T Ü R K İ Y E ' N İ N B İ R İ K İ M İ |
||
K Ü L T Ü R - S A N A T | 15 ARALIK 2005 PERŞEMBE | ||
|
Ev hanımları İslam'ı daha rahat yaşıyor
'Değişen Kentte Dini Hayat' kitabının yazarı Nevin Meriç, modern hayatta birçok kişinin zorlandığı ibadet etme konusunda ev hanımlarının şanslı olduğunu söylüyor.
Modern düşünce, gündelik hayatta önemli değişikliklere sebep olduğu gibi dini algılayış ve yaşayış biçimi üzerinde de etkili oldu. Gelenesel toplumla arasında ciddi farklar bulunan modern toplum hayatının dini inanışlara ve ibadetlere olan etkisini hazırladığı 'Değişen Kentte Dini Hayat' adlı kitabında ele alan Nevin Meriç, gündelik modern kent hayatında modernleşme, sekülerleşme, küreselleşme ve Protestanlaşma sürecinin izlerini bulmayı hedefliyor. İstanbul Müftülüğü Alo Fetva hattında görev yapan ve telefonda yöneltilen sorularla sosyologların yaptığı araştırmalardan yola çıkan yazar, modern bilimin ortaya koyduğu 'Allah, insan ve evren' algısı ile 'geleneksel' din algısının arasındaki farkları gözler önüne seriyor. Kapı Yayınları'ndan okuyucuya sunulan kitapta, dini algılayış, ibadetler, kentte ticaret hayatı, toplum yapısı içinde çalışma hayatına atılan kadının yeri gibi önemli konular değerlendiriliyor. Modernleşme süreciyle birlikte toplumda dini algılayışta en çok hangi alanlarda değişim yaşandı? Her alanda ama tabi en etkili değişim zihinsel alanda oldu. Dünyaya bakış ve eşyayı algılayış tarzımız değişti. Bunun yanında kentin modern şekillenişi, kurumsal işleyiş ve gündelik hayatta değişimler meydana geldi. En köklü değişim de kültürel ve sosyal alanda oldu. Bize gelen "Bayramda yurtdışında olacağım. Kurbanımı arefe günü kessem olur mu?" sorusu buna iyi bir örnek. Kent yaşamında ibadetlerin yerine getirilmesi nasıl bir değişime uğradı? En çok etkilenen ibadet olarak namazları vaktinde kılmayı örnek verebiliriz. Bu durum modern kentte yine meşru çerçeveye çekilerek 'cem/birleştirme etme' şeklinde uygulanabilir. Bunun da atlandığı durumlarda 'kaza etmek' devreye girer ki bu olumsuz etkilenme demektir. Yine aynı durumun bir başka sonucu 'sünnet namazların kaza niyetiyle kılınması var. Bir başka sonuç da 'kaza diye bir namaz yoktur veya yokmuş' şeklinde formüle edilen algılayış ve davranma biçimi. Bütün bu örnekler, cem etme hariç; modern kent-ibadet/namaz şekillenişine dair olumsuz sonuçlarıdır. Modern hayatla birlikte kent yaşamında dini ritüeller önemini kaybetti mi? Modern hayatta din önemini kaybetmedi bilakis hayatın merkezine oturdu. Bu diğer dinler için de böyledir. Sovyetlerde kominizmin çöküşünün hemen akabinde ilk açılan kilisedir. Nitekim 21. yüzyılın dinlerin yüzyılı olacağı da ilan edilmiştir. Modernleşmenin katı bireyci kabullerinden olumsuz olarak etkilenen insanlık, yaşanan problemlere çözüm anlamında da dine dönüşü merkeze alıyor. Bugün dünyada bütün olumsuz propagandalara rağmen en hızlı ilerleyen din İslam'dır. Dini ritüelleri yerine getirmede en az zorlanan kesim hangisi? Ev hanımlarının daha şanslı olduğu bizzat tecrübeyle sabittir. Ev hanımı gündelik hayatını ibadet/vakit merkezli dizayn edebilir. Çünkü vaktin sahibi kendisidir. İbadet açısından bakarsak gençler daha şanslı olurken, bunun ne kadar farkında oldukları veya ev hanımlarının bu şanslarının farkında olup olmadıkları tartışılabilir.
Tevbenin anlamını bilmiyoruz "Haram işlemiş bir kişiye bunun karşılığı için 'ancak tevbe edersiniz başka bir ödeme şekli yok' dediğimizde, 'sadece tevbe etmek yeterli mi?' diyor. Oysaki ayette kulu kurtaran eylemin 'nasuh tevbesi' olduğu söyleniyor. Öyleyse tevbe basit değil, hayatı 360 derece değiştiren bir eylemdir. Fakat modern insan bunu kavramaktan uzak."
|
|
Ana Sayfa |
Gündem |
Politika |
Ekonomi |
Dünya |
Aktüel |
Spor |
Yazarlar Televizyon | Sağlık | Bilişim | Diziler | Künye | Arşiv | Bize Yazın |
Bu sitede yayınlanan tüm materyalin her hakkı mahfuzdur. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz. © Yeni Şafak Tasarım ve içerik yönetimi: Yeni Şafak İnternet Servisi |