TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, TOBB İkiz Kuleler’de düzenlenen TOBB-ABD Ticaret Odası Mutabakat Zaptı imza törenine katıldı. Törende ayrıca ABD Ticaret Odası Kıdemli Başkan Yardımcısı Myron Brilliant, ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeffrey Flake ve Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu da yer aldı. İmza töreni öncesi bir konuşma yapan Hisarcıklıoğlu, “Covid pandemisi ile ekonomilerimizde yaşanan zorluklar, değer zincirlerindeki kopmalar, hammadde fiyatlarındaki artış ve arz güvenliği sorunlarıyla mücadele ederken, yanı başımızda bu defa Ukrayna-Rusya savaşıyla karşı karşıyayız.
Öncelikle bir hususu güçlü şekilde vurgulamak istiyorum. Rusya’nın Ukrayna topraklarına yönelik saldırısını kabul edilemez görüyoruz. Ukrayna’nın egemenliğine, siyasi birliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesinden yanayız. Türkiye, Birleşmiş Milletler, NATO ve Avrupa Birliği başta olmak üzere içinde yer aldığı kurumlar ve ittifaklar çerçevesindeki sorumluluklarını hep yerine getirmiştir. Bundan sonra da yerine getirecektir.
Bu çatışmanın diplomasinin işletilerek en kısa sürede çözüme kavuşturulmasını diliyoruz. Rusya da, Ukrayna da bizim yakın komşumuz. Özellikle Rusya, Türkiye’nin önde gelen ticaret ortaklarındandır. Rusya, Türkiye’nin en büyük doğalgaz, kömür, buğday ve turist tedarikçisi. Rusya Türkiye’nin dördüncü büyük ihracat pazarıdır. Rusya’nın Türkiye’deki toplam yatırım tutarı yaklaşık 7 milyar dolardır. Türkiyeli şirketlerinse Rusya’da 5 milyar dolarlık yatırımları bulunuyor” şeklinde konuştu.
Refahın, huzurun ve güvenliğin yolunun ticaretten geçtiğinin altını çizen Hisarcıklıoğlu, “Biz, iş dünyası olarak her zaman ilişkilerimizin ticari yönünü öne çıkaracak yaklaşımlara öncelik verilmesini istiyoruz. Zira, biliyoruz ki refahın da, huzurun da, güvenliğin de yolu ticaretten geçer. Biz 100 milyar ticaret hedefinin gerçekçi ve ülkelerimizin üretim potansiyeli ile uyumlu olduğunu düşünüyoruz.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve ABD Ticaret Odası olarak yıllardır ticaretimizi attırmak, daha uygun yatırım ve iş yapma iklimi oluşturmak için birlikte çalışıyoruz. Türkiye- ABD ticaretini iki müttefik ülkeye yakışır seviyeye çıkarmalıyız. Tekrar vurgulamak istiyorum. Türk ve ABD iş dünyası 100 milyar dolarlık ticaret hedefini başarabilecektir.
Bu hedefin gerçekçi olduğuna inanıyoruz. Türkiye’de ABD’li yatırımcılar için ciddi fırsatlar vardır. Ülkemiz, konumu ve insan kaynağı itibarıyla çevre ülkeler için de cazip bir üretim merkezidir. Bu noktada ABD’li yatırımcıları Türkiye’yi bir yatırım ve ticaret üssü olarak değerlendirmeye davet ediyorum. ABD Ticaret Odası ile bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra da bu alanlardaki iş birliğimizi genişletmek istiyoruz” dedi.
Hisarcıklıoğlu, Türkiye ile ABD arasında bir serbest ticaret anlaşması veya benzeri etkisi olacak tercihli ticaret anlaşması imzalanması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin Section 232 kapsamı dışında tutulması gerektiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, konuşmasının devamında şunları kaydetti:
“Türkiye, Section 232 kapsamı dışında tutulmalıdır. Zira Türk iş dünyası bu uygulamadan ciddi zarar görmektedir. İkili ticaretimizi olumsuz etkileyen bu konunun bir an evvel çözüme kavuşturulmasında destek istiyoruz. Türkiye müteahhitlik sektöründe son derece başarılıdır. Türk ve ABD firmaları üçüncü ülkelerde ortak projelere de imza atmıştır. Bu çerçevede ABD müteahhitlik piyasası Türk firmalarına da açılmalıdır. Biraz sonra imzalayacağımız mutabakat zaptı ile 2022 yılı için ortak çalışma alanlarımızı da kararlaştırmış olacağız.
