Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, bakanlığın 2024 yılı bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunum yaptı. Göktaş, "Aile yapısının ve değerlerinin güçlendirilmesi, ailenin risk ve tehditlerden korunması, aile bireylerinin psikososyal durumlarının iyileştirilmesine ilişkin politikalarımıza yön verecek Aile Enstitüsü ve Bilim Kurulu'nu kuracağız" dedi. 0-3 yaş dönemi çocuklara yönelik 'Mahalle Odaklı Kreş Modelini' başlatacaklarını söyleyen Göktaş, Türkiye’nin dört bir yanında yaygınlaştıracağımız bu modelle özellikle kadınların ev veya iş hayatı arasında bir tercih yapmak zorunda olmalarının önüne geçmeyi hedefliyoruz" ifadelerini kullandı. Göktaş ayrıca, kısa süre içinde yeni engelli atamalarını yapacaklarının müjdesini verdi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Bakanlığının 2024 yılı bütçesine ilişkin sunum yapan Göktaş, bugün devlet olarak Gazze'ye insani yardımları ulaştırmak için ellerinden gelen tüm çabayı ve gayreti gösterdiklerini söyledi.
Bu kapsamda Filistinli çocukların Türkiye'ye getirilerek, bu haksız saldırıların açtığı yaraların sarılacağını belirten Göktaş, Türkiye'nin dünyanın neresinde olursa olsun mazlumlara uzatılan şefkat eli olmaya devam edeceğini vurguladı.
Geçmişte bir benzeri daha görülmemiş büyük bir yıkımın 6 Şubat'ta yaşandığını hatırlatan Göktaş, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle binlerce vatandaşın hayatını kaybettiğini, yaşamını yitirenler arasında 46 Bakanlık çalışanının da bulunduğunu anlattı.
Devlet olarak depremin ilk anından itibaren tüm imkanları seferber ettiklerini vurgulayan Göktaş, şöyle devam etti:
"Merkez ve taşra teşkilatlarımızla depremden etkilenen kardeşlerimizin yardımına koştuk. Depremin ilk gününde korumamız altında olan engelli, yaşlı, çocuk ve kadınlardan oluşan 2 bin 610 kişiyi güvenli bölgelerdeki kuruluşlara yerleştirdik. 1300 kişilik Afet Acil Sosyal Yardım ekibini ivedi bir şekilde bölgeye yönlendirdik. Vatandaşlarımızın acil ihtiyaçları için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına 1,8 milyar lira gönderdik. Ulusal ve uluslararası 88 ayni bağış deposu kurduk. 206'sı deprem bölgesinde olmak üzere 300 sosyal market kurduk. 14 Mobil Sosyal Market Tırı'nı faaliyete geçirdik. Kadınlar ve bebekler için 27 giyim ve bebek bakım ünitesi kurduk. Ayni bağışlar için hava araçlarıyla 487 sefer tertip ettik. 32 binden fazla yardım tırını ayni yardım depolarına yönlendirdik. Ekiplerimizle hastanelerde, çadırlarda, vatandaşlarımızın yaşadığı tüm alanlarda depremden etkilenenlerle görüştük, ihtiyaçlarını tespit ettik."
"1912 çocuğa Türk milleti adına biz sahip çıktık"
Göktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dahil Türkiye'nin dört bir yanında bulunan depremden etkilenenlerle yüz yüze, 7 gün 24 saat kesintisiz psikososyal destek faaliyetleri yürüttüklerini belirterek, bu kapsamda 3,9 milyon kişiye ulaştıklarını söyledi.
Afet alanında ihtiyaç duyulan malzemelerin lojistik planlamasını yaptıklarını ve teminini sağladıklarını anlatan Göktaş, rehabilitasyon amacıyla "Kadın Kooperatifleri İş Atölyesi" adıyla sosyal alanlar oluşturduklarını ifade etti.
