Ayasofya'nın Danıştay kararı ile yeniden cami statüsüne kazandı. Bugün ilk cuma namazı sadece yurdun değil dünyanın dört bir yanından gelen vatandaşlarla eda edildi. Peki Ayasofya Camii olana kadar neler yaşandı? Hangi süreçlerden geçildi? Danıştay kararı nasıl bozdu? Gelin birlikte inceleyelim.
Bugün 24 Temmuz 2020. Hem Türkiye hem de İslam alemi için önemli ve unutulmaz bir gün. Ayasofya 86 yıl aradan sonra yeniden cami olarak hizmet vermeye başlıyor.
İstanbul'un fethine kadar 916 yıl kilise, 1453'ten 1934'te alınan kararla müze oluncaya dek cami olarak kullanılan, 86 yıl müze olarak hizmet veren Ayasofya, Türkiye'de yerli ve yabancı turistler tarafından en çok ziyaret edilen yapılar arasında bulunurken UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde de yer alıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kılınacak cuma namazıyla 86 yıl sonra ibadete açılan Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde, Diyanet İşleri Başkanlığınca düzenlenen dua programına katıldı.
Günlerdir yoğun bir çalışma hazırlanan Ayasofya Camii'nde görev alacak din görevlileri de belli oldu. Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, canlı yayında Ayasofya Camii'nde görev alan imam ve müezzinler açıklamıştı.
Ayasfoya Camii'nde görev alan din görevlileri
Erbaş, Ayasofya Camisi'ne Prof. Dr. Mehmet Boynukalın, Ferruh Muştuer ve Bünyamin Topçuoğlu'nun imam olarak atandığını duyurdu. Erbaş, Ayasofya'nın müezzinlerinin de, Mehmet Hadi Duran, Rıdvan Akbaş, Şükrü Asıleren, İbrahim Çoban, Alpcan Çelik olduğunu belirtti.
Açıklama sonrası Ayasofya Camii'nde görev alan imamların kim olduğu da merak konusu oldu.
Ayasofya Camii halıları Manisa'da dokundu
Ayasofya Camii hazırlıklarında en çok konuşulan konulardan biri de halılar olmuştu.
Manisa'da dokunan halı, turkuaz renk tonlamaları ve Ayasofya'nın iç mimarı tasarımına uygun desenleriyle dikkat çekiyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ayasofya Camii'nde halıları bizzat inceledi.
Ayasofya'nın yeniden cami olmasını sağlayan karar nasıl verildi? Danıştay kararı nasıl bozulmuştu?
Tüm dünyanın merakla beklediği Ayasofya kararı 11 Temmuz'da verildi. Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. Kararın ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'da sosyal medya hesabından paylaşım yaparak duyduğu sevinci belirtmişti.
Peki, Ayasofya'nın yeni cami olması için kukuksal süreç nasıl başladı?
Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştayda dava açtı. Davayı duruşmalı inceleyen Daire, 2 Temmuz'daki duruşmada tarafları dinledi. Duruşmanın ardından dosyayı inceleyen Danıştay 10. Daire kararını verdi. Daire, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti.
Ayasofya Camii'nin gerçek kahramanı
Danıştay’a başvurarak Ayasofya’nın ibadete açılması için süreci başlatan kişi, Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği’nin kurucu başkanı 75 yaşındaki İsmail Kandemir. Henüz 20’li yaşlardayken Ayasofya’ya gidip gizli gizli namaz kıldığını anlatan Kandemir, “Orası benim için bir ideal, bir hedef” diyor.
Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştay 10. Dairesinde dava açan Kandemir, kararı duyunca uzun süre sevinçten ağladığını ifade etti. İsmail Kandemir "Sevinçten ağladım, hissettiğim bu. Hanımla beraber karşı karşıya geçtik ve sevinçten epey ağladık, telefonlara cevap veremedik. Cumhurbaşkanımıza bu konuda teşekkür ediyorum, hemen kararı uyguladı, bundan dolayı şükranlarımı sunuyorum. Cumhurbaşkanımızın dirayetiyle karar uygulandı ve Ayasofya faaliyete geçecek" ifadelerini kullandı.
Ayasofya Camii nasıl müze olmuştu?
1453’te camiye çevrilen Ayasofya birçok defa restore edildi. 1930 ile 1935 yılları arasındaki restorasyon çalışmaları nedeniyle halka kapatılan Ayasofya Bakanlar Kurulu’nun 24 Kasım 1934 tarih ve 7/1589 sayılı kararıyla müzeye çevrildi. 1934 yılından itibaren Ayasofya müze olarak hizmet vermekte.
Ayasofya Camii neden bu kadar önemli?
Sosyal medyada da gündem düşmeyen Ayasofya'nın tarihi önemini merak eden vatandaşlar, Ayasofya’ya dair birçok soruya yanıt aramaya devam ediyor.
Danıştay'ın resmi açıklaması ile insanlar Ayasofya'nın önemini de araştırmaya başladı. Gerçekten Ayasofya'nın önemi nedir?
Kilise, cami ve müze olarak hizmet veren bin 500 yıllık tarihe sahip olan Ayasofya’nın önemi nedir? Ayasofya neden bu kadar önemli?
Ayasofya Hristiyanlar için neden önemli?
Ayasofya Doğu Roma İmparatorluğu’nun İstanbul’da yapmış olduğu en büyük kilise olup aynı yerde üç kez inşa edilmiştir. İlk yapıldığında Megale Ekklesia (Büyük Kilise) olarak adlandırılmış, 5. yüzyıldan itibaren ise Ayasofya (Kutsal Bilgelik) olarak tanımlandı. Ayasofya Doğu Roma İmparatorluğu boyunca hükümdarların taç giydiği, başkentin en büyük kilisesi olarak katedral işlevi gördü.
Muhalef Ayasofya Camii ile ilgili neler dedi?
Bakanlar Kurulu kararı ile 86 yıl önce müzeye dönüştürülen Ayasofya, Müslüman aleminin kanayan yarası olarak ibadete açıldı.
Hristiyan alemi tehditvari açıklamalar yaparken yabancı basın 'Türkler Ayasofya'yı cami yaptı' yaygarası koptu
Türkiye'de muhalefetin yaptığının da bundan pek farkı yok. Ayasofya'nın minarelerinden ezan okunması düşüncesini dahi hazmedemeyen CHP, İP ve HDP yine ortak bir noktada buluşarak bu karara karşı olduklarını belli etti.
İBB Başkanı İmamoğlu, Yunanistan'da düzenlenen programda telekonferans aracılığıyla kendisine yöneltilen 'Ayasofya ile ilgili ne düşünüyorsunuz?' sorusuna 'Ayasofya'nın ibadete açılması gibi bir ihtiyaç yok' cevabını verdi.
