Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Bugünkü Yeni Şafak
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Nar-ı Beyza
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

Bakırköy Belediye Tiyatroları oyunlarında toplum ve para iktidarı arasındaki yaptırımsal bağın bireyde yarattığı çöküşleri yansıtıyor. 'Teneke' de ağalık sisteminin ezdiği insanların kaybettiklerinin ardından yaktığı çağdaş bir ağıt niteliğinde.

Bakırköy Belediye Tiyatroları, toplum ve iktidar arasındaki zorunlu ve yaptırımsal bağın bireyde yarattığı çöküşleri yansıtmaya çalışıyor son yıllarda seçtiği oyunlarda. Şimdilerde repertuarında olan Malaparte'nin "Kadınlar da Savaşı Yitirdi" oyununda savaşın ve toplumun bedenini satmak zorunda bıraktığı bir kadın ve ailesi anlatılırken, Brecht'in yazdığı Sezuan'ın İyi İnsanı'nda yaşamak için kötü olmaktan başka çaresi kalmayan iyi bir insanın durumu tartışılıyor. Yaşar Kemal'in "Teneke" isimli oyunu da yine bu çizgide devam eden bir oyun. Oyunun yönetmeni Teneke'de daha önce oyuncu olarak yer almış olan Müşfik Kenter. Müziği Zülfü Livaneli'ye ait olan oyunda, Aytekin Özen, Nurhayat Atasoy, Münir Akça ve Gürgen Öz başrolleri paylaşıyor.

Oyun, Kurtuluş savaşının sonrası Türkiye'sinde 'köylü' olmayı ve bu dönemde yükselişe geçen köy ağalarının halka ve yönetime yaptığı baskıları anlatıyor. İnsan ve iktidarı eline bulunduranların çatışmasını merkeze alan oyunun konusu şöyle:

BAVULDA İDEALLER

Çukurova'nın bir kasabasında bir kaymakamdan boşalan koltuğa vekili oturur. Köyün ağaları kasabada pirinç üretimine izin vermesi için kaymakam vekiline baskı yapar. Geçmişte, çeltik tarlalarının köylerde yaşayan insanlara yaydığı sıtma yüzünden bir çok insanın sağlığını bozmuş ve onları öldürmüştür. Bunu bilen kaymakam vekili izin için imza atmaya yanaşmamakta, topu gelecek kaymakama atmaktadır.

Bavulunda idealleriyle Anadolu'nun ücra bir kasabasına ilk görevine gelen kaymakamı törenle karşılayan ağalar ona her türlü yardımı yaparlar. Kaymakam ağaların bunu karşılık beklemeden yaptıklarını düşüncesindedir. Derken bir imza dosyası önüne konuluverir bir gün. Kasabanın kalkınmasını sağlayacaklarını söyleyerek çeltik tarlalarının insanlara olan zararlarını bilmeyen kaymakama imza attırılar. Halk hastalıktan kırılmış bir haldedir. Hakimiyetlerini çeltik tarlalarına borçlu olan ağalar ise istediklerini aldıkları için rahattır. Tabii rahat ettirdikleri Kaymakam da. Ta ki, halkın sesi duyulana dek.

PARA DOĞRUYU YENER

Bütün çabasına rağmen ağaların önüne geçemeyen kaymakam sonunda kasabadan sürülür... Son tahlilde paranın iktidarı, mevcut iktidarı da alt ederek yıkıcı gücünü bir kez daha gösteriyor. Hem toplumu hem de bireyi eziyor. Teneke'de karakterler değil tipler öne çıkıyor. Hatta bu aynı tipler zaman bir araya gelerek koro görüntüsü de veriyor. Oyunun kostümlerinde, dekorunda ve konuşmalarında da bu tipiklik göze çarpıyor. Oyuna ara ara girerek sahneler hakkında kritikler yapan anlatıcı oyunda özdeşleşmeyi kırarak, seyirciyi zihinsel olarak aktive etmeyi hedefliyor.