastalıkların (Hipertansiyon, Diyabet vb.) olduğu da belirtiliyor. Yani kronik hastalıkları olan bireylerin de bu salgın için risk altındaki grupta yer aldığı söylenebilir. Risk altında olan bir grup da sağlık çalışanları. Özellikle tanı konulan veya şüpheli hastaların izole edildiği kuruluşlarda çalışan sağlık çalışanları yüksek risk altında. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre şu ana kadar 16 sağlık çalışanının hastalığa yakalandığı biliniyor. Çin’in önde gelen medya kuruluşu da bir hekimin hayatını kaybettiği belirtmişti. Sağlık çalışanlarının kendilerini enfeksiyondan korumaları ve güven içinde mesleklerini sürdürmeleri için DSÖ’nün ve bulundukları ülkenin sağlık bakanlıklarının rehberlerini uygulamaları büyük önem arz ediyor.