Petersburg kararları

Uçak kriziyle gerilen ve donma noktasına gelen Türkiye-Rusya ilişkilerinde 23 Kasım'a dönülme karararlılığı çıktı. Tüm dünyanın gözünü çevirdiği Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin zirvesi, yeni bir sayfanın açılmasını sağladı. Erdoğan ve Putin, Konstantinovski Sarayı'nda gerçekleştirdikleri baş başa görüşme ve heyetler arası çalışma yemeğinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Kapsamlı ve yararlı görüşmeler gerçekleştirdiklerini dile getiren Erdoğan, “İlişkilerimizin yeniden eski seviyelere ve hatta ötesine taşınması hususunda iki taraf son derece kararlıdır ve gerekli iradeye sahiptir. Kanaatim odur ki iki ülke kamuoylarının bizlerden beklentisi de bu yöndedir" dedi.

Erdoğan, “Bu itibarla bugün yaptığımız görüşmeler neticesinde siyasi, iktisadi ve kültürel ve beşeri alanlarda Türkiye-Rusya ilişkilerini olması gereken seviyelere tekrar taşıyacak kararları almış bulunuyoruz. Bu kapsamda Üst Düzey İşbirliği Konseyinin yeniden canlandırılması, 'charter' uçuşların tekrar hayata geçirilmesi, tarım ürünleri dahil ikili ticareti kısıtlayan tedbirlerin ortadan kaldırılması, Türk müteşebbislerinin Rusya'daki faaliyetlerini önünün açılması, vizesiz rejimin tam teşekküllü şekilde tekrar yürürlüğe konulması gibi başlıklarda gerekli adımları inşallah peyderpey ve müştereken atacağız" diye konuştu.

“Özellikle Akkuyu Nükleer Santrali'ne stratejik yatırım statüsü vereceğiz, bu noktada adımı atıyoruz" ifadesini kullanan Erdoğan, şöyle devam etti:

“Türk-Rus Ortak Yatırım Fonu kurulması konusunda mutabık kaldık. Savunma sanayi alanında işbirliğimizi artıracağız. İnşallah bu adımlar sayesinde Ankara-Moskova hattını yeniden bir güven ve dostluk hattı haline getireceğiz. Türk Akımı Projesi hızlı bir şekilde hayata geçirilecektir."

Erdoğan, “Özellikle darbe girişiminin ertesinde hemen Sayın Başkan'ın bizi araması psikolojik noktada bize yardım etmiştir. Türkiye-Rusya ilişkisi sadece ikili anlamda önem taşımıyor. Bölgesel barış, huzurun tesisi açısından da önemli. Kıymetli dostum Sayın Putin'le birlikte ikili temaslarımızı yoğun bir şekilde sürdüreceğiz. Biz Türkiye-Rusya ilişkilerinin geçmişe göre çok daha güçlendiğini düşünüyoruz. St. Petersburg'da kaldığımız yerden yolumuza devam edeceğiz. 100 milyar dolar bir hedef koymuştuk. Yeniden bu süreci başlatıyoruz" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, özel uçak “TUR" ile 13.15'te indiği St. Petersburg Pulkovo Havalimanı'nda, Rusya Dışişleri Bakanlığı St. Petersburg Temsilcisi Vladimir Zapivalov, St. Petersburg Valiliği Dış İlişkiler Başkanı Yevgeni Grigoryev, Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi Ümit Yardım, St. Petersburg Başkonsolosu Kazım Çavuşoğlu ile büyükelçilik ve başkonsolosluk personeli karşıladı. Erdoğan'ı, St. Petersburg Pulkovo Havalimanı'nda, protokolun dışında Türk işçiler de karşıladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a ziyaretinde Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehdi Eker ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan eşlik etti.

Erdoğan ve Putin ikili görüşmelerinin ardından heyetler arası çalışma yemeğine katıldı. Yemekte konukların önüne iki liderin tokalaşma karelerinin resmedildiği tabaklar konuldu.

Türk yetkili, iki liderin Rusya'nın St. Petersburg kentinde yaptıkları tarihi görüşmenin 'çok olumlu' geçtiğini söyledi. Basın toplantısı öncesi açıklamayı yapan üst düzey Türk yetkili, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin'in baş başa ve heyetlerarası görüşmelerinde, Türkiye ile Rusya ilişkilerinin uçak krizinin yaşandığı Kasım 2015 öncesine döndürülmesi ve daha ileriye götürülmesi konusunda mutabakat ve kararlılık olduğu bilgisini verdi.

Görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuri Uşakov da hazır bulundu.

Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinde ilk hat inşaatının 2019'un ikinci yarısında başlayabileceğini söyledi. Novak, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Putin ile gerçekleştirdiği görüşme sonrasında açıklamalarda bulundu. Türk Akımı projesinde ilk hattın 2019'un ikinci yarısında inşa edilebileceğini belirten Novak, “Türkiye Enerji Bakanlığı ile projenin geliştirilmesi noktasında yakın temas içerisinde olacağız" dedi. Türkiye'ye yönelik doğalgaz indiriminin ise henüz gündemde olmadığına işaret eden Novak, “Şu anda projede iki hat inşa edilmesi düşünülüyor. Ancak sonrası için teorik olarak herşey mümkün" ifadelerini kullandı.

Erdoğan ve Putin başbaşa görüşmelerinden sonra, Türk-Rus iş adamlarına hitap etti. Burada yaptığı konuşmada Türkiye'nin 2015 yılında üst üste iki seçim yaşadığını anımsatan Erdoğan, “Aynı dönemde terörle ciddi mücadelelerimiz oldu. Son olarak, 15 Temmuz'da tarihimizin en sinsi, en alçak darbe girişimiyle bu süreç daha da zirveye tırmandı. Demokrasimizin ve cumhuriyetimizin karşı karşıya kaldığı bu hain saldırı, milletimizin cesareti ve fedakarlığı sayesinde akamete uğradı. Fetullahçı Terör Örgütü'nün ve arkasındaki güçlerin ülkelerimiz arasındaki ilişkilere de kastettikleri bugün çok iyi anlaşılıyor." dedi.

* Üst düzey işbirliği konseyini yeniden canlandırılacak.

* Charter uçuşları başlayacak.

* Tarım ürünleri dâhil ikili ticareti kısıtlayan yasaklar kaldırılacak.

* Türk müteşebbislerine yönelik yasaklar kaldırılacak.

* Vizesiz rejimi tam teşekküllü olarak tekrar yürürlüğe koymak için peydeypey ve müştereken adımlar atılacak.

* Akkuyu'ya stratejik yatırım statüsü verilecek.

* Akkuyu projesi hızlandırılacak.

* Türk-Rus ortak yatırım konseyi kurulacak.

* Savunma sanayiinde işbirliği arttırılacak.

* Türkiye-Rusya-Azerbaycan üçlü zirvesi mekanizması kurulacak.

* Ankara-Moskova hattını bir güven ve dostluk hattı haline getirilecek.

* Türk Akımı projesi hızlı biçimde hayata geçirilecek.