|
|
Orta Asya, Balkanlar, İran ve Anadolu'da yüzyıllardan beri dokunan, genç kızların sevdasını ilmiklerinde simgeleştirdiği el emeği, göz nuru bir göçebe yaygısı... Kilim. Bu emeğin konusu aşk, çiçek, dağ, güneş ev, gibi motifler bazen hayal, bazen yaşamın ta kendisi. Her hayal ya da yaşam gibi kilimler de yıpranıyor. Ve yün yumaklara yaşam ören sevdalı parmakların yerini yüzyıllar sonra, kilim tamiratçısı ustaların hassas dokunuşları alıyor. Sıcak bir yaz günü Kapalıçarşı'dayız. Çarşı her zamanki gibi cıvıl cıvıl. Halıcı dükkanlarına, kilim tamiratçılarının yerini soruyoruz. Nice kalabalığı geçtikten sonra, tarif edilen hanı, çarşının arka sokaklarında buluyoruz. Hanın merdivenlerinden çıktıktan sonra, bir oda büyüklüğünü geçmeyen kilim tamirhanesine varıyoruz. Her taraf sökülmüş kilim parçaları, rengarenk ip yumaklarıyla dolu. Sıcak bir tavırla bizi içeriye davet ediyor ustalar. Kilim parçalarından ve ip yumaklarından arta kalan yerlere oturuyoruz. Öncelikle tamiratın nasıl yapıldığını öğreniyoruz. Kilim tamiratı, deforme olmuş bölümlerin yeni ipliklerle dokunmasıyla yapılıyor. Dokuma için ya kumaş boyasıyla boyanmış iplikler, ya da kullanılmayacak durumda olan, yaygıların kök boyalı iplikleri kullanılıyor. Alaaddin usta, eski yaygı artıklarından faydalanarak yapılan tamirin, daha dayanıklı olduğu için bu yöntemin daha çok tercih edildiğini söylüyor. Ama her zaman gerekli olan rengi bulmak mümkün olmadığı için kumaş boyasıyla boyanmış iplikler de kullanılıyor. Ustalar bu tür tamirin ömrünün yalnızca üç beş yıl olduğunu söylüyor. 'Dekasilk' denen çıkmayan bir boya ile de son rütuş atıldıktan sonra kilim ve halılar yeni sahiplerini beklemeye koyuluyor.
Tamir için ABD'den bile kilim geliyor Kilim tamirciliği, eskisi gibi ustaların yetişmemesinden ve çırak olmak isteyenlerin sayısının yok denecek kadar az olmasından dolayı tarihe karışmak üzere. Kapalıçarşı esnafıyla anlaşmalı olarak çalışan ustalar, esnaftan aldıkları yaygıları iyice gözden geçirip tamirini yaptıktan sonra tekrar esnafa veriyor. Bu arada Amerika ve Avrupa'dan da tamir olmak için getirilmiş halı ve kilimler usta ellerde sıralarını bekliyor. ÜRÜN DİRİER İSTANBUL
|
|