Çocuklar için tüm kurumlarla sıkı bir çalışma yürüttüklerinin altını çizen Göktaş, "Çocuklarla ilgili talep ve bildirimlerin alındığı 7 gün 24 saat hizmet veren bir çağrı merkezi kurduk. Tüm bilgileri şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaştık. Deprem nedeniyle ailesinden ayrı düşmüş veya refakatçisi olmayan 1912 çocuğa Türk milleti adına biz sahip çıktık. Hızlı bir koordinasyonla çocukların kimliklendirme çalışmalarını tamamladık. Bu kapsamda 1866 çocuğu ailesine veya aile yakınlarına teslim ettik. 5 çocuğu aile odaklı hizmetlerden faydalandırdık. Tedavisi devam eden 2 çocuğun durumlarını takip ediyoruz. 24 çocuğu Bakanlık olarak bakım ve koruma altına aldık. 15 çocuk ise maalesef vefat etmiştir." diye konuştu.
Ekim ayında çocukların güvenli ve huzurlu bir ortamda yetişmeleri için Adıyaman ve Hatay'da yeni çocuk evleri sitelerinin temellerini attıklarını dile getiren Göktaş, bu yeni yaşam merkezlerinin yeşil alanları, oyun ve spor sahalarıyla çocuklara sıcak bir yuva olacağını söyledi.
Göktaş, STK'lerle işbirliği içinde kadınlar ve çocuklar için çeşitli faaliyet ve etkinliklerin düzenlendiği merkezler açtıklarını hatırlatarak, diğer yandan depremden etkilenen engelli vatandaşlar için 120 işaret dili tercümanının sahada canla başla çalıştığını ifade etti.
Engelliler için 6 mola evini hizmete açtıklarını aktaran Göktaş, sahada hala aktif bir şekilde çalışmalarını sürdürdüklerini dile getirdi.
"Ailenin Güçlenmesi Vizyon Belgesi ve Eylem Planı'nı 2024'ün başında milletimizle paylaşacağız"
Bakan Göktaş, Türkiye Yüzyılı'nı inşa edecek güçlü nesillerin yetişeceği aile yapısının ve değerlerinin korunması ve güçlendirilmesi için güçlü politikalar hayata geçirdiklerini belirtti.
Kadınların hayatın tüm alanlarında fırsat ve imkanlardan eşit bir şekilde faydalanması için çalışmaları kararlılıkla sürdürdüklerinin altını çizen Göktaş, ihtiyaç sahiplerine sosyal hizmet ve yardımların etkin bir hizmet ağıyla adil bir şekilde ulaştırılmasını sağladıklarını, 12. Kalkınma Planı'nda yer alan "Nitelikli İnsan, Güçlü Aile, Sağlıklı Toplum" hedefinin bu anlayışın somut bir göstergesi olduğunu aktardı.
Merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatları, sosyal hizmet kuruluşları ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarıyla vatandaşlara hizmetleri ulaştırdıklarına işaret eden Göktaş, 66 bin 386 personelle millete hizmet etmeyi sürdürdüklerini vurguladı.
Toplumun temeli olan aileyi güçlü kılmak için tüm paydaşların katkılarıyla 81 ilde "Aile Çalıştayları" gerçekleştirdiklerini hatırlatan Göktaş, bu çalışmaları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla düzenledikleri "8. Aile Şurası"yla taçlandırdıklarını dile getirdi.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Göktaş, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Şura kararlarımızı destekleyecek 'Ailenin Güçlenmesi Vizyon Belgesi ve Eylem Planı'nı 2024'ün başında milletimizle paylaşacağız. Bu planla aile bağlamında kalkınma, çevre, iklim ve dijitalleşme gibi konularda Türkiye'nin dört bir yanında farkındalık artırıcı çalışmalar yapacağız. Aile yapısının ve değerlerinin güçlendirilmesi, ailenin risk ve tehditlerden korunması, aile bireylerinin psikososyal durumlarının iyileştirilmesine ilişkin politikalarımıza yön verecek Aile Enstitüsü ve Bilim Kurulu'nu kuracağız. Enstitü ile Bakanlığımız politikalarına yön verecek akademik çalışmalar gerçekleştirecek ve personelimizin mesleki bilgi ve becerilerini artıracak nitelikli eğitim programları oluşturacağız. Bilim Kurulu ile Bakanlığımız çalışma alanlarına ilişkin veri temelli, bilimsel ve bütüncül bir perspektifle daha güçlü politikaların hayata geçmesini sağlayacağız. Yeni dönemde Türk devletleriyle aile odaklı hizmet, eğitim, araştırma ve psikososyal destek alanlarında işbirlikleri geliştireceğimiz önemli bir süreci başlattık. Bu kapsamda yapacağımız Türk Dünyası Aile Bakanları Zirvesi ve Türk Dünyası Aile Çalıştayı için çalışıyoruz."
