Yeniden Beyazıt Meydanı

04:0026/08/2015, Çarşamba
G: 13/09/2019, Cuma
Mustafa Kutlu

Beyazıt Meydanı nihayet yenileniyor. Bunun için beş-altı yazı yazmıştım. İstanbul'a dev projeler uygulanıyor ama, bu şehir için devden daha mühim işler var. Onlar gecikiyor. Tarihî meydan park yeri olarak kullanılıyor. Ayıp değil mi?Projeyi görmedim. Görmesem bile (bazı) düşüncelerimi ifade edebilirim. Çorbada tuzumuz olsun.Bu proje yapılırken meydan ile insan arasındaki münasebet esas alınmalıdır. Sultanahmet Meydanı'na taş döşendiğini gördüğümde şoke oldum. Biz şehir taştan, betondan, asfattan

Beyazıt Meydanı nihayet yenileniyor. Bunun için beş-altı yazı yazmıştım. İstanbul'a dev projeler uygulanıyor ama, bu şehir için devden daha mühim işler var. Onlar gecikiyor. Tarihî meydan park yeri olarak kullanılıyor. Ayıp değil mi?

Projeyi görmedim. Görmesem bile (bazı) düşüncelerimi ifade edebilirim. Çorbada tuzumuz olsun.

Bu proje yapılırken meydan ile insan arasındaki münasebet esas alınmalıdır. Sultanahmet Meydanı'na taş döşendiğini gördüğümde şoke oldum. Biz şehir taştan, betondan, asfattan kurtulsun diyoruz; en mutena yeşil alanlar taşa boğuluyor. Hikmetini çözemedim.

Bu sebeple Beyazıt Meydanı'na kat'iyyen taş döşenmemeli, orası çimenli-çiçekli-havuzlu bir cennet bahçesi olsun isterim.

Orada gösteri ve miting de yapılıyor ki bu eylem kesinlikle yasaklanmalıdır. Bu tür eylemlerin sur dışına çıkarılması gayet isabetli olmuştur. (Yenikapı ve Kazlıçeşme. İhtiyaç varsa başkaları da yapılmalı)

Beyazıt Meydanı bir ticaret-üretim-tüketim alanı güzergâhıdır. Bu sebeple o sahadan her sabah binlerce insan geçerek işlerine gidiyor. Buna üniversiteyi katarak talebe yoğunluğunu da saymalıyız.

Dolayısıyla Meydan'ın giriş ve çıkışları göz önüne alınarak bu güzergâhların en kestirme alanı yayalara ayrılmalıdır. Kestirme yolu keserseniz insanlar engel tanımaz, çayırdan geçerek kendileri keçi yolu yapar. Önlenemez. Meydan tarihî yapılarla çevrilidir. Başta Beyazıt Camii olmak üzere karşısındaki Hat Sanatları Müzesi (Beyazıt Medresesi), bitişiğinde Beyazıt Hamamı (yanlış olarak Patrona Hamamı deniyor), Harbiye Nezareti taç kapısı (üniversite girişi), karşıda Simkeşhane binası (Halk Kütüphanesi –ne yazık ki karşısına kübik bir üniversite kütüphanesi yapılmış–), bitişiğinde güzel bir restorasyonla haraplıktan kurtulan medrese, hatta Sedat Bey'in eseri Edebiyat Fakültesi (ki buna hiç yakışmayan bir ek yapılmış), arkada Hasan Paşa Medresesi vesaire.

Proje bu tarihî atmosferi bozmayıp onu tamamlamalı. Belki eskiden olduğu gibi ortada bir havuz olur. Asla ulu ağaçlar (Çınar, Ihlamur, Çitlenbik vb.) dikilmemeli, ki eserleri görünmez hale getirmesin.

Meydanda asla çay bahçesi olmamalı. Dinlenme sıraları olabilir, bodur ağaçlar (Msl. Top akasya vb.) olmalı vatandaş havuzdan fışkıran su ile ferahlamalıdır.

Proje sadece Meydan ile sınırlı kalmamalı otobüs duraklarına uzanmalı, Kapalıçarşı girişini gözetmeli, köşedeki Sebil mümkünse bir şerbetçi yapılmalı (Bu şerbet işini çok yazdım. Kendi meşrubatımızdır. Diğer bütün meşrubatlardan daha sağlıklıdır. Mevsim meyvelerinden yapılan, ferahlatıcı, nefis bir içecektir. Niçin yok olsun ki?), oradan derme çatma binaları geçerek ta Çorlulu Ali Paşa Medresesi'ne ulaşmalıdır ki, biliyorsunuz tam karşıda Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Külliyesi (Kubbealtı, Fetih Cemiyeti, Yahya Kemal Müzesi vb.) var.

Bu saydığım bölge Beyazıt Camii'nden başlayarak eski arasta usulü cephelerle, tarihî bir atmosfer yaratarak o bölgeye Meydan'ın havasını taşımalı, derme-çatma kebapçıların yaya kaldırımından taşan tezgâhları kaldırılmalıdır.

Park yeri işi mühimdir.

Turist otobüsleri asla meydana girmemeli onlara Vezneciler'de bir mekan ayrılmalı, icab ediyorsa ta oradan girişi yapılacak ve meydanın altında kalacak büyük bir park yeri inşa edilmelidir.

Çay bahçesi de bir ihtiyaçtır. Bu alıştığımız üzere meydanın görünmez köşesinde, yani Sahaflar Çarşısı girişinde bulunmalıdır.

Bu meydanın inşaında en mühim mesele Üniversite'nin olduğu tepe ile, tramvay caddesi arasındaki kot farkıdır. Merhum Turgut Cansever bu meydan için bir proje yapmış, ama projesi tam mânası ile uygulanmamıştır. O projeden yararlanmalıdır.

Meydanda alış-verişe ayrılan, turistik eşya satan ne bir kulübe, ne de işporta asla olmamalıdır. Umumi tuvalet en az iki yerde, yer altında ve gayet temiz olarak bulunmalıdır.

Bilhassa Cuma günleri Beyazıt Camii'nden çıkan cemaatin gideceği yere yönelmesi bu sebeple izdihama sebebiyet verilmemesi için cami çıkış kapıları önü titizlikle projelendirilmeli, kalabalığın çimen ve çiçeklere zarar vermesi kendiliğinden önlenmelidir.

Beyazıt Meydanı düzenlemesi yukarıda saydığımız sebepler yüzünden İstanbul için hayati önem taşıyor. Umarız ilgililer Meydan'a layık bir projeyi hayata geçirir.
#Sahaflar Çarşısı
#Beyazıt Camii
#Beyazıt Meydanı