Alzheimer hastalığı kaygıya, kafa karışıklığına ve kısa süreli hafıza kaybına neden olabilir.
Hafızanızın eskisi gibi olmadığından mı endişe ediyorsunuz? Yada bir yakınınızda demans olabileceğinden mi şüpheleniyorsunuz? Bunu tespit etmenin çok kolay ve etkili bir yöntemi var. Meksikalı Nörolog Dr. Jesus Ramirez-Bermudez’e göre basit bir saat çizmek, demansın erken belirtilerini fark etmenizi sağlıyor. 5 dakikalık bir saat çizme testi, hafızasında sorunlar yaşayan kişilere uygulanarak, demans riski olup olmadığına dair ipuçları veriyor.
Demans, bir hastalık değil, beyin fonksiyonlarının bozulmasıyla ortaya çıkan bir sendrom. Genellikle
hafıza, düşünme, iletişim, karar verme ve günlük yaşam
becerilerini etkiler.
En sık görülen tipi Alzheimer hastalığı, ancak farklı türleri de var.
(örneğin vasküler demans, Lewy cisimcikli demans).
Demans, beyin hücrelerinin zarar görmesi veya ölmesi nedeniyle ortaya çıkıyor. Bu durum, beynin işlevlerini yerine getirmesini zorlaştırıyor.
Bazı nedenleri ise şunlar:
- Alzheimer hastalığı:Beyindeki plaklar ve düğümler nedeniyle oluşur.
- Kan akışındaki sorunlar:Beyne giden kanın azalması (vasküler demans).
- Enfeksiyonlar:Menenjit veya HIV gibi hastalıklar.
- Travmalar:Kafa yaralanmaları.
- Genetik faktörler:Bazı demans türleri genetik yatkınlıkla ilişkili.
Demansın belirtileri nelerdir?
Demansın belirtileri nelerdir?
Demansın belirtileri genelde yavaş yavaş başlar ve zamanla kötüleşir.
Temel belirtiler şöyle:
- Hafıza kaybı:Yakın geçmişteki olayları hatırlamada zorluk.
- Kafa karışıklığı:Zaman, mekan ve kişileri karıştırma.
- Dil problemleri:Kelime bulma güçlüğü veya konuşmada zorlanma.
- Günlük işlerde zorlanma:Fatura ödemek, yemek hazırlamak gibi görevleri yapamamak.
- Davranış değişiklikleri:Depresyon, agresiflik veya ilgisizlik.
Analog bir saat çizin
Analog bir saat çizin
Meksikalı nörolog Dr. Jesus Ramirez-Bermudez’e göre,
analog bir saat çizmek
demansın erken belirtilerini tespit etmek için oldukça etkili bir yöntem. Bu test, hafıza kaybı yaşayan kişilerin beynindeki bilişsel fonksiyonların ne durumda olduğunu ölçebiliyor.
Nasıl yapılıyor?
Nasıl yapılıyor?
- Boş bir kağıda saat kadranı çizmeniz isteniyor.
- Saatin 1’den 12’ye kadar olan sayıları doğru yerlere yazmanız gerekiyor.
- Ardından saatin akrep ve yelkovanını belirli bir zamanı gösterecek şekilde yerleştiriyorsunuz (örneğin, 11.10).
944 bin kişi de denedi
944 bin kişi de denedi
X'te testin bir görüntüsünü paylaşan Dr. Ramirez-Bermudez, bunu, İngiltere'de yaklaşık 944 bin kişiyi etkileyen demans da dahil olmak üzere nörolojik hastalıkları olan hastaları tespit etmenin 'en kolay ve en ucuz yollarından biri' olarak nitelendirdi.
Test puanlama sistemine göre yapılıyor ve her bir ölçüt için bir puan veriliyor:
Katılımcının saat çemberini ne kadar iyi çizdiği, rakamları doğru yere çizdiği, saate iki kol çizdiği ve kolların doğru saati göstermesi.
Neden önemli?
Neden önemli?
Bu basit test, beynin planlama, organize etme ve görev tamamlama gibi işlevlerini (yönetici fonksiyonlar) ölçüyor. Bu yetenekler, demansın ilk aşamalarında zayıflamaya başlıyor. Eğer saat doğru şekilde çizilmişse, bu, demans riskinin düşük olduğunu gösteriyor.
Ancak çemberin eğri olması, sayıların yanlış yerleştirilmesi ya da akrep ve yelkovanın yanlış çizilmesi demans belirtilerine işaret edebilir.
İngiltere’de en büyük ölüm nedeni: Demans
İngiltere’de en büyük ölüm nedeni: Demans
Birleşik Krallık’ta yaklaşık 944 bin kişi demansla mücadele ediyor. Bu sayının önümüzdeki 20 yıl içinde 1.7 milyona ulaşması bekleniyor.
Alzheimer, demansın en yaygın türü ve hafıza kaybı, kafa karışıklığı ve kısa süreli hafıza problemleri gibi semptomlara yol açıyor. Bu durum, beyinde biriken plak ve düğümler nedeniyle ortaya çıkıyor.
2022 yılında, demans kaynaklı ölümler 74.261 kişiyle İngiltere’nin en büyük ölüm nedeni oldu.
Başka testler de var
Başka testler de var
- Montreal Bilişsel Değerlendirme Testi (MoCA):10 dakikalık bir test; şekil çizme, hayvanları isimlendirme ve kelime hatırlama gibi sorular içeriyor.
- Cognetivity Neurosciences Testi:Hayvan içeren ya da içermeyen resimler gösteriliyor ve kişiden hızlıca “evet” ya da “hayır” yanıtı vermesi isteniyor.
Şüphelendiğiniz bir yakınınız varsa deneyin
Şüphelendiğiniz bir yakınınız varsa deneyin
Eğer bir yakınınızın hafızasında sorunlar fark ederseniz, bu basit testleri önerin. Erken teşhis, tedavi sürecini olumlu etkileyebilir.
Saat çizme testi zorlayıcı gelirse, mutlaka bir doktora başvurun.
Demans önlenebilir mi?
Demans önlenebilir mi?
Demans tamamen önlenemese de risk azaltılabilir.
- Sağlıklı bir yaşam tarzı:Düzenli egzersiz, dengeli beslenme (özellikle Akdeniz diyeti).
- Zihinsel aktivite:Bulmacalar çözmek, kitap okumak, yeni şeyler öğrenmek.
- Sosyal bağlantılar:Sosyal olarak aktif kalmak.
- Kronik hastalıkların kontrolü:Yüksek tansiyon, diyabet gibi hastalıkları yönetmek.
- Sigara ve alkol:Tüketimi tamamen bırakılmalı.
#Sağlık
#Demans
#Saat Testi
#Bunama
