Antalya'nın Kızılot bölgesinde nesli tükenme tehdidi altındaki caretta carettaların kumsalı kazarak yumurta bırakması, kaplumbağaların hissetmedikleri için rahatsız olmadıkları kırmızı ışık kullanılarak kayıt altına alındı.
Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) ekipleri, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün desteği ile TÜPRAG Metal Madencilik işbirliğiyle deniz kaplumbağalarının göç yolları, beslenme ve kışlama alanları hakkında bilimsel veriler toplanması için çalışmalarını sürdürüyor.
Deniz Kaplumbağalarını Araştırma, İzleme ve Koruma Projesi kapsamında, Manavgat ilçesindeki 16 kilometrelik Kızılot kumsalında yürütülen çalışmayla bölgede ilk kez sezonun ortasında yuva sayısı 2 bine ulaştı.
Yürütücülüğünü Dernek Başkanı Ali Fuat Canbolat'ın, koordinatörlüğünü ise Fatih Polat'ın üstlendiği proje kapsamında bölgede, önemli çalışmalar gerçekleştiriliyor.
Su altı belgesel yapımcısı ve görüntü yönetmeni Tahsin Ceylan ve Fatih Polat, Kızılot bölgesinde caretta carettaların yuvalama alanını özel ekipmanlarla kırmızı ışık yardımıyla görüntüledi.
Denizden gelen kaplumbağaların, kumsalı kazarak yaptıkları yuvalara yumurta bırakması ve caretta carettanın yeniden denizle buluşması kayıt altına alındı. Kaplumbağalardan bazılarının şezlongların altını kazmasına rağmen yumurta bırakamadan denize gittiği dikkati çekti.
Kaplumbağalar beyaz ışıkta panikleyerek geri gittiği için video ve fotoğraflar, su altı fenerine kırmızı filtre takılarak, özel aparatlar yardımıyla deniz kaplumbağalarının hissetmediği kırmızı ışık altında çekildi.
"Her bin bireyden ikisi yaşamda kalabiliyor"
Tahsin Ceylan, deniz kaplumbağalarının yaşam alanlarının insan kaynaklı baskılara maruz kaldığını söyledi.
Kaplumbağaların doğdukları kumsallardan denizle buluştuğunu anlatan Ceylan, şöyle devam etti:
"Her bin bireyden ikisi yaşamda kalabiliyor. O ergin bireye ulaştığında tekrar buralara, doğduğu yere yumurta bırakmaya geliyor. Öyle bir olaya tanık olduk ki birçok kaplumbağa geldi, şezlongların altına yumurta bırakmaya kalktılar. Sonra kazmaya başladıkları anda bırakıp geri gittiler. Aslında onlar o şezlongların altında doğmuş, orası onların doğum yeriydi. Artık maalesef oralar, onların kontrolünde değil."
Yuva sayısında rekor kırıldı
Proje koordinatörü biyolog Fatih Polat da 2021'de başladıkları projede dördüncü sezona ulaştıklarını, 2023'te 1700 olan yuva sayısının bu yıl sezon artasında olmasına rağmen rekor artışla 2 bine çıktığını vurguladı.
Afrika tarafında çok fazla kıyı habitatı olmasının ve iklim değişikliğiyle kıyılarda su sıcaklığının artmasının, kaplumbağaların Türkiye kıyılarına göç etmesine neden olduğunu dile getiren Polat, "Bu da bizim kumsallarımızda yuva sayısının artmasına vesile oldu. Caretta carettaların dışında 20'ye yakın yeşil deniz kaplumbağası tespit ettik." dedi.
