T ü r k i y e ' n i n   B i r i k i m i

Y A Z A R L A R
Sigortalılığın başlangıcı sorunu

Aysel KÜTÜKKIRAN (Eskişehir) isimli okuyucumuz, 22.10.2001 tarihinde gönderdiği e-mail mesajında, 1944 doğumlu olduğunu, ilk işe girişinin 01.12.1986 tarihinde yapıldığını, elinde ilk işe girişi hakkında bildirgesinin bulunduğunu (bu tarihteki prim ödenmesi gereken süreyi yazmamıştır), 01.12.1988 tarihinde de isteğe bağlı sigortalılığa başvurduğunu, 1020 gün isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödedikten sonra, 01.10.1991 tarihinde ikinci defa başka bir işyerinde çalışmaya başladığını, bu işteki çalışmasından ise 3400 prim ödeme gününün bulunduğunu; SSK'na ne zaman emekli olacağını öğrenmek için başvurduğunda, Aralık 1986 başındaki işe girişinden hiç prim ödeme gününün çıkmadığını, eltisi ile birlikte yaptığı iş başvurusu sonrasında bugün izine rastlayamadığı taşeron firma işverence SSK'na verilen dört aylık sigorta primleri bordrosunda, eltisinin ismi olduğu halde, kendisinin isminin yer almadığını ve priminin ödenmediğini sigortadan yeni öğrendiğini, bu şekilde ilk işe girişinden prim ödeme gün sayısı gözükmediği için, Kurumca isteğe bağlı sigortalı olarak ödediği primlerinin iptal edileceğinin söylendiğini, bu nedenle umutsuzluğa düştüğünü, Kurumun isteğe bağlı sigortalılığını kabul eden biriminin o tarihte bu olumsuzluğu belirtmesi gerekirken tarafından yapılan isteğe bağlı sigortalılık başvurusunun reddedilmeyip primlerinin kabul edilmesinin bugünkü haksız duruma düşmesine neden olduğunu açıkladıktan sonra şu soruları yöneltmiştir:

1- İlk işe girişime ilişkin hakkımı nasıl arayacağım? Böyle bir durum mahkemeyle düzelir mi? Mahkeme ne kadar sürebilir? Mahkeme devam ettiği sürece prim yatırmama gerek var mı? Eğer o tarihten gün saydırabilirsem isteğe bağlı sigorta primlerimle birlikte ne zaman emekliliği hakedeceğim?

2- Eğer işe girişim ikinci işyerimden kabul edilirse (01.10.1991), ne zaman emekli olacağım? İsteğe bağlı sigorta primlerimi boşuna mı yatırmış olacağım?

İsteğe bağlı sigortalılıkta sigortalılığın başlangıcı sorunu konusunda, sosyal güvenlik sistemindeki yasal belirsizliklerden farklı nitelikte sorunlar da var. Bu sorunların çözümü konusunda idarenin gayreti de bekleniyor. Yargıda üretilen çözümlerin emsal niteliği ile diğer benzer sorunlara tatbiki de birçok sigortalının derdine çare oluşturacaktır. Yukarıda sorununu kaydettiğimiz okuyucumuz gibi birçok isteğe bağlı sigortalının çözümlenmesi gereken sorunu bulunmaktadır. Ve bu konudaki başvuruları inceleyen yargı kararları da emsal kararlar olarak gözönüne alınmalıdır, bu sorunların çözümünde.

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'nin 11.07.1996 tarih ve E.1996/4172, K.1996/4236 sayılı Kararı'nda, benzer şekilde, isteğe bağlı sigortalının sigortalı işe giriş bildirgesinin Kurum'a işveren tarafından verilerek sigortalı işe girişin tescil edildiği, bu şekilde isteğe bağlı sigortalının 506 sayılı Kanun'un 85. maddesindeki şartların tümünü taşıdığı sonucuna varmıştır. Karar'da şöyle değerlendirme yapılmıştır: "Somut olayda, davacının 85. maddenin (b) bendinde öngörülen "başvuru tarihinden önce 506 sayılı Kanuna göre tescil edilmiş olma" koşulu hariç, diğer koşullara sahip olduğu tartışmasızdır. Uyuşmazlık 1.7.1991 tarihli işe giriş bildirgesinin tescil niteliğinde sayılıp sayılamayacağı, giderek, davacının (b) bendinde öngörülen koşula sahip olup olmadığı noktasındadır. Bilindiği gibi, sigortalılar eylemli olarak işyerinde çalışmaya başladıkları andan itibaren sigortalı sayılır ve işveren tarafından Kuruma verilen işe giriş bildirgesi ile sigortalılıkları tescil edilmiş olur. Öte yandan, sigortalı işe giriş bildirgesi, tanık beyanları olmasa dahi sigortalının işyerinde eylemli olarak bir gün çalıştığının karinesidir. Davacı için müracaat tarihinden önce, işveren tarafından süresinde Kuruma 1.7.1991 tarihli işe giriş bildirgesi verildiğine göre, davacının (b) bendinde öngörülen koşula da sahip olduğu açık seçiktir. Bundan başka, yargılama aşamasında dinlenen tanıklar da, davacının 1.7.1991 tarihinde işyerinde çalıştığını da açıkça belirtmişlerdir."

Emsal Yargıtay Kararı'ndaki değerlendirme, eğer bir nüshası elinde bulunan sigortalı işe giriş bildirgesi, taşeron yani alt işveren de yükümlülük yönünden bir işveren olduğundan işverence SSK'na yasal olarak verilmişse, okuyucumuzun da işyerinde bir (1) gün sigortalı çalıştığına karine sayılacaktır, iş mahkemesinde açılacak dava yoluyla. Bu durumda, isteğe bağlı sigortalı olarak, ödemiş olduğu primler de prim ödeme gün sayısına katılacaktır. Bu yorumlama, okuyucumuz gibi 8 Eylül 1999 tarihinden önceki işe girişlerle ilgilidir.


24 Aralık 2001
Pazartesi
 
TAHSİN SINAV


Künye
Temsilcilikler
ReklamTarifesi
AboneFormu
MesajFormu

Ana Sayfa | Gündem | Politika | Ekonomi | Dünya
Kültür | Spor | Yazarlar | Televizyon | Ramazan | Arşiv
Bilişim
| Aktüel | Dizi | Röportaj | Karikatür
Bu sitede yayınlanan tüm materyalin HER HAKKI MAHFUZDUR. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz.
© ALL RIGHTS RESERVED