Sağlıklı beslenme ve kilo verme konusunda her gün ekranlarda ve sosyal medyada sürekli açıklamalar yapılıyor. Her biri birbiriyle çelişen bu fütursuz haber kargaşası içinde insanlar da haklı olarak artık neye inanacağını, ne yiyip içeceğini, neyin faydalı neyin zararlı olduğunu şaşırır hale geliyor. O diyeti bu diyeti derken duyduğu her diyeti sağlıklı beslenme uğruna tek tek uygulamaya koyuyor, günün sonunda sağlıklı besleneyim derken sağlıklarından oluyorlar. Marifet insanlara neyi ne kadar yemesi gerektiğini dikte etmek değil, yemeğin felsefesini aktarabilmektir.
İnsan, yaradılışı gereği yeme içme ölçülerini, felsefesini anlayabildiği ve uygulayabildiği kadarıyla sağlıklı bir yaşam sürer. Bu kurallar dışına çıktığında yaşadığı hastalıklar ve huzursuzluklar kişinin kendi tercihlerinin neticesi olacaktır. Uzun yıllardır okuduğum sayısız kitap, yaptığım araştırmalar ve edindiğim tecrübeler neticesinde geldiğim nokta, şu beş kuralı hayatımızdan eksik etmememiz tecrübesini edindirdi bana: tek çeşit yiyeceksin, yediğini iyi çiğneyeceksin, çok acıkmadan yemeyeceksin, sofradan tam doymadan kalkacaksın ve mideni ekşiten yiyeceklerden uzak duracaksın. Midesi ekşiyen, reflüsü olan, yediklerini hazmedemeyen, gece yattığında öksüren, kilo veremeyen, diyabeti olan, bağırsak sorunu yaşayanlar varsa şifa bu kurallarda. Bu beş kurala riayet ettiğinizde hem kilo verdiğinizi hem de vücudunuzun inanılmaz rahatladığını göreceksiniz.
Beslenme uzmanları mukaddime seviyesine gelemedi
İslâm toplumunun kendine mahsus bir sofra kültürü ve beslenme adabı vardır. Aslında Müslüman’ın nasıl yiyeceği, içeceği ve nasıl sağlıklı olacağı konusunda Hz. Peygamber (sav)’in beslenme ve sağlık ile ilgili öğütlerini de içeren Tıbbi Nebevi (Peygamber Tıbbı), bizlere eşsiz bilgi ve öneriler sunar. Bu noktada Nebevi, sadece ruhsal ve manevi iyilik haliyle ilgilenmez; aynı zamanda fiziksel sağlık ve iyi beslenme alışkanlıklarının önemini de vurgular. Sağlıklı beslenme konusunda Tıbbı Nebevi’nin derinliğinden, İbn-i Sina’nın tavsiyelerinden, İmamı-ı Gazali’nin Yemek Risalesi’nden, Şirvani’den, Mehmet Kâmil Efendi’den haberi olmayan -istisnalar hariç- sözde diyetisyen ve beslenme uzmanlarının henüz katetmeleri gereken çok yol var. Modern beslenme biliminin de desteklediği, sağlıklı sindirim ve kilo kontrolü için temel bir prensiplerin yer aldığı bu eserler günümüz diyetisyen ve sağlıklı beslenme uzmanlarının başucu kitapları olmalı, sağlıklı beslenmek için yaratılışa uygun beslenme yolunun takip edilmesi gerektiğinin farkına varılmalıdır.
Tek çeşit ye
Özel günler, davetler hariç öğünlerde çeşit çeşit yemek yapmak ve yemek bizi en çok hasta eden sağlıksız bir alışkanlıktır. Özelikle ülkemizde kadınlar bu konuda kendilerini aşırı yoruyor. Başlangıcı, ara sıcağı, ara soğuğu, ana yemeği, yanına eşlikçisi, salatası, tatlısı derken ev kadını mutfaktan çıkamıyor. E bir de bu hanım çalışan biriyse tüm bu işleri olağanüstü bir güçle yerine getirmek durumunda kalıyor. Halbuki ana yemeğin yanına eklenecek bir basit eşlikçi, bir salata veya yoğurt, öğünün tamamlanmasına fazlasıyla yetecektir.
