T Ü R K İ Y E ' N İ N B İ R İ K İ M İ |
||
Y A Z A R L A R | 9 MAYIS 2006 SALI | ||
|
Karadeniz'in "Amerikan Gölü" haline getirilmesinin bölgede yeni keşfedilmeye başlanan petrol kaynaklarıyla ilgisi var mı? Ya da ABD, Karadeniz'e yönelik planını neden geri çekti? ABD'nin Avrasya'ya hakim olma stratejisi, Ortadoğu ve Hazar enerji kaynaklarını tek başına kontrol etme isteği, bu büyük proje için Irak'tan sonra İran'ı da devredışı bırakma planları, Ukrayna ve Gürcistan'da iktidarları değiştirmesi, Romanya ve Bulgaristan'da askeri üsler inşa etmesi, Türkiye'den Karadeniz kıyısında askeri üsler istemesi elbette küresel liderlik yolunda attığı önemli adımlar. Ancak liderlik, büyük oranda 21. yüzyılın en büyük savaşlarının sebebini oluşturacak enerji kaynaklarıyla birebir bağlantılı. ABD'nin bu hesaplarında Türkiye'nin yeri her zaman askeri ve siyasi destekle tanımlandı. Jeopolitik değerle ifade edildi. Ortadoğu, Orta Asya ve Avrupa arasında köprü oluşuyla, kültürel değerleriyle ele alındı. Karadeniz'in, özellikle de Doğu Karadeniz'in değeri, Doğu Akdeniz gibi, ABD'nin Hazar çzevresi enerji kaynaklarıyla bağlantılı biçimde hızla arttı. Hatta Kuzey Irak, Doğu Anadolu, Karadeniz Hattı ile ilgili şüpheler ortaya çıktı. Tıpkı Kuzey Irak'tan Suriye sınırı boyunca Doğu Akdeniz'e uzanan kuşak gibi. Bu hesaplar, terörün Karadeniz'e yönelmesinin sebebi olarak görüldü. Şimdi yeni bir durum ortaya çıktı. Karadeniz petrolü! Kafkas petrollerinden, Bakü-Ceyhan projesinden başka bir faktör... ABD'nin yakın ilgi gösterdiği, Irak işgali öncesi onbinlerce askerini yerleştirip tampon bölge haline getirmeye çalıştığı Suriye sınırı boyunca yeni petrol alanları keşfedildi. Mayınlar temizlendikçe yeni kuyular açılacak. Nedense, ABD'nin aynı şekilde ilgi gösterdiği diğer bölge Karadeniz'de de petrol kaynakları keşfediliyor. Samsun, Trabzon, Sinop, Hopa gibi Doğu Karadeniz'de liman ve havaalanlarının yanısıra, ABD kontrolünde bir Karadeniz Gücü isteyen Washington, bölgeyi tamamen denetim altına almaya çalıştı. Romanya, Bulgaristan, Ukrayna ve Gürcistan'la bu amacına biraz ulaştı. Rusya'yı çok kızdırdı, Türkiye'yi de endişelendirdi. Bu yılki Türk-Amerikan Konseyi toplantılarında Pentagon'u temsil eden Koramiral Willam Sullivan, Türkiye'nin hassasiyetlerini bildiği halde, Karadeniz'de liderlik rolünü Türkiye'ye verdiklerini söyleme yüzsüzlüğünü bile gösterdi. Yani ABD, Atlantik Okyanusu'nun öte yakasından gelip Karadeniz'de hisse dağıtacaktı. Türkiye'de bazıları, Karadeniz meselesinin Türkiye'nin de içinde bulunduğu Atlantik İttifakı'nın Rusya'ya karşı yayılmasının bir aşaması olarak görebiliyor. Ancak yakın çevremize bir göz attığımızda Türkiye'nin de hızla ABD'nin kuşatması altına girdiğini görmek oldukça ürkütücü. Ankara'daki Soğuk Savaş döneminden ve İngiliz emperyal geleneğinden fazlaca etkilenmis kişiler, Türkiye'nin Kafkaslar politikasını ABD'ye emanet ederken Karadeniz'den de giderek uzaklaştığımızı kavrayamıyor. Yeni Bir Kırım Savaşı senaryosuyla mı karşı karşıyayız? Karadeniz'deki tarihi rakibimiz Rusya ile kavgayı ABD ve İngiliz marigetiyle yapıp bağımlılığımızı daha da pekiştirme yoluna mı gideceğiz? ABD, AB ve Rusya'nın Doğu Akdeniz'deki mücadelesinin bir benzeri Doğu Karadeniz'de yaşanacak. Bölge belki de tarihinde hiç olmadığı kadar, stratejik değer kazanmaya başladı. Ama bu değer kimler için? ABD'nin uzun vadeli hesapları Rusya ile olsa bile kısa vadeli hesabı bölgenin kaynakları olmasın! Son yıllardaki çalışmalar petrol ve dağalgaz açısından Karadeniz'in bereketli bir alan olduğunu gösterdi. TPAO, Doğu Karadeniz açıklarında 1 milyar ton civarında petrol rezervi hesapları yapıyor. Suriye sınırı boyunca açılan ve açılacak kuyular da ümit verici. Bütün dünyada petrol ve gaz kaynaklarına aç kurtlar gibi saldıran ABD'nin Karadeniz'e yakın ilgisinin sebebi bu petrol olmasın! Türk Deniz Kuvvetleri'ne bağlı görev yapan Karadeniz Uyum Operasyonu'nun yanısıra kıyıdaş ülkelerin oluşturduğu Blackseafor dışında, NATO üzerinden yeni bir Karadeniz gücü isteyen ABD, Türkiye'nin itirazları nedeniyle bu projesini şimdilik askıya aldı. Bakalım yerine ne önerecek? Bakalım ABD'nin Karadeniz projesi daha ne sürprizlerle karşımıza çıkacak. Karadeniz'e, özellikle de Doğu Karadeniz'e sahip çıkalım!
|
|
Ana Sayfa |
Gündem |
Politika |
Ekonomi |
Dünya |
Aktüel |
Spor |
Yazarlar Televizyon | Sağlık | Bilişim | Diziler | Künye | Arşiv | Bize Yazın |
Bu sitede yayınlanan tüm materyalin her hakkı mahfuzdur. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz. © Yeni Şafak Tasarım ve içerik yönetimi: Yeni Şafak İnternet Servisi |