Ünlü tarihçi-yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, İstanbul'daki Topkapı Sarayı'nda tuvalet arayan turistlere, "Topkapı tuvalethane değil. Bin 500 yıldır Ayasofya umumi tuvalethane değil" sözlerini sarf etti.
İlber Ortaylı, Fatih Sultan Mehmet'in doğumunun 586. yılında Edirne’de düzenlenen, “Fatih ve Edirne" adlı konferansa konuşmacı olarak katıldı. Trakya Üniversitesi Balkan Kongre Merkezinde gerçekleşen konferansa çok sayıda öğrenci ve vatandaş katıldı. Salonda oturmaya yer bulamayan vatandaşlar Ortaylı'yı ayakta dinledi.
Konferansın ortalarında salondaki gürültüden rahatsız olan Ortaylı, konferansı yarıda bırakmak zorunda kalacağını ifade etti.
Osmanlı Sarayı'nın önemi bilinmeli
- Topkapı Sarayı'nın bilinmediğini ifade eden Ortaylı, "Fatih’in Sarayı ortadadır. Bugünkü Topkapı’nın yarısı. Diğer kısmı yok. Kanuni devrinde de yoktu. Hürrem Sultan zorladı diye oraya Sinan tarafından ilave edildi. Simetriyi bozacak şekilde. Topkapı Sarayı dünyanın en güzel çinileri en güzel doğrama eserleriyle en zengin kumaş koleksiyonuyla ve Osmanlı mutfağını zirveye ulaştıran mutfaklarıyla ortada. Ama bu saray bizim bileceğimiz saraylardan değil. 19’ncu asrın devleti bu sarayda yaşamazdı. Çünkü çok dardı. 60 kişiye orkestralı ziyafet verecek bir salon yok. Bunlar hep efsanelerdir. Efsaneleri bilmeyen insanlar Topkapı Sarayı'nda ilave müzeler kurmaya kalktılar. Hepsi yanlış girişimlerdir. Memleketin sağcıları ve solcuları Osmanlı Sarayı’nın ne olduğunu bilmiyor. Osmanlı Sarayı sadece devletin temsili demektir. Osmanlı Sarayı, herhangi bir önemli kişilerden daha ucuza mal olan bir şeydir. Bugünkü Edirne Sarayı Topkapı’nın annesidir" dedi.
"Topkapı tuvalethane değil"
Topkapı Saray’nın tuvalethane olmadığını belirten Ortaylı, "Dünyanın en büyük çini koleksiyonu Çin’de değil, bizde. 11 bin parçadır. Bunlar çok nadide parçalardır. Çinlilerle ben çok uğraştım. Çinli Çini Kültür Bakan Yardımcısı saraydaymış ben ne bileyim. Adamın tuvalete gireceği tutmuş. Getirmişler benim tuvalete. Tabii sarayda tuvaletimiz yok. Topkapı tuvalethane değil."
"Altının yapısını bilmiyoruz. Öyle her yere tuvalet konulmaz. Şad tuvalet bulamamış. ‘Evinde yap.’ Bin 500 yıldır Ayasofya umumi tuvalethane değil. Altındaki dehliz, kanalların dahi haritasını çıkaramazlar. Her Allah’ın kulu oraya geldiğinde, 3 buçuk milyon ziyaretçi birer litre bırakırsa biz ne yapacağız. Saçma. Böyle aptal aptal laflar konuşuluyor. Herkes tuvalet yapmayı biliyor. Ama bunun yeri var. Kesinlikle bizim çini sarayına ihtiyacımız var. Söylüyorsunuz kimsenin umurunda değil" şeklinde konuştu.
Konferansın sonunda Edirne Valisi Günay Özdemir, Ortaylı'ya Edirnekari hediye etti.