Yediklerini iyi çiğne
Yemeklerin iyi çiğnenmesi, sindirim sistemi sağlığı için hayati öneme sahiptir. Ağızda bulunan tükürük, besinleri parçalayan enzimler içerir ve bu sayede sindirim süreci daha ağızda başlar. Her lokmayı yeterince çiğnemek, midedeki yükü hafifletir ve besinlerin daha iyi emilimini sağlar. Ayrıca, iyi çiğneme tokluk hissini artırır, bu da aşırı yeme alışkanlığını önler ve sağlıklı kilo yönetimine katkıda bulunur. İyi çiğnenmeyen yemekler ise sindirilemediği için midede çürümeye terk edilir. Bu şekilde direnci kırılan vücut da çeşitli hastalılara da kapı aralar.
Çok acıkmadan yeme
Çok acıkmadan yediğimiz yemeğin, susamadan içilen suyun lezzetini, şifasını alma, hatta değerini anlama ihtimalimiz yoktur. Gerçek açlık hissine dayanarak yemek yemek, sağlıklı bir beslenme düzeninin önemli bir parçasıdır.
Sofradan doymadan kalk
Efendimiz (sav)’in karnın üçte birinin yemekle, üçte birinin suyla ve üçte birinin de nefes almak için boş bırakılması gerektiği öğüdü, şimdilerde modern beslenme biliminin de desteklediği sağlıklı beslenme prensiplerindendir. Nitekim sofradan doymadan kalkmak, sindirim sistemine aşırı yükü önler, vücudun daha etkin bir şekilde çalışmasına yardımcı olur ve metabolizmayı dengeler. Sofradan tam doymadan kalkmak, aşırı yeme alışkanlığını kontrol altına almayı öğretir ve bu da kilo kontrolüne yardımcı olur. Aşırı yemek, kişiyi halsiz ve ağır hissettirebilirken, ölçülü yemek daha fazla zihinsel açıklık ve odaklanma sağlar.
Mideni ekşiten yiyeceklerden uzak dur
Yediğiniz bir yiyecek veya içtiğiniz bir içecek eğer midenizi ekşitiyorsa, o size yaramıyordur. Uzak durun. Unutmayalım, insanın en iyi doktoru kendisidir. Sağlıkla kalın, sağlıklı kalın…
Telbine
Hz. Aişe’den (ra) rivayetle “Aile fertlerinden biri hastalandığı zaman Resulullah (asm), hasta iyi oluncaya veya ölünceye kadar Telbine tenceresini ateşten indirmezdi. “Telbine’ye önem veriniz, hastaya onu yediriniz. Nefsim kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki, Telbine, birinizin yüzünü yıkadığı gibi, midenizi yıkar. Telbinede hastanın kalbi için rahatlık vardır.” buyurdular.
Malzemeler: 1 kg. yoğurt, 1 su bardağı arpa unu (veya tam buğday unu), 1 litre su, 2 yemek kaşığı tereyağı, 1 tatlı kaşığı kaya tuzu
Hazırlanışı: Bir tencereye tereyağını alıp ekleyip kısık ateşte eritelim. Üzerine unu ilave edip hafif kavuralım. Bir miktar soğuk su ilave ederek unu bulamaç hale getirelim. Yoğurdu ilave edelim ve kaynayıncaya kadar bir çırpıcı vasıtasıyla hızlı hızlı karıştırıp topaklanmasını önleyelim. (Aynı işlemi blender ile de yapabilirsiniz.) Kaynadıktan sonra tuzunu ilave edip çorbanın altını kapatalım. Vücuttaki toksinleri temizleyen, besleyici ve ferahlatıcı bu Nebevi gıdayı sofralarımızdan eksik etmeyelim. Afiyet şifa olsun.
* Dünyanın en iyi diyetisyenine de gitsen sana iyi çiğne, az ye, sofradan doymadan kalk, suyu hızlı içme, acıkmadan yeme diyecek. Bunlar zaten Efendimiz (sav)’in bizlere yüzyıllar öncesinde verdiği beslenme tavsiyeleri…
* Peygamberimiz (sav)’in sağlıkla ilgili benimsediği fıtrî dengeyi ihmal edenler, bugün birçok hastalıkla mücadele içindedir. Sağlıklı beslenmek için yaratılışa uygun beslenme yolunu takip etmek gerekir.