"KKTC'de Sosyal Hizmet Merkezi açacağız"
Göktaş, Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Programı'na ayırdıkları bütçenin aileye verdikleri önemin somut bir göstergesi olduğunu belirterek, "Programa 2023'te 3,8 milyar bütçe ayırmışken, yüzde 208 oranında bir artışla 2024'te 11,9 milyar lira ödenek tahsis ettik." dedi.
Türkiye'nin dört bir yanında açtıkları 410 Sosyal Hizmet Merkezi ile vatandaşların tek bir noktadan sosyal hizmetlere erişimini sağladıklarını aktaran Göktaş, sosyal hizmetlere erişimi kolaylaştırmak için merkezleri Türkiye'nin farklı bölgelerinde yaygınlaştıracaklarını söyledi.
"2024 yılı içerisinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde de bir Sosyal Hizmet Merkezi açacağımızın müjdesini paylaşmak isterim." diyen Göktaş, politikaların güçlü bir uygulaması olan "Aile Sosyal Destek Programı" ile ihtiyaçları sahada tespit ettiklerini dile getirdi.
Kırmızı Yelekli kahramanlarla, hizmetleri kişiye özel hale getirerek, rehberlik ve önleyici tedbir faaliyetleri yürüttüklerini belirten Göktaş, şu ifadeleri kullandı:
"2017'den bu yana toplam 6,9 milyon haneye misafir olduk. Sadece bu yıl deprem bölgesi dışında 4 bin 786 ASDEP görevlimizle 1,3 milyon haneye ulaştık. Aile içi iletişimi geliştirmek amacıyla başlattığımız Aile Danışmanlığı hizmetiyle 109 bin kişiye hizmet sunduk. Evlilik Öncesi Eğitim Programı'mızla 1,6 milyon gencimize, Aile Eğitim Programı'mızla 3,8 milyon kişiye eğitim verdik. Petrol, doğal gaz ve maden gelirleriyle kurulan Aile ve Gençlik Fonu ile yeni evlilikleri teşvik ederek gençlerimize destek olacağız. Ayrıca fon aracılığıyla gençlerin girişimlerine, gelişimlerine ve sosyal risklerden koruması projelerine de destek olacağız. Fonun kurulmasına dair kanun teklifi komisyonda kabul edildi. Genel Kurul'da ise görüşmeleri devam ediyor. Kanun teklifinin Meclis'imizden geçmesinin hemen ardından 2024'ün ilk yarısında pilot uygulamalarını deprem bölgesinden başlatacağız. 150 bin liralık desteği 48 ay vadeli, 2 yılı geri ödemesiz olacak şekilde gençlerimizin istifadesine sunacağız."
"Mahalle Odaklı Kreş modelini başlatıyoruz"
Bakan Göktaş, Türkiye Yeşilay Cemiyetiyle işbirliğinde, gençleri ve aileyi tehdit eden madde bağımlılığıyla mücadeleyi kararlılıkla sürdüreceklerinin altını çizdi.
Çocukların milli değerlere sahip, kendine güvenen, eğitimli ve sağlıklı birer fert olarak yetişmeleri için tüm gayretleriyle çalıştıklarını vurgulayan Göktaş, bu kapsamda çocukların sağlıklı gelişimi ve ebeveyn becerilerinin desteklenmesi için eğitim programları düzenlediklerini söyledi.
Çocukların Korunması ve Gelişiminin Sağlanması programına bu yıl ayırdıkları bütçenin 14 milyar lira olduğunu hatırlatan Göktaş, 2024'te yüzde 90 oranında bir artışla bu programa 26,5 milyar lira ödenek tahsis ettiklerini aktardı.
Göktaş, 0-3 yaş dönemi çocuklara bakım ve eğitim hizmeti veren kurumların sayısını artıracak çalışmalar yaptıklarını dile getirerek, "Bu kapsamda 'Mahalle Odaklı Kreş modelini başlatıyoruz. Türkiye'nin dört bir yanında yaygınlaştıracağımız bu modelle özellikle kadınların ev veya iş hayatı arasında bir tercih yapmak zorunda olmalarının önüne geçmeyi hedefliyoruz." bilgisini verdi.
