'AB havacılıkta Türkiye'yi gözden çıkaramaz'

Türk Hava Kurumu (THK) Üniversitesi Havacılık Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cem Harun Meydan, Avrupa Birliği'nin (AB) Türkiye ile yürüttüğü Kapsamlı Havayolu Taşımacılığı Anlaşması müzakerelerini askıya alma kararıyla ilgili, "Yaptırım kararının uzun süreceğini ya da AB'nin havacılık alanında Türkiye'yi gözden çıkaracağını düşünmüyorum" dedi.

AB ülkeleri, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de yürüttüğü doğal gaz sondaj çalışmaları nedeniyle bazı yaptırımları hayata geçirme yoluna gitmiş, bu çerçevede Kapsamlı Havayolu Taşımacılığı Anlaşması müzakereleri askıya alınmıştı.

Bu strateji kapsamında, AB'nin özellikle küresel krizden sonra havacılık sektöründe rekabette geriye düştüğü ve bunun için önlemler alınmasının gerektiği vurgulanmıştı.

Ayrıntılı bir yol haritası çizilerek AB'nin üçüncü ülkelerle Kapsamlı Havayolu Taşımacılığı Anlaşmaları imzalaması çabalarına hız vermesi benimsenmişti.

"Anlaşma AB çıkarlarını korumak için tasarlandı"

THK Üniversitesi Havacılık Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cem Harun Meydan, Kapsamlı Havayolu Taşımacılığı anlaşmalarının AB'nin tüm üye ülkelerle izlediği bir politika aracı olduğunu belirterek, bunların AB iç pazarını korumak ve rekabette adil olmak için tasarlandığını söyledi.

"Bu anlaşmalar esasen AB'nin çıkarlarının korunması üzerine tasarlanmış" ifadesini kullanan Meydan, gelecekte bu anlaşmaların yapılmasının zorunlu hale gelebileceğini, diğer ülkelerin bu anlaşmalar olmadan AB hava sahasında ticari faaliyette bulunamayacağını dile getirdi.

"Askıya alma durumu uzun sürmez"

AB'nin Türkiye ile yürüttüğü Kapsamlı Havayolu Taşımacılığı Anlaşması müzakerelerini askıya alma kararını değerlendiren Meydan, kararın Türkiye gibi havacılık sisteminin güçlü geliştiği bir ülke için bazı olumsuz senaryolar yaratmasına karşın Türkiye'nin AB için havacılık alanında önemli bir partner olduğuna işaret etti.

Meydan, "AB'nin Türkiye ile yürütülen Kapsamlı Havayolu Taşımacılığı Anlaşması müzakerelerini askıya alması kararının uzun süreceğini ya da AB'nin havacılık alanında Türkiye'yi gözden çıkaracağını düşünmüyorum" dedi.

Dünya hava trafiğinin akışı incelendiğinde Avrupa'ya en fazla trafik akışının Asya-Pasifik bölgelerinden ve Türkiye üzerinden gerçekleştiğine dikkati çeken Meydan, AB için Türkiye'nin jeopolitik konumunun havacılık açısından önemini vurguladı.

Meydan, "Yaptırım kararının uzun süreceğini ya da AB'nin havacılık alanında Türkiye'yi gözden çıkaracağını düşünmüyorum." dedi.

Türkiye ile yapılan görüşmeler

AB, geçen yıldan itibaren İstanbul Havalimanı'nın açılmasının yaratacağı fırsatları öne sürerek, Türkiye ile kapsamlı bir havacılık anlaşması imzalama isteğini yinelemişti.

Birlik, anlaşmanın yapılmasıyla yeni havalimanı gelirlerine ilave 5 milyar avro ekleneceğini, uçak bileti fiyatlarının yüzde 50 düşeceğini ve 48 bin ek istihdam yaratılacağını öngörüyor.

Anlaşmayı imzalayan AB üyesi olmayan herhangi bir ülkenin, tüm AB üyelerine doğrudan uçuşlar düzenlemesi gerekiyor.

Bu bağlamda, İstanbul Havalimanı'nın, ticari havacılık şirketlerinin Kıbrıs Rum Kesimi'ne doğrudan uçuşa başlayabilmeleri için gerekli koşulları sağlaması bekleniyor. Türkiye ise AB üyesi Güney Kıbrıs Rum Kesimi'ni tanımıyor.

AB Havacılık Stratejisi

AB Havacılık Stratejisine göre, Avrupa hava trafiğinin 2035'e kadar yüzde 50 artması bekleniyor.

Halihazırda Gürcistan, Kanada, İsrail, Ürdün, Moldova, Fas, İsviçre ve bazı Balkan ülkeleriyle anlaşmalar yapılırken, mart ayında AB, Katar ile 2016'dan beri müzakere ettiği kapsamlı havacılık anlaşmasını imzaladığın açıklamıştı.

Bu çerçevede, Katar ve AB üyesi 28 ülke, 5 yıl içerisinde kademeli olarak hava sahalarını birbirlerinin havayolu şirketlerinin erişimine açacak.

AB'nin, Havacılık Stratejisi'nde hedef gösterdiği ülkeler arasında Türkiye'nin yanı sıra Ermenistan, Körfez ülkeleri, Brezilya, Çin, Meksika ve Tunus da bulunuyor.