BM'nin ülkeye yardım için girmesinde Suriye hükümetinden veya Güvenlik Konseyi'nden izin beklemesine gerek yok

12:477/03/2023, mardi
Diğer
Suriye'nin kuzeybatısında meydana gelen büyük yıkımda BM'nin yardımda gecikmesinin sebebi neydi?
Suriye'nin kuzeybatısında meydana gelen büyük yıkımda BM'nin yardımda gecikmesinin sebebi neydi?

Maraş'ta 6 Şubat'ta meydana gelen depremler, Suriye'nin kuzeybatısında da büyük yıkıma neden oldu. Hukukçular, Suriye'ye BM yardımlarının ulaşmasının gecikmesinin 'gereksiz' olduğunu, BM'nin ülkeye girmek için Suriye hükümetinden veya Güvenlik Konseyi'nden izin beklemesine gerek olmadığını söyledi.

Maraş'ta 6 Şubat'ta meydana gelen depremler, Suriye'nin kuzeybatısında da büyük yıkıma neden oldu. Birleşmiş Milletler'in paylaştığı verilere göre 4 bin 500'den fazla kişinin hayatını kaybettiği Suriye'ye BM yardımlarının neden bu kadar uzun sürede ulaştığı konusu tartışılmaya devam ediyor.


BM’nin Suriye'nin muhaliflerin yönetiminde olan kuzeybatı bölgesine yardım götürmek için Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’dan sınır kapısı açma izni alması bir hafta sürdü. BBC Türkçe'nin yaptığı araştırmada böyle bir izne gerek olmadığı görüldü. Hukukçular, yardımların ulaşması için BM'in 'Suriye hükümetinden veya Güvenlik Konseyi'nden girmek için izin beklemesine gerek olmadığını' belirtti.



'Eğer açlıktan ölen bir bebek varsa o yasaları çiğneyin'


Uluslararası insan hakları avukatı Sarah Kayyali, deprem sonrasında aciliyetin ve sürenin önemine vurgu yaparak,
“BM ise tamamen felç olmuş şekilde öylece durdu”
dedi. 2014 yılında muhaliflerin kontrolünde olan bölgeye gönderilecek yardımların ilk kez müzakere edildiği dönemde üst düzey bir BM yetkilisi olan Andrew Gilmour da
“Eğer yasalar size açlıktan ölmek üzere olan bir bebeğe süt götürmek için uluslararası sınırları geçemezsiniz diyorsa, o zaman o yasaları çiğneyin”
ifadelerini kullandı.


BM Sözcüsü Stéphane Dujarric ise
“Uluslararası bir sınırdan insani yardım ulaştırmak için ya hükümetin onayına ya da Suriye'ye dair bağlayıcı bir Güvenlik Konseyi kararına ihtiyacımız var"
diyerek,
"Uluslararası hukuka dair haftalar, aylar ve yıllar süren akademik tartışmalar yapabiliriz. Konumumuz, uluslararası hukukun çalışmalarımızı geciktirmediğidir"
değerlendirmesini yaptı.

'BM'nin çağrısı olmadan mümkün değil'


Öte yandan, BM, acil sağlık ekiplerinin Suriye'nin kuzeybatısına girmesi için resmi bir talepte bulunmadı ve arama kurtarma ekiplerinin orada konuşlandırılması için herhangi bir resmi talepte bulunmadı. Uluslararası insani yardım uzmanları, konuyla ilgili değerlendirmelerinde,
'acil durum ekiplerinin konuşlandırılmasının BM’den gelecek bu çağrı olmadan mümkün olmadığını'
söyledi.


BM Sözcüsü Dujarric ise acil durum ekiplerinin eksikliğinin ulusal hükümetin karar alma mekanizmalarına bağlı olduğunu belirtti ve
“Bunu etkilemiş olabilecek güvenlik kaygıları var. Her türlü siyasi kaygı var"
dedi.


Uluslararası Ceza Mahkemesi savcısının özel danışmanı Marco Sassoli, konuyla ilgili değerlendirmesinde, uluslararası insancıl hukukun temeli olan Cenevre Sözleşmeleri'nin, BM'nin Suriye'nin iznine ihtiyaç duymadan yardım göndermesi için bir çerçeve oluşturduğunu kaydetti. Sassoli, değerlendirmesinde,
“Suriye'nin de taraf olduğu Cenevre Sözleşmeleri'nde, tarafsız bir insani yardım kuruluşunun hizmetlerini bir çatışmanın tüm taraflarına sunabileceğini belirten bir hükmü var”
dedi.

Depremzede Omar: Her şey çok farklı olabilirdi


Depremzedeler de BM’nin müdahalesinin gecikmesinden şikayetçi. Depremde eşi ve beş çocuğunu kaybeden Omar Hacı, basına konuştuğunda depremde kaybolan oğlu Abduhrahman’ı arıyordu. Üç günlük aramanın ardından onunla yeniden bir araya geldi. Elleriyle enkaz yığınlarını kaldırmaya çalışarak arkadaşlarını ve ailesini arayan Omar, BM’nin yardımının yeterli olmadığı görüşünü dile getirerek,
“Aldığımız en önemli yardım yerel halktandı... BM yardımı daha erken gelseydi her şey çok farklı olabilirdi"
dedi.

BM'nin Acil Yardım Sorumlusu Martin Griffiths de depremden bir hafta sonra Bab al-Hava sınır kapısını ziyaret etmiş, Twitter’da yaptığı paylaşımda BM’nin şu ana kadar kuzeybatı Suriye’deki insanları hayal kırıklığına uğrattığını yazmıştı. Martin Griffiths, "
Kendilerini haklı olarak terk edilmiş hissediyorlar. Henüz ulaşmamış uluslararası yardımı arıyorlar"
demişti.



#Deprem
#Suriye
#BM