Halikarnas Balıkçısı olarak bilinen Cevat Şakir Kabaağaçlı, bilinenin aksine babasını öldürdüğü için Bodrum’a sürgün edilmedi. Hapisten çıktıktan sonra yazdığı bir yazı dolayısıyla İstiklal Mahkemesi’nde yargılandı ve mahkûm edildi. Tarihçi Nermin Taylan, o sırada İstiklal Mahkemesi hâkimlerinden Kılıç Ali ile evli olan yeğeni Füreya Koral’ın bu idama engel olduğunu söyledi.
Osmanlı tarihinin son dönemlerinin önemli simalarından Mehmet Şakir Paşa’nın yaşamı ve ailesinin sanata etkisi son günlerde yayınlanan bir dizi vesilesiyle gündeme geldi. Now TV’de yayınlanan "Şakir Paşa Ailesi: Mucizeler ve Skandallar" dizisi, aile hakkında merak uyandırmaya devam ediyor. Dizi vesilesiyle bilinmeyenler de ortaya çıkıyor. Diplomat ve tarihçi olan Şakir Paşa’nın çocukları ve torunları da kültür sanat dünyasının önemli isimleri arasında. Bunlardan en meşhuru, Halikarnas Balıkçısı olarak bilinen Cevat Şakir Kabaağaçlı. Tarihçi Nermin Taylan, Cevat Şakir’in İstiklal Mahkemesi’nde mahkûm edildikten sonra asılmayan ender isimlerden biri olduğunu söyledi.
DEDEDEN TORUNA SANATÇI BİR AİLE
Şakir Paşa ailesi, ressam Fahrünnisa Zeyd, gravür sanatçısı Aliye Berger, seramik sanatçısı Füreya Koral, ilk kadın tiyatro yönetmeni Şirin Devrim, usta yazar Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir) gibi Türkiye’nin sanat ve edebiyat camiasında yer edinmiş bir aile olarak dikkat çekiyor. Her birinin kendi şahsına münhasır farklı hayat hikâyeleri var. Bunların arasında en çok merak edilenlerden biri olan Cevat Şakir, bilinenin aksine babasını öldürdüğü için Bodrum’a sürgün edilmedi. Hala sebebi aydınlatılamayan bu elim kazadan sonra 14 yıla mahkûm edildiği halde 7 yıl sonra verem olduğu için özel afla tahliye edildi. Ardından 13 Nisan 1925 tarihinde yazdığı yazı dolayısıyla “Memlekette isyan bulunduğu sırada, askeri isyana teşvik edici yazı yazmak”tan suçlu bulundu ve İstiklal Mahkemesi’nde yargılandı. Mahkeme başkanı Ali Çetinkaya tarafından idama mahkûm edilmek istense de, yeğeni sayesinde bundan kurtulduğunu söyleyen tarihçi Nermin Taylan, affedilme hikâyesini şöyle anlattı: “O sırada yeğeni meşhur seramik sanatçısı Füreya Korel, İstiklal Mahkemelerinin üç Ali’sinden biri olan Kılıç Ali ile evli. Dayısının bu şekilde yargılanmasını istemeyip onu affettiriyor. İstiklal Mahkemesi’nde mahkûm edilip de affedilen nadir isimlerdendir. Cezasını çekmesi için Bodrum’a sürgüne gönderiliyor.”
MAVİ YOLCULUĞUN MUCİDİ
Kabaağaçlı’nın Bodrum’a gitmesi ve oraya aşık olmasıyla, kültür ve sanat camiasının da bu güzide şehirden haberdar olduğunu belirten Taylan, “Bir Osmanlı münevveri olan Cevat Şakir, tabiatı anlamak, düşünmek, üretmek ve söz söylemek gibi şeylerle uğraştığı için İstanbul’daki pek çok yazar ve çizer arkadaşını Bodrum’a davet edip onları o güne kadar yapılmayan Mavi Yolculuk’a çıkartıyordu. Bodrum’un Antik Çağ’daki adı olan Halikarnas’ı mahlas olarak benimseyen Cevat Şakir, orada balıkçılık dahil çeşitli işlerde çalıştı. Edebiyat sahasına girerek Halikarnas Balıkçısı mahlasıyla eserler verdi” ifadelerini kullandı.
BATI KÜLTÜRÜNDEN OSMANLI TERBİYESİ ÇIKMADI
Şakir Paşa ve ailesinin Osmanlı’nın son dönemine damga vuran köklü bir aile olduğunu dile getiren Nermin Taylan, “Batı kültürüyle yetişmiş çocuklardan Osmanlı terbiyesi bekliyorlar, fakat bunu göremiyorlar. Aileden birisi geçtiğimiz yıllarda Cevat Şakir’in babasıyla arasının bozuk olma sebebini bu şekilde açıklamıştı. Kızlarına baktığımız zaman Mehmet Şakir Paşa’nın sanata düşkünlüğünü ve çocuklarının eğitimine önem vermesini anlayabiliyoruz. Hepsi Türkiye’nin önemli sanatçısı oluyor. Hatta torunları da aynı şekilde. Cumhuriyet'i çabuk benimsemeleri, sanat anlamında yükselmelerine de sebep oluyor” şeklinde konuştu.
Merhaba, sitemizde paylaştığınız yorumlar, diğer kullanıcılar için değerli bir kaynak oluşturur. Lütfen diğer kullanıcılara ve farklı görüşlere saygı gösterin. Kaba, saldırgan, aşağılayıcı veya ayrımcı dil kullanmayın.
İlk yorumu siz yapın.