Sağlık, enerji, bilişim teknolojileri, dijital ekonomi, turizm, altyapı konularında iş birliğimize ağırlık vereceğiz. TOBB ve Amerikan Ticaret Odası olarak 2022 yılında üçüncü ülkelerdeki iş birliğimizi de güçlendireceğiz. Özellikle Şikago’da faaliyete geçen Türk Ticaret Merkezi’nin ilerleyen dönemde lojistik operasyonları da yürütür bir hale gelmesini planlıyoruz. Şu ana kadar bu merkezden 50 firma yararlanmaya başladı. Bu firmalarımızdan 20’si bu akşam aramızdadır. Böylece Türk şirketlerinin Amerikan pazarına girişinde kapıdan kapıya hizmet verir hale geleceğiz. Aynı zamanda Amerikan firmalarının lojistik operasyonlarını da ucuzlatacağız. ABD çapındaki lojistik ağımızı Ticaret Bakanlığımızın da destekleriyle 5-6 eyalete yaymayı planlıyoruz.”
Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna arasında arabuluculuk yapmasını olumlu karşıladıklarını belirten ABD Büyükelçisi Jeffrey Flake, “Türk hükümetine bu anlamda gösterdiği çaba için teşekkür ederim. Rusya’da iş yapan Amerikan şirketleri Türk pazarını düşünmeli. Bu Türkiye için fırsat olabilir. Yabancı yatırımcıyı tutabilmenin en önemli koşullarından biri iş yapma ortamının istikrarlı olması. Ticaret ittifakının daha da güçlenmesinin yolu mutabakat zaptı gibi anlaşmalar.
Bu anlaşmalar ticari ilişkileri güçlendirmek için kilit öneme sahip. 2021 yılında ikili ticaret 28 milyara ulaştı. Türkiye ve ABD ticareti için bu çok etkileyici. Pandemi ortamında ticaret artmış. ABD’li şirketler Türkiye’de 29 milyar dolarlık yatırım yapmış. Ben her zaman ABD’li şirketlerin Türkiye’ye yatırım yapmaları gereken pazar olarak düşünüyorum. Türkiye ve ABD daha iyisini yapabilir. Her iki ülke için de kazan-kazan prensibini daha da geliştirmeliyiz” dedi.
Hisarcıklıoğlu’nun daveti üzerine törene katılan ABD Ticaret Odası Kıdemli Başkan Yardımcısı Myron Brilliant ise, “Türkiye de dahil olmak üzere dünya bu savaşa barışçıl çözümün getirilmesini istiyor. İnsanlar ve pek çok şirket bölgeden kaçmak zorunda kaldı. İçinde yaşadığımız uluslararası sitemde biz birlikte olmazsak yeteri kadar güçlü olamayız. Bu bağlam içinde bugün bir araya geliyoruz. Barışçıl bir çözüm için yapılan çabaların çok önemli olduğunu düşünüyorum. Ticari anlamda bu sorunu bir şekilde azaltabilir ve yatırım yapmaya devam edebilirsek önümüzde bir fırsat da var. Türkiye bazı yatırımları kendine çekebilir. Bu anlamda bizim da yapmamız gereken görevler bulunuyor” diye konuştu.
Türkiye ile ABD arasında 2021 yılında ikili ticaret hacminin 31.4 milyar dolar düzeyine ulaştığını belirten Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, “Türk yatırımcıları için de Amerika Birleşik Devletleri çok önemli bir hedeftir. Biz 8.3 milyar dolarlık yatırım yapıyoruz. Türk firmalarının dünyada en çok yatırım yaptığı ikinci destinasyon ABD olmaktadır.
Dolayısıyla her iki ülke yatırımcılarının duyduğu karşılıklı güvenin ülkelerimiz arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişmesinde önemli bir rolü bulunduğunu ve ilişkilerimizin stratejik yapısına en büyük katkının ticari ve ekonomik ilişkilerden geldiğini söylemek yanlış olmaz. 2021 yılında özellikle ticaret alanında bu ilişkilerin çok daha fazla ileriye gittiğini birkaç örnekle belirtmek istiyorum. 2021 yılında ikili ticaret hacmimiz 31.4 milyar dolar düzeyine ulaşmayı başardı. Salgından önceki dönemle karşılaştırdığımızda ikili ticaretimizde yüzde 50’lik bir artış görüyoruz” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından Mutabakat Zaptı imzalandı. Tören ardından basına kapalı şekilde devam ederken, ABD Ticaret Odası Kıdemli Başkan Yardımcısı Myron Brilliant tören sonrası basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. ABD’nin Türkiye’ye yönelik CAPTSA yaptırımlarının her iki ülkenin ticari faaliyetlerini zorlayıcı etkilerinin olduğunu ifade eden Briallant, bu durum hakkında her iki ülke liderinin oturup konuşması gerektiğini belirtti. Ayrıca Türkiye’nin İsrail, Mısır ve bölgedeki farklı ülkelerle tekrardan bir araya gelmesinin önemli bir gelişme olduğunun altını çizen Briallant, Türkiye’yi her zaman bölgede bir merkez olarak gördüklerini dile getirdi.