MHP

Millet Partisi’nden Cumhuriyet Köylü Millet Partisi’ne (CKMP) kadar gelen parti silsilesi, Milliyetçi Hareket Partisi’nin "ön tarihini" oluşturmaktadır. Millet Partisi, 1948 yılında Mareşal Fevzi Çakmak ve Osman Bölükbaşı önderliğinde bir grup milliyetçi-muhafazakâr siyasi elit tarafından kuruldu. Millet Partisi’ni 1954 yılında resmen kapattırmasının ardından, bu partinin eski kurucuları kısa bir süre sonra Osman Bölükbaşı’nın genel başkanlığında ayni yıl Cumhuriyetçi Millet Partisi’ni kurdu. 1958 yılında Türkiye Köylü Partisi’nin iltihakı üzerine Cumhuriyetçi Millet Partisi, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi adıyla siyasi hayatini sürdürmeye devam etti. CKMP, 1961 genel seçimlerinde yüzde 14 oy alarak CHP ve AP'den sonra üçüncü parti oldu. 1962'de CKMP'nin ikiye bölünmesiyle Osman Bölükbaşı bu partiden ayrılarak Millet Partisi'ni ikinci defa kurdu. 1965 genel seçimlerinde ise ayni başarıyı yakalayamadı, ancak yüzde 2.2 oy alabildi. 1963'te Hindistan sürgününden dönen Alparslan Türkeş, siyasete atıldı. Bu maksatla 22-23 Şubat 1964'te yapılan CKMP Kongresi’nde basta Dündar Taşer olmak üzere diğer arkadaşlarıyla birlikte bu partiye katılmış ve kısa süre içinde partide etkin bir konuma gelerek 1965'te yapılan CKMP Büyük Kongresi’nde Genel Başkan seçildi. 24-25 Kasım 1967 tarihindeki CKMP Kongresinde "9 Işık" olarak tanımlanan yeni doktrin, parti teşkilatına ayrıntılı olarak tanıtılmış ve parti programının çerçevesini belirledi. CKMP'nin 8-9 Subat 1969 Olağanüstü Büyük Kongresi’nde delegelerin büyük desteğini alan "Milliyetçi Hareket Partisi" adi kabul edildi. Büyük Kongreden sonra toplanan ilk genel idare kurulunda partinin amblemi "Üç Hilâl" olarak kararlaştırılmış ve ayni toplantıda MHP Gençlik Kolları için de "Hilâl içinde Kurt" amblemi benimsendi. 1969 genel seçimlerine Alparslan Türkeş liderliğinde yeni adi, yeni amblemi ve yeni ideolojisiyle katılan MHP, yüzde 3 oy aldı ve Alparslan Türkeş ilk kez milletvekili seçildi. MHP, 14 Ekim 1973'teki genel seçimlerde oy oranını yüzde 3.4'e çıkararak 3 milletvekili çıkardı. 5 Haziran 1977 milletvekili seçimlerinde MHP yüzde 6.4 oy alarak 16 milletvekili çıkardı ve ülke genelindeki oy oranlarına göre 4’üncü parti oldu. MHP, 21 Temmuz 1977'de yine S. Demirel Başbakanlığında kurulan koalisyon hükumetinde 5 bakanlıkla yer aldı. 12 Eylül 1980 askerî müdahalesiyle demokratik süreç kesintiye uğramış ve bütün siyasi teşekküllerin faaliyette bulunması uzun bir süre engellendi. Milliyetçi Hareket’in 12 Eylül 1980 müdahalesinin etkilerini atlatarak yeniden partileşme süreci 7 Temmuz 1983'te Muhafazakar Parti’nin kurulmasıyla başladı. . Ne var ki Muhafazakâr Parti, 6 Kasim 1983'te yapılan seçimlere Milli Güvenlik Konseyi’nin engellemeleri yüzünden katılamadı. 30 Kasım 1985'te Muhafazakar Parti’nin Birinci Kongresi yapılmış ve Parti’nin adi değiştirilerek "Milliyetçi Çalışma Partisi" oldu. Parti amblemi de değişmiş kırmızı zemin üzerinde beyaz bir hilal ve etrafında "9 Işık"ı temsilen 9 yıldızdan oluşan amblem kabul edildi. Kongrede tek aday olan Ali Koç genel başkan seçildi. 19 Nisan 1987'te Olağanüstü Kongre yapılarak Genel Başkanlığa Abdülkerim Doğru seçilmiş ve Devlet Bahçeli Genel Sekreter oldu. 6 Eylül 1987 tarihinde 12 Eylül Askeri yönetiminin getirdiği yasaklar son bulmuş ve 4 Ekim 1987'de düzenlen ikinci Olağanüstü Kongre'de Alparslan Türkeş Milliyetçi Çalışma Partisi Genel Başkanı seçildi. 27 Kasım 1988'de yapılan MÇP Olağanüstü Kongresi’nde Alparslan Türkeş yeniden Genel Başkanlığa seçildi, Devlet Bahçeli ise ikinci kez Genel Sekreterliğe getirildi. Ayrıca bu kongrede yeni parti programı kabul edildi. MÇP, girdiği 29 Kasım 1987 genel seçimlerinde yüzde 2.9 oy oranına ulaşmıştır. 26 Mart 1989'teki mahalli seçimlerde ise oy orani biraz daha artarak yüzde 4.2'ye ulaştı. 20 Ekim 1991 genel seçimlerinde RP ve IDP ile ittifak yapılmış ve bu ittifak yüzde 16.9 oy almıştır. Seçimden kisa bir süre sonra ittifak dağılmış ve Alparslan Türkeş ile birlikte 18 milletvekili 29 Aralik 1991'de MÇP 3. Olağan Kongresinde MÇP'ye katıldı ve Alparslan Türkeş Genel Başkan oldu. 24 Ocak 1993 günü toplanan MÇP 4. Olağanüstü Kongresi, MÇP'nin isminin MHP olarak değiştirilmesi ve amblem olarak da Üç Hilal'in kullanılmasını kararlaştırıldı. 20 Aralık 1995 genel seçimlerinde yüzde 8.2 oy alan MHP, yüzde 10'luk seçim barajını asamadığı için milletvekili çıkaramadı. 4 Nisan 1997'de Alparslan Türkeş'in vefatından sonra 18 Mayıs 1997'de yapılan Olağanüstü Kongre’de sonuç alınamadığı için 6 Temmuz 1997'de ikinci Olağanüstü Kongre toplandı. Bu Kongre'de Devlet Bahçeli, delegelerin büyük bir çoğunluğunun desteğini alarak Alparslan Türkeş'ten sonra MHP'nin ikinci Genel Başkanı oldu. Geçiş süreci, 13 Kasım 1997'de yapılan olağan kongre ile tamamlanmış; Devlet Bahçeli yeniden MHP'nin genel başkanı seçildi. MHP, 18 Nisan 1999 milletvekili seçimlerinde yüzde 18 oy alarak tarihinin en büyük basarisini elde etti. Devlet Bahçeli, 5 Kasım 2000, 12 Ekim 2003, 19 Kasım 2006, 8 Kasım 2009, 4 Kasım 2012, 21 Mart 2015, 18 Mart 2018 ve 18 Mart 2021 tarihlerindeki MHP Olağan Büyük Kongrelerinde tekrar Genel Başkan seçildi.