Ticaret Bakanı Bolat: Kişi başına gelir 12 bin 500 doları geçti

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, "Biz deprem nedeniyle 6 milyar dolar ihracat kaybıyla başlamamıza karşın, hizmet ihracatında 11 milyar dolarlık artışla 2023'ü 357 milyar dolar ile kapatacağız. Son 6 ayda ihracat rekoru kırıyoruz. Toplamda 356 milyar dolar döviz geliri olacak" ifadesini kullandı.

"Dün gece 6 kahraman mehmetçiğimizin şehitlik haberi yüreğimizi yaktı. 6 kahraman askerimize rahmet diliyorum.

Yaralı kardeşlerimize şifalar diliyorum. Bu mücadele çok uzun mücadele.

Dün gece 6 kahraman mehmetçiğimizin şehitlik haberi yüreğimizi yaktı. 6 kahraman askerimize rahmet diliyorum. Yaralı kardeşlerimize şifalar diliyorum. Bu mücadele çok uzun mücadele.

"Çok önemli kazanımlar elde etti"

Türkiye 21 yıldır siyasi istikrar sürecinde çok önemli kazanımlar elde etti. Terörle mücadeleyi Türkiye'de büyük ölçüde bitirdi. Bu sene 1.1 trilyon dolar milli gelire ulaşacağız.

Kişi başına gelir 12 bin 500 doları geçti. Ortalama 9 ayın büyümesi yüzde 4,7'ye yükseldi. Türkiye 21 yıldır siyasi istikrar sürecinde çok önemli kazanımlar elde etti.

Terörle mücadeleyi Türkiye'de büyük ölçede bitirdi. Bu sene 1.1 trilyon dolar milli gelire ulaşacağız. Kişi başına gelir 12 bin 500 doları geçti. Ortalama 9 ayın büyümesi yüzde 4,7'ye yükseldi.

Türkiye 780 bin km kare olduğu coğrafyadan çok daha geniş büyük istikrarlı bir güce sahip. Cumhurbaşkanı çok saygın bir ağırlığa sahip. Almanya'da Birleşmiş Milletler'de bunu gördük.

Türkiye siyasi istikrarıyla ekonomik gücüyle, soft power yumuşak gücüyle bir barış elçisi konumuna sahip olması, herkesle diyalog içinde olabilmesi anlamında bu tabloyu net görüyoruz.

Başta, ABD ve Avrupa şirketleri olmak üzere, Türkiye'nin kaliteli sanayi üretimi, Türkiye'nin hizmetler sektöründeki kabliyetleri, Türkiye'nin lojistik sektöründeki başarıları, sağlık sektöründeki başarıları Türkiye'de üretim Türkiye'den tedarik yapma konusunda büyük bir istek var.

İslam dünyasında bu tür istekler çok güçlü. ABD ve Avrupa'da büyük itilaflar olsa da iş dünyası buna bakmıyor.

Rakamlar da bunu gösteriyor. 2002 yılda ülkemize gelen yabancı yatırım toplam 15 milyar dolar ve 5 bin firma. 2002'den sonra 259 milyar dolar. Bu bizim refahımızın artmasına katkıda bulundu.

Milli gelirimiz 250 milyar dolardan 1 trilyon 75 milyar dolara geldi. Organize sanayi sayısı 350'nin üzerinde ve buralarda çalışan sayısı 2,5 milyonun üzerinde. Çok daha fazla OSB kurma arzusu var.

Körfez ülkelerinde Türkiye ile iş yapma anlamında çok büyük bir iştiyak gördüm. Başta Azerbaycan, Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakıstan'da bu iştiyakı net gördük. Fransız iş dünyası Türkiye'de çok entegre. Fransa ile Türkiye'de iş forumu yapacağız.

Afrika zaten Türkiye'yi rol model görüyor. Afrika'nın şansızlığı, Rusya Ukrayna Savaşı Afrika Coğrafyasında döviz sıkıntısı meydana getirdi. İmkanı olsa daha fazla iş yapacaklar. THY Afrika'yı dünyaya açıyor.

