Enerjide kavşak ülke Türkiye, Türkmen doğal gazını Avrupa'ya ulaştıracak güzergahı netleştirmek üzere. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın bugün başlayacak Türkmenistan ziyaretinde Türkmen gazının İran ve Azerbaycan üzerinden önce Türkiye'ye sonra da Avrupa'ya iletilmesinin kararlaştırılması bekleniyor.
Türkiye hem kendisinin hem Avrupa’nın doğal gaz arz güvenliğine yönelik adımlar atmaya devam ediyor. 1 Mart’ta Antalya Diplomasi Forumu marjında iki ülke arasında doğal gaz ve petrolde iş birliğini arttıracak anlaşmalar imzalandı. Bu anlaşmalar ile Türkmenistan’ın zengin doğal gaz kaynaklarının Batı’ya ulaştırılması konusunda niyet beyanında bulunuldu.
ENERJİ VE MADENCİLİKTE KALICI İŞ BİRLİĞİ
Bu anlaşmalardan yaklaşık 5 ay sonra Bayraktar, bugün Türkmenistan’da temaslarda bulunacak. Bu kapsamda daha önce imzalanan niyet beyanlarının uygulanmasına yönelik konular masaya yatırılacak. Bayraktar, temaslarında Türkmen doğal gazının Türkiye’ye ve Türkiye üzerinden de Avrupa’ya ulaştırılması konusu başta olmak üzere enerji ve madencilik alanlarında iş birliği fırsatlarını ele alacak.
3 FARKLI SENARYO GÜNDEME
Türkiye’nin Türkmenistan ve İran ile imzaladığı doğal gaz iş birliği anlaşmalarının uygulamaya dökülmesi ile birlikte tarihte ilk kez Türkmen gazı Türkiye’ye ulaştırılacak. Söz konusu 1,5-2 milyar metreküp gazın Türkiye'ye ulaşması için 3 farklı seçenek üzerinde duruluyor. Bunlardan biri, Türkmen gazının swap yoluyla İran üzerinden Türkiye'ye gelmesi. İkincisi Türkmen gazının İran ve Azerbaycan üzerinden yine swap yoluyla Türkiye'ye gelmesi ve bir diğeri de daha uzun soluklu, daha sürdürülebilir ve daha büyük kapasiteli olan Türkmen gazının Hazar geçişli bir boru hattıyla Türkiye'ye gelmesi.
TÜRK DÜNYASI İÇİN ÖNEMLİ
Türkmenistan doğal gazının sadece Türkmenistan için değil Türk dünyası için de büyük önem taşıyor. Türkmenistan 13,9 trilyon metreküplük doğal gaz rezerviyle dünyada 4. ülke konumunda bulunuyor. 2010'da yıllık 40 milyar metreküp doğal gaz üreten Türkmenistan, üretim kapasitesini her geçen gün artırdı. Ülkenin yıllık üretimi 2023'te 80,6 milyar metreküpe çıktı. Türkmenistan'ın yıllık doğal gaz üretimini 2050'ye kadar 110 milyar metreküpe çıkarması öngörülüyor. Türkmenistan'da üretilen gazın yaklaşık 35 milyar metreküpü ülke içinde tüketilirken, 40 milyar metreküpü Çin'e, kalan kısmı ise Rusya, Özbekistan ve İran üzerinden Azerbaycan'a ihraç ediliyor. Doğal gaz üretiminin yarısına yakınını ihraç eden Türkmenistan, Çin'in en büyük gaz tedarikçisi konumunda bulunuyor. Ülkenin tahmini doğal gaz rezervinin ise 50 trilyon metreküpten fazla olduğu hesaplanıyor.