"Sosyal ve Ekonomik Destek" programıyla 164 bin çocuğu ailelerinin yanında ve sosyal çevresinden koparmadan takip ettiklerini anlatan Göktaş, psikososyal destek ihtiyacı olanlara sosyal hizmet, maddi zorluk yaşayan ailelere de aylık 3 bin 571 lira maddi destek sağladıklarını ifade etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayesinde yürütülen "Gönül Elçileri Projesi" ile ailelerinden ayrı düşmüş çocukların sevgi ve şefkatle büyüdüğünü dile getiren Göktaş, koruyucu aile yanında kalan çocuk sayısını 2023 yılı itibarıyla 9 bin 535'e çıkardıklarını, her bir çocuk için 5 bin 705 lira destek sağladıklarını söyledi.
Koruyucu aile sisteminin güçlendirilmesi, uzman ve geçici koruyucu aile programının yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmaları sürdürdüklerini aktaran Göktaş, evlat edinme hizmetiyle sadece bu yıl 494 çocuğun sıcak bir yuvaya kavuştuğunu, böylece 19 bin 441 çocuğun aile şefkatiyle büyümesini sağladıklarını anlattı.
"Bugün itibarıyla devlet korumasındaki 61 bin 480 gencimizin kamuda istihdamını sağladık"
Bakan Göktaş, çocuk bakım kuruluşlarında büyük bir hizmet dönüşümü gerçekleştirdiklerini söyledi.
Bugün 14 bin 464 çocuğun 1185 çocuk evi, 116 çocuk evleri sitesi ve 64 ihtisaslaştırılmış çocuk evleri sitesinde aile ortamında büyümelerini sağladıklarını aktaran Göktaş, bunlar arasında bulunan 2 bin 828 engelli çocuğa özel koruma ve bakım hizmeti verdiklerini dile getirdi.
Şu an kuruluşlarda kalan ve en az bir spor dalıyla uğraşan 5 bin 517 çocuk bulunduğunu belirten Göktaş, 20'si milli, 1557'si lisanslı ve 3 bin 960'ı amatör olan sporcu çocuklarla gurur duyduklarını ifade etti.
Mayıs ayında gerçekleşen Okullar Avrupa Satranç Şampiyonası'nda bir sporcunun gümüş madalya kazandığını hatırlatan Göktaş, ulusal müsabakalarda ise farklı branşlarda 175 derece elde edildiği bilgisini verdi.
Sporun yanı sıra kültür, sanat, teknoloji ve bilişim alanlarına merakı olan çocukları desteklediklerine işaret eden Göktaş, ayrıca çocukların mesleki gelişimlerine katkı sunmak için özel staj programları hazırladıklarını söyledi.
Göktaş, bugün itibarıyla devlet korumasındaki 61 bin 480 gencin kamuda istihdam edilmesini sağladıklarını belirterek, gençlerin özel sektörde istihdam edilmesini de teşvik ettiklerini, bu kapsamda işe girişlerinden itibaren beş yıl boyunca gençlerin SGK primlerinin tamamını Bakanlık olarak ödediklerini dile getirdi.
"RTÜK ile 'Çocukların Dijital Mahremiyetine Yönelik' çalışmalarımızı başlattık"
Bakan Göktaş, gündüzlü çocuk hizmet birimi olan Çocuk Yaşam Merkezi'nin pilot uygulamasını geçen yıl Bursa'da faaliyete geçirdiklerini hatırlatarak, bu yıl da Kahramanmaraş ve Hatay'da hizmete açtıkları Çocuk Yaşam Merkezlerini yaygınlaştırmak için çalışmalara devam ettiklerini bildirdi.
Çocuk katılımında dünyada örnek olan Çocuk Hakları Komitelerini kurduklarını hatırlatan Göktaş, komite üyesi olan 880'i engelli 41 bin 209 çocuğun çocuk haklarına yönelik çalışmalarda aktif bir şekilde görev aldığını söyledi.
