Irak'ın yumurta ithalatını durdurması nedeniyle iç pazarda ürün fazlalığı sonucu yumurta fiyatları yüzde 50 düştü. Kolisi 20 liraya kadar satılan yumurta yüzde 50'den fazla ucuzladı. Pazar ve marketlerde yumurtanın kolisi 10 liranın altına kadar düştü. Bu durumda, Türkiye'den ciddi miktarda yumurta alan Irak'ın etkili olduğu belirtiliyor.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Genel Başkanı İbrahim Afyon, yaptığı açıklamada, yazın kahvaltı alışkanlığı değiştiği için yumurta fiyatlarında düşüşün bir orana kadar normal olduğunu ancak olağanüstü başka bir gelişmeden dolayı fiyatların yüzde 50'den fazla düşüşe geçtiğini söyledi.
Irak pazarındaki arz fazlalığından dolayı Türkiye'den yumurta ithalatına bir yasaklama geldiğini anlatan Afyon, şöyle konuştu:
"İki yıl öncesine kadar ihracatımızın neredeyse yüzde 95'ini Irak'a yapıyorduk. Araya başka ülkelerin girmesi ve Irak'ta da üretimin başlamasıyla bizim payımız yüzde 80'e düştü. Aradaki payı Körfez ülkelerine ihracat yaparak kapatıyorduk. Irak'ta iki bölge olmasının bazı handikapları oluyor. Tüketiciler güneyde, tüccarlar ise kuzeyde. Irak'taki yumurta üreticileri arz fazlalığından dolayı zarara uğradıklarını belirtip kapıların kapanmasını istedi. Hükümet de taşlar yerine oturana kadar kapıları yumurta için kapatmayı uygun buldu. İki haftadır Irak pazarına yumurta ihraç edemiyoruz. Sevk yapamadığımız için yumurtalar iç piyasaya sunuldu. Bu yüzden fiyatlarda düşüş oldu."
"Kota şartıyla ithalata izin verilecek"
Afyon, Türkiye'deki yumurta üreticilerinin KDV muafiyetini de fırsat bilerek Irak'a fazla miktarda yumurta sevk ettiğini dile getirdi.
Irak'ın üreticiler için "kolay pazar" olarak görüldüğünü vurgulayan Afyon, şöyle devam etti:
"Yumurtalar tırlara yükleniyor, paramız geliyor, ürünler gidiyor. Irak rahat pazar, kolaycılığımız oluyor. Alternatif pazarlar konusunda çözemediğimiz sorunlar var. Eğer alternatif pazarlarımız olsaydı Irak'a bu kadar bağlı olmasaydık bu sorunla karşılaşmayacaktık. Alternatif pazarları araştırıyoruz. Aramızda bazı engeller var, bunları aşmaya çalışıyoruz. Bundan sonra Irak yönetimi kota şartıyla ithalata izin verecek. Gümrük kapılarının yumurtaya tekrar açılması için Irak'taki yumurtaların erimesi ve fiyatların dengeye oturması gerekiyor."
Tane yumurta 60 kuruştan 20 kuruşa düştü
Yumurta fiyatlarının düşmesinin tüketiciyi sevindirdiğine dikkati çeken Afyon, geçmiş dönemlerde 30'lu yumurtanın 24 liraya kadar çıktığını, bunu üreticilerin de tasvip etmediğini vurguladı.
Afyon, üreticinin şu an zararda olduğunu aktararak, şunları kaydetti:
"Şimdi üretimimiz fazla, zarar ediyoruz, hayvanlar kesime sevk edildi. Ticari işletmelerde 120 milyon hayvan varlığımız var. Bunların haricinde gezen tavuklar, köy tavukları diye adlandırılan üretimler var. Yumurtanın fiyatının en yüksek olduğu dönemde tane yumurta 60 kuruştu, şu anda 20-22 kuruş arasında satılıyor. Bu üretici için yüzde 50 zarar demek. Bir yumurtanın maliyeti üreticiye 36 kuruştur. 36 kuruşa mal edip 22 kuruşa satıyorsa bu üretici hayvanını kesime gönderir. Arz açığı olursa eğer, öngörülmeyen fiyat yükselişleri olabilir."
Üretimde, tüketimde, ihracatta ve yem tedarikinde planlama olmasını istediklerini belirten Afyon, "Planlama olursa üretici de devlet de tüketici de rahat eder. Şu anda plansız üretimden dolayı zarar ediyoruz." dedi.