Nereye gittiysek dünyanın en gelişmiş ülkesi nasıl karşılaşıyorsa Cumhurbaşkanımız her yerde öyle karşılanıyor.

Bizim Gümrük Birliği 1995'te tamamlanmış oldu. 1 Ocak 1996'dan bu yana 27 yıl geçti. Bugün Türkiye ile AB arasındaki karşılıklı ticaret 200 milyar dolar. AB en büyük ortağımız. AB'nin de Türkiye 6. büyük ortağı. AB' de Türkiye iş yapmak istiyor. Pandemi'de Uzak Doğu'dan getirilemeyen ürünler Türkiye'den 24 saatte getiriliyor.

'Vize konusunda AB anlaşmalara sadakat göstermiyor'

Gümrük Birliği üzerinden 27 yıl geçti. AB tam 75 ülke ile serbest ticaret anlaşmaları yaptı. Biz de farklı ülkelerle 27 tane serbest ticaret anlaşması yaptık. Ticarette sıkıntı yok ama AB ile başka sıkıntılar var. İhracatı ve ithalatı yapan iş insanlarının gidiş gelişleri engelleniyor. İş insanları vize sıkıntısı yaşıyor. 2 ay bekletiliyor. Vize sıkıntısının bir önemli nedeni de Suriye iç savaşından sonra Afganistan, Pakistan, Suriye'den bir takım göç hareketleri oldu. Avrupa'da bu göçlere karşı yabancı düşmanlığı ve İslam düşmanlığı başladı. Biz geri kabul anlaşmasına uyuyoruz. Ancak AB anlaşmalara sadakat konusunda eksiklik gösteriyor.

Vize serbestisi konusunda 72 maddenin 67 tanesini gerçekleştirmiş bir ülkeye 5 madde bahane edilebilir mi? Dün akşam 6 tane şehit verdik. İçimizdeki bazı fay hatları nedeniyle terörle mücadele bizim için olmazsa olmaz hayati bir konu. AB'nin serbest ticaret anlaşması imzaladı.

AB ile bir çok konuda fikir birliğindeyiz. Ancak iş konsey toplantılarına geldiğimizde bir engelleme ile konular engelleniyor. Almanya'nın olumlu çabasıyla Türkiye ile ilişkilerde AB komisyonuna görev verildi.

AB yatırım bankası Türkiye'ye kredi musluklarını açması önerisi de vardı. Ancak son AB komisyonunda öneri bir anda ertelendi. Ben bunun arkasında İsrail'i görüyorum.

Filistin'de başkenti Doğu Kudüs olan 1967 sınırlarını kapsayacak bir Filistin Devleti konusunda her kesimle konuşmaya mecburuz.

Gümrük Birliği yürüyen bir süreç güncellenecek. Biz Almanya, Yunanistan, Macaristan seyahatlerinde son derece yapıcı görüşmeler yapıldı. AB ülkelerinin ve lider ülkelerin dediği şu: Biz sizinle siyasi anlamda yapıcı diyalog içinde olmak ekonomik ve icaret alanında ilişkilerimizi güçlendirmek istiyoruz.

2023 yılı Dünya ticareti için iyi bir olmadı. Dünya üretiminin oranı yüzde 3'ün altına geriledi. Çin ve Hindistan sürüklüyor bunu. Avrupa'da büyük gerileme var Küresel ithalat birim endeksinde yüzde 4,7 gerileme var.

Biz deprem nedeniyle 6 milyar dolar ihracat kaybıyla başlamamıza karşın, hizmet ihracatında 11 milyar dolarlık artışla 2023'ü 357 milyar dolar ile kapatacağız.

'Türkiye kalkınma yolu projesine ortak olacak'

Taşımacılık konusunda Avrupa'ya doğru arayışlar var. Bunlar dan biri de Orta Yol. Çin'in Kuşak ve Yol projesi Orta Asya Türk Cumhuriyetleri'nden geçiyor. Özbekistan ve Türkmenistan Azerbaycan ve Zengezur koridorununun açılmasıyla Türkiye üzerinden geçecek bir hat.

