Erzurum'da iki sağlık çalışanı, hastalara enjeksiyon yöntemiyle uygulanan ilacın hazırlanmasındaki süreci kısaltan, maliyeti düşüren ve hijyen sağlayan "Bir tık, bir cıs" adına verdikleri enjektör projesi geliştirdi.
Erzurum'un Tortum İlçe Devlet Hastanesinde başhemşire olarak görev yapan Elif Özbek, hastalara enjeksiyon yapılmadan önce farklı tüp ve şişelerden alınarak karışımı yapılan steril su (distile) ve toz ilacın (flakon) hazırlanması için sağlıkçıların birçok işlem yapmak zorunda kaldığını fark etti.
Bu işlemlerin hem iş gücü oluşturduğunu hem de hastalara müdahaleyi geciktirdiğini ve maliyeti artırdığını tespit eden Özbek, ilaç hazırlanırken kullanılan steril su ve toz ilacın bir enjektör içinde toplanması için çalışma başlattı.
Özbek daha sonra bu fikrini, AR-GE çalışmaları yapan hastanenin müdürü Dursun Saraçoğlu ile paylaştı. Saraçoğlu da sağlık alanına yenilik katacağına inandığı bu fikrin geliştirilerek projeye dönüştürülmesi için Özbek ile kolları sıvadı.
İlaç tek enjektör içinde karışacak
Günler süren çalışma sonucu toz ilaç ve steril suyun bir arada olduğu 5 ayrı formül ortaya çıkaran Saraçoğlu ve Özbek, ardından ilacın tek enjektör içinde karışımının yapılması amacıyla "Bir tık, bir cıs" adıyla yeni bir enjektör projesi hazırladı. Proje, enjeksiyon yapılmadan önce ilacın hazırlanması için gereken birçok işlemi ortadan kaldırdı.
Zaman kayıplarının önüne geçecek proje ile içerisinde karıştırılmamış 2 form ilaçla paketlenen enjektör, ilacın hastaya uygulanmasından önce sağlık çalışanınca ambalajından çıkartılacak. Ardından pompasına yapacağı tek hareketlik baskı ile enjektördeki ilaçlar karışacak, sağlık çalışanı daha sonra bu karışımı hastaya uygulayacak.
Patent başvurusu yapıldı
İş gücü ve tasarruf, kazaların önlenmesi, sıfır atık ve hijyen bakımından ülke ekonomisi ile sağlık alanına büyük katkı sağlayacağına inanılan projeye patent alınması için özel bir üniversite aracılığıyla Haziran 2017'de Türk Patent ve Marka Kurumuna başvuru da yapıldı.
Hastane Müdürü Dursun Saraçoğlu, başhemşire Elif Özbek'in sunduğu fikri geliştirip projelendirerek gerekli başvuruları yaptıklarını anlattı.
Tedavide zaman kaybı olmayacak
Projenin sağlık alanında önemli katkı sunacağına inandığını aktaran Saraçoğlu, şu ifadeleri kullandı:
- "Projede hedef kitlemiz insanlar ve bu, bütün insanlar üzerinde kullanılabilecek bir enjektördür. Hayvanlarda da kullanılabilecek bu enjektör çok pratik ve zaman kazandırıcıdır. Tedavide zaman kaybı olmayacak. Büyük hastanelerin acil servislerine gece 700-800 hasta geliyor. Bu durumda bir dakika bile çok kıymetli ve hayat kurtarıcıdır. Bu enjektör ile bir dakika önce hastanın ağrı ve sızısı dindirilir. Bütün kurumlar sıfır atık projesini uyguluyor. Bizim 'bir tık, bir cıs' dediğimiz enjektör sistemimizde hem tıbbi atık azalacak hem maliyet düşecek hem de zamandan tasarruf sağlanacak."
Yapılan işlem 12'den 3'çe düştü
Saraçoğlu, mevcut tedavi yönteminde iğne öncesi sistemsel olarak 12 işlemin yapıldığını, yeni enjektör projesi ile bu işlemin 3'e düştüğünü belirterek, "Böyle güzel çalışmaların toplumumuza örnek olmasını istiyoruz. Sadece sağlık alanında değil, tüm alanlarda pozitif farkındalıklı çalışmalar yapılsın. Böylece zaman, iş gücü, kazalar ve ekonomik anlamda kazanımlar söz konusu olabilir" dedi.
Hastalara daha erken müdahale edilebilecek
Başhemşire Elif Özbek de geliştirdikleri enjektör sistemiyle hastalara daha erken müdahale edilebileceğini anlatarak, bu sistemin birçok avantajı olduğuna dikkati çekti.
Enjektörün kullanılmaya başlanması halinde daha steril bir ortam olacağına ve yapılan işlemlerin azalacağına vurgu yapan Özbek, şunları kaydetti:
- "Bu sistem ile enjektördeki iki form ilaç bir birine kolaylıkla karışacak. Bazı formlar sıvı ile sıvının karışımı olarak da hastalara uygulanabiliyor. Enjektörün pompasını bir tık ilerlettiğimizde içindeki steril su toz ilaç ile enjektörde karışacak ve hazırlanan ilaç kolaylıkla hastaya uygulanacak. Bu fikir lise yıllarından beri aklımdaydı. Projesini hazırlayıp Türk Patent'e başvuruyu yaptık."
