Beyaz Saray sirki

ABD yönetimi, Ortadoğu’yu kaosa sürükleme potansiyeli taşıyan Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararını dünyayla dalga geçer gibi savundu. Beyaz Saray yetkilileri, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıma kararının, İsrail ile Filistin arasındaki barış sürecine en azından kısa vadede önemli zararlar vereceğini kabul ettiğini bildirdi. Amerikan CNN kanalına konuşan ve isimlerinin açıklanmasını istemeyen iki Beyaz Saray yetkilisi, Trump’ın Kudüs kararının bölgede oluşturacağı olumsuz havaya dikkat çekti. Ortadoğu barış sürecine ilişkin değerlendirmesinde yetkililerden biri, “Sürecin, umuyoruz ki geçici bir süre, raydan çıkmasına hazırlıklıyız. Eminim bu, geçici bir süre olacaktır" yorumunu yaptı.

ABD Başkanı’nın, Ortadoğu barış süreciyle ilgilenen ekibinin Trump’ın konuşmasından sonra Filistinli muhataplarıyla henüz görüşmediğini aktaran yetkili, Kudüs kararının muhtemel bir İsrail-Filistin anlaşmasından önce açıklanmasının, sonradan duyurulmasına göre anlaşmaya daha az zarar vereceğinin düşünüldüğünü belirtti.

Diğer yetkili ise, “Bu karar kısa vadede baş ağrısı oluşturacak ancak uzun vadede (sürece) yardımcı olacağını umuyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Yetkililerin söz konusu açıklamalarının, Beyaz Saray’ın Trump’ın Kudüs kararının ardından Ortadoğu barış sürecinin zarar göreceğini kabul etmesi bakımından önemli olduğu kaydedildi. Trump, önceki gün Beyaz Saray’da yaptığı açıklamayla Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıdığını ve Tel Aviv’deki Amerikan Büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınması için hazırlıkların başlaması talimatı verdiğini ifade etmişti.

Doğu Kudüs’ü 5 Haziran 1967’de işgal eden İsrail, 1980’de tek taraflı olarak kentin doğusunu ve batısını “birleşik başkenti” ilan etmişti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BGMK), 1980’de kabul ettiği 478 sayılı kararla, İsrail’in ilhak ve başkent ilanını geçersiz saymıştı. BMGK kararı çerçevesinde, ABD dahil uluslararası toplum Doğu Kudüs’ün işgal altında olduğunu kabul ediyor. İsrail yönetimini tanıyan tüm ülkelerin büyükelçilikleri Tel Aviv’de bulunuyor. Hiçbir ülke, Kudüs’ü ya da doğu ve batı bölümlerini başkent olarak kabul etmiyor. ABD, Trump’ın hamlesiyle Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan ilk ülke oldu. Uluslararası toplumun tepkisini çeken Trump yönetimi, bölgenin kaosa sürükleneceği ve İsrail-Arap ihtilafının daha da çözümsüz hale geleceği uyarılarını göz ardı etti.

Yemen aldatmacası
ABD Başkanı Trump, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı gün dünyanın dikkatini Yemen’e çekmeye çalıştı. Trump ablukaya son vermesi için Suudi yetkililere çağrı yaparak yardıma muhtaç kişilere gıda, yakıt, su ve tıbbi malzeme ulaştırılmasına izin vermelerini istedi. Trump, açıklamasında, “Yemen’deki muhtaç kişilere gıda, yakıt, su ve tıbbi malzeme ulaştırılmasına izin vermeleri konusunu Suudi Arabistan yetkilileriyle gerekli görüşmeleri yapmaları için hükümetimdeki yetkililere talimat verdim. Bu, insani nedenlerde hemen yapılmalıdır” ifadelerini kullandı.