Göktaş, çocukların, haklarıyla birlikte sorumluluklarının da farkında olacağı politikalar oluşturduklarını belirterek, bu kapsamda bu yıl nisan ayında ilk Çocuk Şurası'nı yaptıklarını, 24. Çocuk Forumu'nun da bu hedefi gerçekleştirmede önemli bir aşama olduğunu dile getirdi.
"Çocuklar Güvende" ekiplerinin sayısının 382'yi bulduğuna işaret eden Göktaş, "Ekiplerimizle okulları ziyaret ediyor, çocukları karşılaşabilecekleri tehlikelerden uzak tutmaya gayret ediyoruz. Çocuklarımızın zarar görebileceği içerikleri yakından takip ettik. Bunun yanı sıra dijital zorbalığı önleyici eğitimler düzenliyoruz. İnsanı koruyan her şeyin ailenin ve toplumun kimliğini koruduğu inancıyla RTÜK ile 'Çocukların Dijital Mahremiyetine Yönelik' çalışmalarımızı başlattık." diye konuştu.
Bakan Göktaş, yetimleri unutmadıklarını belirterek, Türkiye'de sayısı 352 bini bulan öksüz ve yetim çocuğa sosyal hizmetler ve yardımları ulaştırdıklarını söyledi.
Son iki yılda 31 bin 687 çocuğu ve ailesini bizzat ziyaret ederek ihtiyaçlarını yerinde tespit ettiklerini aktaran Göktaş, şöyle devam etti:
"Ailesinden ayrı düşmüş, yabancı uyruklu çocuklara psikososyal destek sağlıyoruz. Kolluk birimlerinden teslim alınan bu çocukları uzman ekiplerimiz gözetiminde kuruluşlarımızda misafir ediyoruz. Bu kapsamda ülkemizde yaşayan 385 binden fazla yabancı uyruklu çocuğa ulaşarak sosyal uyum hizmeti sunduk. Engelli kardeşlerimiz için eğitim, bakım, rehabilitasyon, istihdam ve erişilebilirlik başta olmak üzere her alanda önemli politikalar hayata geçirdik. Bu yıl Engellilerin Toplumsal Hayata Katılımı ve Özel Eğitim Programı'na yüzde 71 artış oranıyla 72,3 milyar lira bütçe ayırdık. 2002'den bu yana 68 bin 108 engelli vatandaşımızı kendileri için uygun olan kadrolara atadık. Bu yıl şubat ayında 2 bin 323 engelli vatandaşımızın atamalarını gerçekleştirmiştik. Bu vesileyle kısa bir süre içerisinde yeni engelli atamalarının yapılacağının müjdesini de sizlerle ve milletimizle paylaşmak isterim."
"Uzun Süreli Bakım Güvence Sistemi'ni hayata geçireceğiz"
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, çalışma ortamlarını engellilerin ihtiyaçlarına göre düzenleyen korumalı iş yerlerine kaynak aktardıklarını anlattı.
Engelli vatandaşların aile bütünlüklerini muhafaza edecek şekilde bakımlarının evde yapılmasını öncelediklerine dikkati çeken Göktaş, şu bilgileri paylaştı:
"Ailelerine aylık 5 bin 97 liralık evde bakım yardımı yapıyoruz. Bugün bu hizmetten 562 bin 267 kişi faydalanıyor. Bu kapsamda 2006 yılından bugüne kadar 110,5 milyar liralık ödeme gerçekleştirdik. Özel bakıma ihtiyacı olan 7 bin 49 engelli için 107 Bakım ve Rehabilitasyon Merkezimizde gece gündüz demeden hizmet veriyoruz. 310 Özel Bakım Merkezi, 136 Gündüzlü Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi ve 149 Umut Evi ile engelli vatandaşlarımıza hizmet sunuyoruz. Bunun yanı sıra engelli ailelerinin kendilerine vakit ayırmalarına imkan sağlamak için yatılı kuruluşlarımızda misafir bakım hizmeti sunuyoruz. Engelli Hakları İzleme ve Değerlendirme Kurulu ile engelli haklarının korunması ve güçlendirilmesine yönelik çalışmalar yürütüyoruz. Kurul, bu yıl teknik bir çalıştay gerçekleştirdi. Çalıştaydan elde ettiğimiz sonuçlar doğrultusunda ülkemizin koşullarına uygun Uzun Süreli Bakım Güvence Sistemi'ni hayata geçireceğiz."