Bir diğer proje ise Irak ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin öncülük ettiği ve bizim de ortak olmayı hedeflediğimiz Kalkınma Yolu projesi. Basra Körfezi'ne gelen malların Irak'taki limandan 1200 kilometre demiryolu ile gelip Türkiye'deki Ovaköy'e ulaşması. Bu Avrupa'ya giden en güvenli hatlardan biri.

ABD, İsrail, Hindistan merkezli alternatif hat girişimi oldu. Ancak 7 Ekim'den bu yana İsrail'in vahşice Gazzelilere yönelik katliamları sonrası o projenin gerçekleşmeyeceği ortaya çıktı. İsrail halklar nezdinde kötü bir ülke durumuna düşmesi, İsrail merkezli bir transit projenin hoş karşılanmayacağı bir gerçektir. Orta Yol ve Kalkınma Yolu öne çıkmıştır. Türkiye bu konuda en 'feasable' boru hatları olan bir ülke. Haritaya bakan birisi Türkiye'yi by-pass eden hiçbir projenin 'feasable' olmadığını görür.

'Dünyanın en modern gümrük kapılarına sahibiz'

Bu sene mal ihracat ve ithalat toplamı 625 milyar dolar olacak. İthalat artış hızında son 5 ayda gerileme yaşanıyor. Bu cari açığı 50 milyar altına çekme çabamızı destekledi. Haksız yasadışı ticareti engellemek amacımız. Kendi milli üretimimizi haksız ticarete karşı korumak zorundayız. Dünyanın en modern gümrük kapılarına sahibiz. Dijitalleşme noktasında son derece iyiyiz. 7/24 çalışıyoruz. Bakanlığı'mızın çalışan sayısı 23 bin. Gümrük Müdürlüğü çalışan sayısı 16 bin. Ne kadar önem verdiğimizi gösteriyor. 1.4 ton uyuşturucu yakaladık.

Gümrük kapılarında yakalamanın yanında sonradan yakalama şeklinde de uygulamamız var. Sonradan yakalama şeklinde 2.6 milyar liralık devletimize gelir kazandırdık. Amacımız uyuşturucuya asla geçit vermemek. Jandarma ve emniyet güçleri ile birlikte çalışıyoruz. Bizim yakaladıklarımız toplam uyuşturucu trafiğinde yüzde 15'lik bir payı oluşturuyor. Uyuşturucu ile dünyada en büyük mücadeleyi yapan ülkelerden biri Türkiye.

Kovid-19 süreci ile beraber dünya bir enflasyon ile karşı karşıya kaldı. Bizim ülkemizde de enflasyon malesef geçen Ekim'de yüzde 85'e çıktığını sonra yüzde 39'a indiğini ödük. Şu anda yüzde 62 seviyesinde. Arz talep dengesi çok ciddi bir fiyat oynamalarına neden oldu.

'Sektörleri 'zamları geri alın' diye uyarıyoruz'

Enflasyonla yaşayamayız enflasyonu düşürmek zorundayız. Aşırı ısınan iç talebi bastırma noktasında kredi sıkıştırması parasal sıkıştırma izleniyor. Gerek perakende ticaret kanunu haller yasası, fahiş fiyatla mücadele gibi çeşitli mekanizmalar geliştirildi.

Bazı kötü niyetli art niyetli stokçu zihniyetler ortaya çıktı. Bunlarla mücadele konusunda bazı tedbirler alındı. Cezalar artırıldı, Ticaret Bakanlığı olarak yönetmelik değiştirme şeklinde mücadele ediyoruz.

E-ticaret ve sosyal medya ve ilan sitelerinde çok ciddi düzenlemeler yaptık. Manipülatif fiyat artışlarını cezalandırıyoruz. 6 ay 6 bin km sınırlamasını yetkili satıcılar, bireysel satışlarda 3'ten fazla satışı engelledik.

