Türk insan hakları savunucuları ve avukat Gülden Sönmez ile Cihad Gökdemir, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) Beşşar Esed hakkında tutuklama kararı çıkarması yönünde çağrıda bulundu. 2017 yılından bu yana sürdürdükleri çalışmayla rejimin zulmüyle yüzleşmiş bin 183 Suriyeli mağdurdan yetki aldıklarını belirten avukatlar, Esed'in yargılanmasına derhal başlanılması gerektiğini söyledi.
Suriye'de 61 yıllık Baas rejimi sona erdi.
Beşşar Esed'in devrilmesiyle Suriye, özgürlüğüne kavuştu ve geçmişte yaşanılan acıların hesabını sormanın peşine de düştü.
Hazırlık süreci 1,5 yıl sürdü
Suriye, Türkiye, Ürdün ve Avrupa gibi dünyanın farklı ülkelerinde bulunan her yaştan erkek ve kadın bin 183 Suriyeli mağdurun UCM'ye başvurmaları için kendilerine yeki verdiğini ifade eden avukatlar, 1,5 sene süren hazırlık sürecinde her bir mağduru yüz yüze saatlerce dinleyerek dosyalarını oluşturduklarını söyleyerek, "Müvekkillerimiz arasında, Sednaya Cezaevi yanında, 215 ve 235 (Ferağ Filistin) gibi istihbarat sorgu şubelerinde işkence görmüş ve tutulmuş olanlar, hayatını kaybedenlerin yakınları, varil ve misket bombalarıyla şehit olanların yakınları ya da bu bombalardan yaralananlar, işkence görenler başta olmak üzere her türlü savaş suçu mağdurları bulunmaktadır." dedi.
Esed ve sorumlular hakkında soruşturma başlatıldı
Avukatlar daha sonra ise müvekkillerinin elindeki delilleri, Suriyeli ve uluslararası insan hakları kuruluşlarının rapor ve delilleri ve açık kaynak delilleri karşılaştırılarak titiz bir çalışma sonrasında sınıflandırarak dava dosyalarını tamamladı.
Avukatşar Sönmez ve Gökdemir, 7 Mart 2019 tarihinde uluslararası hukukçuların da yer aldığı bir ekiple birlikte 533'ü kadın, 650'si erkek olmak üzere toplam bin 183 mağdur adına UCM'ye başvurdu.
UCM'ye "Esed'e tutuklama kararı çıkarın" çağrısı
Yaptıkları kamuoyu açıklamasında başvurudan bu yana geçen sürede Suriye'de devam eden savaşla ilgili dengeler ve koşullar nedeniyle mahkemede dosyalarının açık olarak beklemede kaldığını belirten avukatlar, 8 Aralık 2024'te Esed'in devrilmesiyle rejimin Suriye’de işlediği insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarının dünya kamuoyunun önüne tüm çıplaklığıyla serildiğini belirtti.
"Acilen yargılama başlatılmalıdır"
Öte yandan avukatlar, Suriye’deki başkaca mağdurların UCM'ye bireysel başvurular yapıp mevcut dosyaya dahil olmaları için Suriye’deki hukukçu meslektaşları ve yetkili kurumlarla iş birliği amacıyla birçok temaslarda bulunduklarını da söyledi.
Ellerinde delil bulunan herkesi davaya müdahil olmaya çağırdılar
"Hukuk mücadelemizi sonuna kadar sürdüreceğiz"
"İnsanlığa karşı suçlar tüm insanlığa sorumluluk yükler. Bizler de insan hakları avukatları olarak türlü acılarla yüklü müvekkillerimiz adına hukuk mücadelemizi sonuna kadar sürdüreceğimizi ve gelişmeleri Suriye halkı ve dünya kamuoyuyla paylaşacağımızı ilan ederiz."
