Hz. Muhammed’in (sav) hicrî doğum günü olan 12 Rebiulevvel’i geride bıraktık. İslam alemi bugünü Mevlid Kandili olarak kutluyor. İnsanlık tarihini en çok etkileyen ama hakkında belki de en az film yapılmış kişi olan Hz. Peygamber’in sinemadaki varlığına ve olması gerekene bakmak istedik.
Sinemanın ilk bakışta ‘göstermek’ üzerine kurulu olan yapısı Müslümanların mesafeli durmasına ve özellikle Hz. Muhammed (sav)ile alakalı hikayelerin beyaz perdede yer almamasına sebep oldu. Çünkü İslam geleneğinde Peygamber Efendimiz’i (sav) tasvir etmek doğru kabul edilmedi. Ondan da öte herhangi bir canlının resmedilmesinin doğru olmadığı görüşü sebebiyle Müslümanlar sinemaya çok geç girdi. Gelinen noktada resmetme denen şey bambaşka bir hüviyete kavuştuğu ve cep telefonlarımızın bile her şeyi resmeden aygıtlar olması, algının görüntü üzerinden dönmesi durumu değiştirdi. Artık Müslümanlar sinemanın sakıncasını değil avantajlarını kavradı.
ÇAĞRI BİLE ELEŞTİRİLMİŞTİ
Hz. Peygamber’in (sav) sinemada var olması Müslümanlar için öylesine travmatik bir durumdu ki bugün resmi yayın içeriği gibi her özel günde yayınlanan Çağrı, yapıldığı ilk dönem protesto edildi ve birçok ülkede yıllar sonra vizyona girebildi. Gerçi Çağrı’dan 40 yıl sonra yapılan Mecid Mecidi imzalı Hz. Muhammed filmi de benzer bir karşılık buldu. Peygamberimizin çocukluğunu anlatan ve yüzünü değil de bedenini resmeden film çok eleştirildi. Hatta izlendiğinde itikat sorunu yaşanacağı bile söylendi. Bu durum, sinemada neden Hz. Peygamber (sav) filmlerinin az olduğunu da gösteriyor esasında.
Müslümanların mezhep ve tavır farklılıkları da durumu etkiliyor. Zira dünyanın bir bölgesinde sorun edilmeyen bazı unsurlar başka coğrafyada infiale sebep olabiliyor. Bu da yapımcı ve yönetmenlerin cesaretini kırıyor. Pahalı olan sinema yapımlarını ürkütecek her mesele üretimi kesiyor. Hele Hz. Muhammed’i (sav) konu alan filmlerin eleştiri potansiyeli yapımın her kişisini ürkütüyor.
İZLEYİCİYE DÜŞEN GÖREV
Konu bağlamında sadece yapımcı ve yönetmenlere değil izleyiciye de düşen görev var. Sinemanın ve zamanın ruhunun farkında olarak Hz. Peygamber konulu yapımların sinemada yer almasını destekleyecek tavır sergilenmeli. Eleştirmek herkesin hakkı. Fekat izlemek ve gişeye çıkan filmin yapım hakkını vermek kaydıyla... Çünkü izlemeden eleştirmek bir filme yapılacak en büyük haksızlık olacaktır. Sinema eserleri izlendikten sonra beğenmek ya da beğenmemek haktır. Bu şekilde daha çok yapımın beyaz perdeye gelmesi ve eleştirilen yapımların azalması sağlanacaktır.
HZ. MUHAMMED’İ ANLATAN FİLMLER
Bu ahval ve şerait altında tahmin edeceğiniz üzere Hz. Muhammed’i konu alan filmlerin sayısı az oluyor. Peki, hangi filmler bunlar? Ayrıntı ile bakalım.
Çağrı (1976)
Suriyeli yönetmen Mustafa Akkad’ın yönettiği film, sinema tarihinin de en etkili yapımları arasında. 1976 yapımı filmin kadrosunda da büyük oranda gayrimüslimler yer aldı. Görüntü yönetmeni, müzisyen, başrol oyuncuları Anthony Quinn, Irini Papas, Michael Forest ve Johnyy Sekka Hollywood’un etkili isimleri olmasının yanında filmin başarısında da ciddi etkiye sahipti. 45 yıl önce çekilen filmin 4K ve 2D olarak yenilemiş hali geçtiğimiz aylarda Türkiye’de yeniden vizona girmişti. İngilizce çekilen Çağrı’nın The Message ismiyle Arapça versiyonun Arap oyuncularla aynı sette hayata geçirildiğini de belirtmek gerek.
Muhammed: Allah’ın Elçisi (2015)
İranlı yönetmen Mecid Mecidi imzalı film 2015’te vizyona girdi ve Çağrı’nın kaderini yaşayarak çok tartışıldı. Hz. Muhammed’in doğumundan itibaren çocukluk döneminde yaşananları, mucizeleri konu alan film Peygamberimizin yüzünü göstermese de çocuk bedenini resmettiği için eleştirildi. Filmin başrolünde Mahdi Pakdel, Sareh Bayat ve Mina Sadati vardı.
Son Peygamber Hz. Muhammed (2002)
Animasyon türü de riskin az olduğu ve eleştirilerin bertaraf edildiği yöntemdir. 2002’de yapılan Son Peygamber Hz. Muhammed filmi çocukları hedef alan başarılı bir yapım. Film, Peygambermizin doğumundan itibaren nübüvvet süreci ve dünyayı değiştiren etkisini anlatıyor.
Fecrul İslam (1971)
Mısır sinemasının yapıldığı dönem etki uyandıran filmi Hicret’in başlangıcında geçer. Amcası öldürülen Hassem’in intikam için gittiği Mekke’de Hz. Muhammed ile tanışmasını anlatan film Peygamberimizin hayatını anlatmasa da ilişkili olduğu için listemize giriyor. Yönetmen ise Salah Ebu Seif...
Doğrudan Hz. Peygamber’i anlatmasa da yaşadığı dönemdeki önemli karakterleri ele alan filmler bu listeye girmese de isimlerini anmak gerekecek. Bilal: Özgürlüğün Sesi (2017) , Hz. Ömer dizisi (2012), Hz. Ömer’in Adaleti (1973) başlıca film ve dizilerdir.