Gıda sektöründe market denetimi, kasa raf fiyat etiketleri kontrolü, fahiş fiyat etiketleri yapıyoruz. Bakanlık personeli ile yoğun bir şekilde yoğun bir şekilde sahadayız. Fahiş fiyat yaptığını gördüğümüz sektörlerin üzerine gidiyoruz. İhbar hattımız da var. Sektörleri uyarıyoruz bu zamları geri alın diye. Almadığı zaman üzerine gidiyoruz.

Bu sene 2.3 milyar TL ceza kesildi. Bakanlık olarak 538 milyon liralık denetim uyguladık. Toplam 1.2 milyar TL ceza uyguladık. Şu anda ÖSYM üzerinden 1500 memur alımı yapıyoruz. Eğitimler tamamlandığında bu memurları sahaya süreceğiz.

Dünyada büyük bir salgın yaşadı. Dünya görmediği bir enflasyonu yaşadı. Avrupa'daki herkes hayat pahalılığından şikayet ediyor. Rusya ve Ukrayna nedeniyle enerji konusunda arz sıkıntısı oldu. Üçüncüsü deprem felaketi oldu. 50 bin canımızı kaybetti. Bu dönemde stokçuluk yapanlar oldu.

Bireysel otomobil satışlarında bir kaos vardı bu kaos bitti. Gayrimenkul konusunda da sıkıntılar bitti. 6 ay 6 bin km kuralını motorsiklette de uyguladık. Otomobildeki bu düşüş tüketici için avantaj haline geldi. Piyasada bir balon vardı onu kaldırdı hükümetimiz.

Emlak piyasasında ilan sitelerinde sahte ilanları engelleyerek manipülatif fiyat artışlarının önüne geçtik. Bir artış dalgası geldiğinde bir kızgınlık yaşanıyordu o engellenmiş oldu. Kiralarda da düşüş meydana geldi. Adalet Bakanlığı uzlaştırma mekanizmasını başlattı. Biz de düzenleyici ve denetleyici bu piyasadaki dalgalanmaları engelliyoruz. Hazine Bakanlığı da kiradan vergi alıyor. Bakanlıklar arasında böyle bir koordinasyon içerisindeyiz.

Asgari ücret 31 Ocak 2024'te yürürlüğe girecek. Çalışan kişilerin ücretlerindeki artışı bahane edip zam yapmak fahiş fiyat çabasıdır. Biz denetimlerimizde buna dikkat edeceğiz. Asgari ücretteki artış oranı maliyetlerle aynı şekilde artmıyor. Yani akaryakıt yüzde 20 arttı ben yüzde 20 zam yapayım zihniyeti son derece haksız bir ticari eylem. Denetimlerde cezalandırılabilecek bir eylem. Vatandaşlarımız da bu takibi yapmalı. Fahiş fiyatı kim yapıyorsa oradan alışveriş yapılmamalı.

Amacımız 2028'e kadar e-ihracatı toplam ihracat içerisindeki potansiyeli yüzde 10'a yükseltmek.

Biz esnaflarımızı güçlendirme noktasında elimizden geleni yapıyoruz. 21 yılda 435 milyar lira çok düşük finansman maliyeti ile finansman desteği verildi. BAĞ-KUR prim gün sayısı ile alakalı Çalışma Bakanlığımız çalışma yapıyor. Bu konuda uygun çabalar yerine getirilecek. Şu anda deprem bölgelerini ayağa kaldırma çabamız devam ediyor. EYT konusundaki söz de tutuldu.

Bu yıl elektrikli otolarda 4-5 katı bir artış hızı var. Türkiye elektrikli oto konusunda çağı yakaladı. Türkiye otomotiv üretimde Avrupa'da 6. dünyanın da 13. ülkesiyiz. Bu ene 36 milyar dolar ihracat geliri elde edeceğiz. Vatandaşlarımız TOGG'u güvenle kullanabilir. Bu yıl 20 bin TOGG üretilecek. Önümüzdeki yıllar da bu 200 bini bulacak.

Pil üretimine geçiş sürecinde yatırım yapılıyor. Devletimiz bu alanda teşvik veriyor. Volkswagen'de elektrikli ticaret araç üretimini Gölcük'teki üretim tesisinde yapacak.