- Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde iç duvarların onarımı için 2013'te kurulan iskelenin kaldırılmasıyla tarihi vaiz kürsüsü ve mahfil ile kubbe altındaki Serafim Meleği figürü yeniden görünür hale geldi. Bakım ve restorasyon çalışmalarına katılan Doç. Dr. Hasan Fırat Diker, "Serafim meleklerinin yüzleri, Fatih Sultan Mehmet'ten Sultan Abdülmecit dönemine yani 19. yüzyılın ortalarına kadar yaklaşık 400 yıl boyunca açıktaydı. Ancak 1847-49 yılları arasında Ayasofya onarımlarını yürüten İtalyan asıllı mimar Fossati tarafından bunların yüzü sıvanıp maskeyle örtülmüştür" ifadelerini kullandı.
Danıştay 10. Dairesi'nin Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etmesinin ardından Diyanet İşleri Başkanlığına devredilerek Cumhurbaşkanı Kararı ile 24 Temmuz Cuma günü yeniden ibadete açılan Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde bakım ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.
2013'te kurulan iskele söküldü
Çalışmalar kapsamında Ayasofya'daki iç duvarların onarımı için 2013'te kurulan iskele söküldü. İskelenin kaldırılmasının ardından tarihi vaiz kürsüsü ve mahfil ile kubbe altındaki Serafim Meleği figürü de yeniden görünür hale geldi. Cami içerisindeki panel ise zemindeki mermerler üzerinde yürütülen bakım ve onarım çalışmaları nedeniyle bir süre daha kalacak.
Fatih döneminden 19. yüzyılın ortasına kadar açık bırakıldı
- Serafim meleklerinin Ayasofya'nın ilk inşa edildiği döneme yani 6. yüzyıla tarihlendirilebileceğini dile getiren Diker, Bizans sanatının bu yüzyılda melek figürüne aşina olduğunu kaydetti.
Yaklaşık 400 yıl boyunca açıktaydı
Camideki Serafim meleklerinin yüzlerinin fetihten sonra açık olarak kaldığını anlatan Diker, şöyle konuştu: "Serafim meleklerinin yüzleri, Fatih Sultan Mehmet'ten Sultan Abdülmecit dönemine yani 19. yüzyılın ortalarına kadar yaklaşık 400 yıl boyunca açıktaydı. Gerek Evliya Çelebi'nin anlatımında gerekse sonraki dönemlerde Ayasofya iç mekanını resmetmiş Avrupalı seyyahların betimlemelerinde bu meleklerin yüzleri açık görülmektedir. Ancak 1847-49 yılları arasında Ayasofya onarımlarını yürüten İtalyan asıllı mimar Fossati tarafından bunların yüzü sıvanıp maskeyle örtülmüştür. Bugün gördüğünüz Ayasofya'nın tavan ve yarım kubbe süslemelerinde Fossati'nin dekorasyon anlayışı oldukça baskındır ve mevcut durum Ayasofya'nın Klasik Osmanlı cami görünümünden farklıdır."
- Diker, 2009'da İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğünde görevli olduğu dönemde yürüttükleri Ayasofya ana kubbe mozaikleri restorasyonu ve konservasyonu kapsamında mozaik figürünün yüzündeki maskeyi kaldırıp sıvayı kaldırdıklarını söyledi.
