Suriye'de Kurban Bayramı'nda ilan edilen ateşkes sona erdi. Ateşkesin bitmesinin ardından uluslararası toplum ABD ve Rusya'ya ateşkesin uzatılması konusunda baskı yaparken, ABD ve Rusya'nın anlaşamadıkları ortaya çıktı. ABD Dışişleri Bakanı Kerry, "Elimizde anlaşma yokken, anlaştık diyemeyiz" ifadelerini kullandı. BM Suriye Özel Temsilcisi de Mistura ise bu süreci, "Uzun, acı verici, zor ve hayal kırıcı" olarak niteledi.
ABD ve Rusya, Suriye'de kısa süren ateşkesin yeniden canlandırılması konusunda anlaşmaya varamazken, Birleşmiş Milletler'in Suriye arabulucusu bu konuda dün yapılan görüşmeleri "uzun, acı verici, zor ve hayal kırıcı" olarak tanımladı.
ABD, Rusya ve diğer büyük ülkelerin de dahil olduğu Uluslararası Suriye Destek Grubu, dünya liderlerinin New York'ta yıllık BM toplantısı için bir araya geldiği zirvede toplanırken, Suriye ordusu Halep'in doğusunda isyancıların elinde bulunan bölgeye yeni bir askeri harekat yapacağını duyurdu.
Suriye ordusunun yeni saldırı açıklamalarına dair endişeli olduğunu söyleyen ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, "Ruslarla fikir alış verişi yaptık ve bu düşünceler üzerinde yarın görüşmeyi planlıyoruz" dedi.
Ancak bu anlaşmadan bir hafta sonra bir yardım konvoyuna yönelik saldırıda 20 kişinin ölmesinin ardından ateşkes de çöktü.
BM Suriye arabulucusu Staffan de Mistura, gazetecilere yaptığı açıklamada, "İyi haber Rusya ve ABD'nin ateşkesin yenilenmesi için yoğun bir şekilde çalışma konusunda anlaşmış oldukları. Uzun, acı verici, zor ve hayal kırıklığı yaratan bir toplantıydı" dedi.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye'de ateşkes konusunda Rusya ve Beşşar Esed rejiminin ciddi olduğunu göstermeden mesafe alınamayacağını belirterek, "Elimizde bir anlaşma yokken çıkıp dünyaya 'anlaşma var' diyemeyiz. Aynı şekilde ateşkes yokken çıkıp ortaklarımıza 'ateşkes var' da diyemeyiz." dedi.
Kerry, New York'ta gerçekleştirilen Uluslararası Suriye Destek Grubu (ISSG) toplantısının ardından düzenlediği basın toplantısında, Suriye'deki son durumu değerlendirdi.
Suriye'de 12 Eylül'de başlayan 7 günlük ateşkesin ilk günlerinde şiddetin görece azaldığına işaret eden Kerry, sonrasında ise şiddetin yine arttığını ve özellikle yardım konvoylarının Esed rejimi tarafından engellendiğini vurguladı.
Halep'e doğru yol alan insani yardım konvoyunun 19 Eylül'de "vahşice" vurulduğunu dile getiren Kerry, "Bu kapıyı tek başımıza açık tutamayız. Rusya ve Suriye rejimi kendi paylarına düşeni yapmalı, yoksa (ateşkes için) bir şans olmayacak." diye konuştu.
Bölgede hava saldırılarının durmadığı bir ortamda Esed rejimi ve Rusya'nın ateşkeste ciddi olduğunun anlaşılamayacağına dikkati çeken Kerry, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Böyle bir şey olmadığı sürece daha fazla söz vermenin veya ulaşılamayacak bir hedefi açıklamanın bir anlamı yoktur. Elimizde bir anlaşma yokken çıkıp dünyaya 'anlaşma var' diyemeyiz. Aynı şekilde ateşkes yokken çıkıp ortaklarımıza 'ateşkes var' da diyemeyiz. Basit olan gerçek şu; bir taraf tansiyonu yükseltmekten kaçınmak için gerekenleri yapma noktasında isteksizken bu krizi çözemeyiz. Ortadaki gerçekleri gözardı ederek bir yere gidemeyiz. Eğer Ruslar bize yapıcı bir öneriyle gelirse onları dinleriz."
- Çekişmeli görüşme
- Bakan Kerry'nin açıklamalarından kısa bir süre sonra ABD Dışişleri Bakanlığından iki üst düzey yetkili, telekonferans yoluyla Suriye ile ilgili bilgilendirme toplantısı yaptı.
- Gazetecilerin sorularını yanıtlayan yetkililerden biri, Kerry ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un bugün yaptığı toplantıyı, "çekişmeli geçti" diyerek değerlendirdi.
- Söz konusu yetkili, "Suriye'de barışın tekrar sağlanması için Rusya ve Esed rejiminin olağanüstü bir çaba göstermesi gerekiyor." açıklamasında bulundu.
- Suriye'de barışın tekrar sağlanabilmesi için Rusya'nın yeni bir öneri sunması gerektiğini söyleyen üst düzey yetkili, "Eğer Rusya dikkate değer bir öneri ile dönerse biz onları dinleyeceğiz fakat onların şu aşamada böyle bir yol izleyip izlemeyecekleri konusunda emin değiliz." ifadesini kullandı.
