Avrupa Merkez Bankası (ECB), Avro Bölgesi'ndeki ekonomik yavaşlamaya ve düşen enflasyona karşı faiz oranlarında indirime gitti. Bu hamle, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) eylüldeki toplantısında faiz indirimi beklentisini artırdı. Avrupa'daki ekonomik destek arayışlarının sürdüğü bu dönemde, TCMB'nin de faiz politikaları merakla bekleniyor. Küresel ekonominin dönüşümünü ve büyük merkez bankalarının hamlelerini değerlendiren Yeni Şafak yazarı Doç. Dr. M. Levent Yılmaz, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz kararına yönelik beklentilerini paylaştı. Yılmaz, ağustos enflasyonu açıklandıktan sonra yayımlanan rapordaki bir ifadenin beklentilerin farklılaşmasına neden olduğunu belirtti.
- ECB, Haziran 2024’te 5 yıllık aradan sonra ilk kez 3 temel politika faizini 25 baz puan indirmişti.Bu son karar, Avro Bölgesi'nde yavaşlayan ekonomik büyüme ve bankanın yüzde 2'lik hedefi doğrultusunda gerileyen ağustos ayı enflasyonunun ardından alındı.
ABD ile getiri farkı iyice arttı
ECB söz konusu kararla, Avro Bölgesi'nde Ekim 2022’de yüzde 10,6 ile zirveye ulaşan yıllık enflasyonun ağustosta yüzde 2,2’ye düşmesine tepki vermiş oldu. Orta vadede yüzde 2'lik enflasyon hedefleyen ECB'nin tahminlerine göre bu hedef uzak değil.
- Yüksek enflasyonla faizleri artırarak mücadele eden ECB, Temmuz 2022'den bu yana art arda 10 toplantıda faiz oranlarını 450 baz puan artırmıştı.
Eylül 2023'teki toplantısında mevduat faizini yüzde 4'e yükselten Banka, ekim, aralık, ocak, mart ve nisan toplantılarında değişikliğe gitmedi. Bu durum tüketiciler için kredi maliyetlerini artırırken, imalat, inşaat ve diğer sektörlerdeki yatırımları daha pahalı hale getirerek ekonomiyi yavaşlatıyordu.
- Avro Bölgesi'nde enflasyon 2022 yazında keskin şekilde yükseldiğinde, ECB faiz oranlarını artıran son büyük merkez bankalarından biri olmuştu.
Yeni makroekonomik tahminler
- ECB’nin Avro Bölgesi'nin gıda ve enerji hariç tutularak hesaplanan çekirdek enflasyon oranı tahmini 2024 için yüzde 2,8’den 2,9’a; 2025 için de yüzde 2,2’den 2,3’e yükseltildi. 2026 yılı için de yüzde 2’lik çekirdek enflasyon tahmini sabit kaldı.
Avro Bölgesi'nde GSYH büyümesinin 2024'te yüzde 0,8, 2025'te yüzde 1,3 ve 2026'da yüzde 1,5 ile bankanın haziran projeksiyonlarından biraz daha düşük gerçekleşmesi bekleniyor.
- Ekonomistler, ECB Yönetim Kurulu’nun 12 Aralık'ta faiz oranlarını potansiyel olarak çeyrek puan daha düşürmeden önce 17 Ekim'de tekrar bir araya geldiklerinde duraklayıp durmayacakları konusunda bölünmüş durumda.
'Yeniden yapılanma dönemi'
Avrupa ekonomisini desteklemeye çalışıyor
Elbette değişim ve dönüşüm uzunca bir döneme yayılan bir süreç. Bu süreç içerisinde de pek çok işi “eskiden olduğu gibi” yaparak eskiden elde edilen sonuçları elde etmeyi beklemek aşırı iyimser bir yaklaşım olarak düşünülmeli. Buna ekonomi politikaları da dahil.
- İşte böyle bir dönem içerisinde başta Fed ve ECB gibi büyük merkez bankaları da dahil olmak üzere pek çok merkez bankası da kendisini yeni normale adapte etmeye çalışıyor. Ancak unutmamak lazım ki geçiş dönemleri her zaman belirsizlikle doludur ve sancılı geçer.
Fed'in son 3 toplantıda faiz indirmesi bekleniyor
TCMB ne yapacak?
- Oysa Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan bu yıl Nisan ayında düzenlenen IMF- Dünya Bankası olağan toplantılarında yaptığı konuşmasında“Para politikamızı Fed ve ECB bu yıl hiç faiz indirmeyecekmiş gibi yapıyoruz”diyerek Fed’in ve ECB’nin faiz indirimlerinin de alacakları kararda önemli bir değişken olacağı sinyalini vermişti. Piyasalar bu ifadeyi Fed’in ve ECB’nin faiz indirimlerinin TCMB’ye de indirim için alan açabileceği şeklinde yorumlamıştı.
Faiz indirimi için uygun tarih
TCMB faiz kararını perşembe günü açıklayacak
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan başkanlığında 19 Eylül Perşembe günü toplanacak. Aynı gün saat 14.00'te faiz kararı açıklanacak.
- Geçen ay gerçekleştirilen PPK toplantısında politika faizi yüzde 50 seviyesinde sabit tutulmuştu.
Politika faizi cari ay sonu beklentisi yüzde 50
TCMB, reel ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 64 katılımcıyla gerçekleştirdiği eylül ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'ni yayınladı. Buna göre, politika faizine ilişkin cari ay sonu beklentisi yüzde 50 olurken 3 ay sonrası için beklenti yüzde 46,48'e düştü. 12 ay sonrası için politika faizi beklentisi de yüzde 33,30'dan yüzde 31,66'ya geriledi.