İki Vatan Yorgunları: İskender Özsoy; Bağlan Yayınları (Bilgi için: 0212 513 59 68). Gazeteci İskender Özsoy, 30 Ocak 1923 tarihli sözleşme ve protokola göre, Yunanistan'daki Müslümanlar'la Anadolu'daki Ortodoks Rumlar'ı mubadeleye tâbî tutan anlaşmadan sonra cereyan eden göç olaylarını incelemiş, göçmenlerin çektikleri zorlukları ve mazhar oldukları nimetleri birbir hikaye eden bir kitap yazmıştır. Son günlere kadar ömür süren göçmenlerle görüşerek, yaşadıkları serüvenleri bizzat ağızlarından dinleyen İskender, kitabın sonuna 19 maddelik protokolu da eklemiştir. Hattâ, Yunan işgalinde harabeye dönmüş Anadolu'da altıyüzbin Müslüman göçmenin iskân edilebilmesi için Gazi Mustafa Kemal'in İslâm dünyasına hitaben yayınladığı beyanname metnini de dercetmiştir. Beyannamenin dili ve ifade ettiği hissiyatın güzelliği ve yüksekliği her türlü takdirin üstündedir. Şunu bir kere daha teslim etmekten kendimi alamadım: Kemal Atatürk, Türkçe'yi, en yüksek ediblerimizden daha mükemmel bir uslübla kullanmaya muvaffak olmuş hakîkî bir muharrir, gerçek bir edebiyatçıdır. Birçok usta yazarın dilinde zaman zaman eğri büğrü ifadelere, bazı pürüzlere rastladığım halde, Atatürk'ün kaleminden ve dilinden çıkmış metinlerde tenkit edecek küçük bir nakîseye bile tesadüf etmedim. Bunu kaydetmek bir ilim ve kalem borcu olsa gerektir!...

Ve.. Haluk Dursun...

Üniversite öğretim üyesi Haluk Dursun, İstanbul'u ve İstanbul hayatını anlatan 327 sayfalık bir eser yayınladı (İstanbul'da Yaşama Sanatı; Haluk Dursun, Ötüken Yayınları, 0212 251 03 50)

İstanbul'un uzak ve yakın tarihini, tarihî binalarını, camîlerini, kiliselerini, meşhur semtlerini, sosyal yaşantısını, âdetlerini, sularını, çeşmelerini, ürünlerini, evlerini, sokaklarını, korularını, Boğaziçi'ni, İstanbul hayatında iz bırakmış devlet adamlarını, musıkîşinasları, şâirleri, dergâhları, devlet hizmetinde çalışan Osmanlı vatandaşı meşhur Ermeniler'i ve Rumlar'ı, Türk musıkîsine ve mesleki faaliyetlere hizmet eden Rumlar'ı ve Ermeniler'i; madde madde, şahıs şahıs akıcı bir dille anlatmaktadır. İstanbul'un balık çeşitleri, ağaç çeşitleri, çiçek çeşitleri, kuş çeşitleri, yemekleri, sebzeleri, meyveleri, Ramazan âdetleri hakkında malumat verilmektedir. Eser, beyitlerle tarihi vak'alarla, sanatta siyasette, askerlikte meşhur olmuş şahıs isimleriyle süslenmiştir. Kitap, İstanbul'un adeta canlı bir tarihi gibidir. Folklorü, müziği, gelenek ve görenekleri, kışı, yazı, baharı tatlı bir dille hikaye edilmektedir. Yahya Kemal, Ahmet Rasim, Reşat Ekrem Koçu, İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Abdülhak Şinasi Hisar, Refi Cevad Ulunay, Süheyl Ünver gibi meşhur kalemlerden sonra nev'i şahsına münhasır yeni bir İstanbul anlatıcısına kavuştuğumuz için ne kadar sevinsek yeridir. Haluk Dursun ve Mustafa Kutlu.. bunlar İstanbul uzmanıdırlar. Bakalım, İstanbul'a ait daha hangi eserlerini okuyacağız!...

Daha evvel bir gazetede birlikte kalem kullandığımız Haluk Dursun'un çelebi, zarif ve ciddi şahsiyeti, kitabın her sayfasında hissedilmektedir. Ayrıca tarihçiliğinden ileri gelen dil mükemmeliyeti, eserindeki edebi lezzeti artırmaktadır!...