Yirmibirinci yüzyıl Asya ve Avrupa'nın Endülüs ve Osmanlı yüzyıllarında olduğu gibi, yeniden bir arada yaşama dönemi olacaktır. Yeni dönemde geçmişin çok ülkeli imparatorlukları yerine, ülkelerin kendi aralarında gönüllü olarak oluşturdukları birlikler geçecek. Ulusüstü birliklerin başında, Türkiye'nin de içinde yer almaya çalıştığı Avrupa Birliği gelmektedir. Birlik içindeki ülkelerin ağırlığı da ürün, hizmet ve bilgi üretim hacim ve gücüne dayanmaktadır.

Ülkelerin üretim hacmiyle eğitim seviyesi arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Bir ülkenin eğitim seviyesini artırmadan, üretim gücünü artırmak mümkün değildir. Din, dil, ırk, hayat tarzı ve dünya görüşü ayrılıklarını bir çatışma kaynağı olmaktan çıkarıp, bir yarışma kaynağına dönüştürecek güç, eğitim seviyesi yıldan yıla artan insangücüdür. Türkiye ile İngiltere ya da Fransa arasındaki büyük üretim farkı, finansal sermayenin azlığından daha çok insangücü sermayesinin yoksulluğundan kaynaklanmaktadır.

Türkiye'nin Avrupa ülkeleriyle arasındaki büyük üretim farkını kapatabilmesi için, herşeyden önce eğitim sisteminin, toplumun ekonomik ve kültürel taleplerine cevap verebilecek bir biçimde, katılımcı ve yarışmacı bir yaklaşımla, yeniden yapılandırılması gerekir. Her üçü de eğitim konularında büyük birikim sahibi öğretim üyesi olan Orhan Oğuz, Ayla Oktay ve Halis Ayhan'ın "21. Yüzyılda Eğitim ve Türk Eğitim Sistemi" adı altında oniki uzman eğitimcinin katkılarıyla hazırladıkları kitap, Türk eğitim sisteminin dönüştürülmesi için, her eğitimcinin ihtiyacı olan ayrıntılı bir yol haritası veriyor.

Ulus devletlerden daha çok ulusüstü birliklerin öne çıktığı bir dönemde belirli bir yaşa dönük eğitimle birlikte "hayat boyu eğitim" de büyük önem kazanıyor. Orta ve Yeni çağda bir yanda Müslümanlar, diğer yanda da Hristiyanlar vardı. Müslümanlar'ın bilim ve düşünce dili Arapça, Hristiyanlar'ınki de Latince idi. Bilgi toplumunda yeni global diller ortaya çıkarken, her toplum en kolay kendi dilinde öğrenebildiği için lokal dillerin de işlevi arttı. İbrahimi dinler yanında, Uzakdoğu'nun dinleri ve dillerinin, Çin ve Hindistan'la dünya kültüründeki payları ve ağırlıkları arttı.

Bir yandan globalleşen, bir yandan da lokalleşen dünyada hayat boyu eğitimin en büyük üniversitesi toplumun kendisidir. Öğrenmeyle başlayan ve hayatın sonuna kadar devam eden kesintisiz bir süreçtir. Bu süreçte, okul içi eğitimden daha çok okul dışı eğitim önemlidir. Okul dışı öğretimde ise, medyanın tartışılmaz bir önemi vardır. Giderek bütün dünyayı kaplayan internet ağlarıyla, dünyadaki her ev bir okula dönüştü. Ayrıca internet her ülkedeki eğitim kurumlarını bütün imkanlarıyla evlere taşıdı.

Eğitim faaliyetleri, hem kişisel hem de toplumsal düzeyde ülkelerin olduğu kadar kurumların da ana sorunudur. Eğitim çalışmalarına yatırım yapmayan kuruluşlar, kendileriyle birlikte toplumlarını da yoksullaştırırlar. İster kamu, ister özel, isterse de gönüllü olsun, bütün kurum ve kuruluşların gelecekteki başarısı bugünden eğitim faaliyetlerine yaptıkları yatırımlara bağlıdır. Çünkü eğitime yapılan yatırım geleceğe yapılan yatırımdır.

Ulusüstü birliklerin öne çıktığı dünyada eğitim ulusal olmaktan daha çok uluslararası bir içerik ve yapı kazandı. Bu yüzden, eğitim bütün toplum kesimlerinin yararlanabileceği bir biçimde yeniden düzenlenmelidir. Geleceğin üniversiteleri, bütün ülkeye, her yaş ve işten insana dönük "açık öğretim" kurumuna dönüşmek zorundadır. Üniversitelerini açık öğretim kurumlarına dönüştüremeyen ülkeler, yoksulluktan hiçbir zaman kurtulamazlar.

Kusursuz bir eğitim sistemi olmayan ülkenin, sağlam bir ekonomik yapısı ve zengin bir kültürel dokusu olmaz.

NAZİF GÜRDOĞAN

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu