Koronavirüs nedeniyle milyonlarca öğrenci uzaktan eğitim ile evlerinden online eğitim görürken ödenen okul ücreti ile servis ve yemek paraları için indirim ve para iadesi gündemde. Hukukçular eğitimin niteliğinden ötürü evde olunan süre için indirim, alınmayan servis ve yemek ücretleri için ise sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında para iadesinin talep edilebileceğini belirtiyor. Türkiye genelinde özel okullarda okuyan öğrenci sayısının 1.5 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor.
Milyonlarca öğrenci dijital kanallar üzerinden evlerinde online eğitime devam ederken özel eğitim kurumlarında öğrenim gören öğrenciler için ödenen ücretler de tartışma konusu oldu.
Hukukçular ise; uzaktan eğitimin sözleşmeye uygunluğu konusunda hukuki itilaflar ortaya çıktığına vurgu yaparak eğitim ücretlerinde indirim, servis ve yemek ücretlerinde ise para iadesinin gündeme gelebileceğini belirtiyor.
SÖZLEŞMELER MÜCBİR SEBEP KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMELİ
Özel Eğitim kurumları ile öğrenci velileri arasında akdedilmiş bulunan sözleşmeler nitelikleri gereği tam iki tarafa borç yükleyen ve süreklilik arz eden sözleşmelerden olmakla birlikte Tüketici sözleşmesi kapsamında ele alınmalarının mümkün olduğunu kaydeden Avukat Burak Alcan, özel eğitim kurumlarının faaliyet ve işletmesi dışında meydana gelen ve önceden öngörülmesi mümkün olmayan, karşı konulamaz nitelikteki bu olağanüstü salgın sebebiyle sözleşmelerin mücbir sebep kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM İÇİN PARA İADESİ
İlkokul, ortaokul ve lise Eğitim için belirli bir yaş olgunluğuna ulaşmış olduğu kabul edilen en az ilkokul seviyesindeki öğrencilere uzaktan eğitimin uygulanabilir olduğu ifade edilse de, eğitimin amacının bilginin uzaktan aktarılmasından ibaret olmadığının aşikar olduğunu dile getiren Alcan sözlerini şöyle sürdürdü;
İNDİRİM TALEP EDİLEBİLİR!
''Uzaktan eğitim sisteminin özel eğitim kurumlarından beklenen eğitimi tam ve noksansız olarak karşılamaması halinde TBK madde 137 hükmü gereğince aksayan hizmet oranında bedel indiriminin talep edilmesi söz konusu olacaktır. Her ne kadar uzaktan eğitim modeli salgın döneminde oldukça makul bir uygulama olarak görülse de yapılan eğitimin verimliliği uygulamada olması gereken ders saatlerinin altında kalması ve müfredatın gerisinde olması halinde bu durum bedel indirimine konu edilebilecektir.
Ayrıca öğrencilerin okullarında eğitime devam edememeleri sebebiyle derslerin daha iyi anlaşılması için gerekli deneyleri gerçekleştirememeleri, beden derslerinde okulun spor salonlarını kullanamamaları eğitimden beklenen verimin azalması manasına gelmekte olduğu da açıktır. Kaldı ki müzik derslerinde özellikle belli bir enstrüman eğitimi (piyano ,gitar, flüt) verilen okullar da, müzik derslerin de uzaktan eğitime tam uyumlu olmaması dolayısıyla verimliliğin olması gerekenden daha düşük seviyede kaldığı da görülmektedir. Özel eğitim kurumlarının sözleşme gereği sunmaları gereken eğitimden her ne oranda geri kaldıkları tespit edilirse, o oranda bedel indirimi yoluna gidilmesi mümkün olacaktır.''
AYIPLI HİZMET ORTAYA ÇIKABİLİR
TELAFİ DERSLER OLURSA İADE SÖZ KONUSU OLMAYABİLİR
SERVİS VE YEMEK ÜCRETLERİ
Servis ve yemek bedellerine ilişkin de konuşan Alcan, uzaktan eğitime geçilmesi ile birlikte öğrencilerin okula servis ile gidemedikleri ve okuldaki yemek hizmetinden faydalanamadıkları çok net bir şekilde görüldüğünü kaydederek, ''Bu sebeple hizmeti gerçekleştirilmemiş olan servis ve yemek edimlerinin bedellerini talep etmek de mümkün olamayacaktır. Diğer bir anlatımla daha önceden peşinen ödenmiş olan aylara ilişkin servis ve yemek bedellerinin iade edilmesi faydalı ve zaruri olacaktır.'' dedi.
- Alcan, hizmet verilmeyen döneme ilişkin bedel iadesi yapılmaktan kaçınılması halinde ise sebepsiz zenginleşme hükümleri ışığında bedelin iadesinin talep edilmesinin mümkün olduğunu ifade etti.