Akdeniz'deki köpek balığı ve vatozun 20 türü tehlikede

IUCN, Akdeniz'deki köpek balıkları ve vatozlar ile ilgili koruma durumunu yayımladı. Makale, IUCN'den David Allen, Simon Fraser University'den Rachel Walls ve Nicholas K. Dulvy ile Old Dominion University'den Gina Ralph tarafından hazırlandı.

Su altındaki fotoğraf ve görüntü çekimlerini ise su altı görüntü yönetmeni Tahsin Ceylan'ın yaptığı 'Akdeniz'de köpek balıkları ve vatozlar koruma durumu' başlıklı makalede, kıkırdaklı balık türü olan köpek balıkları ve vatozların önemli bölümünün, kritik derecede ve neslinin tehlike altında olduğu belirlendi.

4 tür Kızıldeniz'den 3 tür Akdeniz'e özgü

Araştırmada, Akdeniz'de 77 tür köpek balığı ve vatoz tespit edildi. Tüm türler içinde nesli tükenme riski açısından Akdeniz'in kilit noktası olarak belirlendiği araştırmada, 77 türden 4'ünün Kızıldeniz'den Süveyş Kanalı aracılığıyla geçtiği tespit edildi.

Bunlar; Spinner Shark-Sivriburun camgöz (Carcharhinus brevipinna), Retiküle Whipray-Tirpana balığı (Himantura uarnak), Büyük Çekiç balığı (Sphyrna mokarran) ve Taraklı Çekiç balığı (Sphyrna lewini). Üç türün ise sadece Akdeniz'e özgü ve başka hiçbir yerde bulunamadığı belirlendi. Bunlar ise Malta Skate-Keler balığı (Leucoraja melitensis), Raja radula vatoz ve Benekli vatoz (Raja polystigma).

20 tür kırmızı listede

Kızıldeniz'den geçiş yaptığı belirlenen 4 tür dışında Akdeniz'de belirlenen toplam 73 türün 39'unun bölgesel tehditler yaşadığı, 20 türün neslinin kritik düzeyde tehlike altında, 11 türün de neslinin tehlike altında olduğu kaydedildi. Belirsizlikler nedeniyle tehdit seviyesinin daha kötü olabileceğine de vurgu yapılan makalede, durum belirsizliğinin daha çok Kuzey Afrika kıyılarında olduğu ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğuna dikkat çekildi.

Kritik olarak tehlike altında olan köpekbalığı ve vatozlardan 20 türün 7'si kısmi olarak Akdeniz'de bulunuyor. Kritik düzeyde tehlike altında olan Akdeniz'deki diğer 13 türün ise dünyanın diğer bölgelerine göre çok fazla risk altında olduğuna işaret edildi.

Kırmızı listede sayı arttı

Araştırmada, 2007'deki bir araştırmaya göre Akdeniz'de nesli kritik tehlike altındaki tür sayısının 11 olduğuna vurgu yapılarak, yaklaşık 12 yıl sonra bu türlerin korunmasına yönelik hiçbir ilerleme olmadığı, 9 türün daha kırmızı liste kategorisine girerek durumun daha da kötüleştiği dile getirildi. Balık sayısındaki düşüşün ve yerel tükenişin nedeninin ise yoğun avlanma baskısı olduğu belirlendi.

Kırmızı listedeki türler

Nesli kritik tehdit altındaki 20 tür arasında domuz köpek balığı, kum köpek balığı, vatoz türleri kemane, raja, raja radula, kazık kuyruk, fulya, testere ve küçük dişli testere, mavi paten gibi türler bulunuyor.