Meteoroloji yağışın seyrini de detaylı olarak haritalandırdı. İncelemelere göre yağış ilk önce Samsun ve doğusu ile Ordu’yu vurdu. Sele neden olan yağışlı sistem, bir gün sonra biraz daha batıya kaydı. Yani Sinop ve batısını etkisi altına aldı.
Batı Karadeniz’deki felaketin bilançosu ağırlaşırken, yağış miktarının ulaştığı seviye afetin boyutunu ortaya koydu. Bölgeye 6 saatte yağacak yağış 6 dakikada yağdı. Meteoroloji kayıtlarına göre, Bartın’ın Ceyüpler köyünde 1 metrekareye 1 saatte 133,8 kg yağış düştü. Bir saatte su seviyesi 13,4 cm yükseldi. Bu yağış 1 saatte kaydedilen en şiddetli yağış olarak tarihe geçti.
Batı Karadeniz’i vuran selin bilançosu gün geçtikçe ağırlaşıyor. Can kaybı her gün artarken, Bartın ve Kastamonu’nun ancak 200 yılda bir olabilecek bir afete maruz kaldığını ortaya çıktı.
Verilere göre bölgeye 6 saatte düşecek yağış 6 dakikada düştü. Bartın’ın Ceyüpler köyüne 1 saatte metrekareye 133 kilo gram, 3 saatte ise metrekareye 252 kg yağış düştü. Düşen yağış miktarı Türkiye rekorunu da beraberinde getirdi.
Büyük yıkımın olduğu Kastamonu Bozkurt’ta da metrekareye 6 saat, 8 saat ve 12 saate düşen yağış miktarıyla tarihte en çok yağış alan bölgeler arasına girdi.
YAĞIŞ NASIL ÖLÇÜLÜR
YAĞIŞ NASIL ÖLÇÜLÜR
- Uzmanlara göre bir yağışın yıkıcı bir afet haline dönüşmesinde yere düşen miktar kadar yağışın şiddeti (hızı) da önemli.Örneğin aynı bölgeye 1 saatte düşen 100 kilogram yağış ile 24 saatte düşen 100 kilogram yağışın etkisi birbirinden farklı. Her iki durumda da yere düşen su miktarı eşit olsa da, şiddeti nedeniyle 1 saatte düşen 100 kilogram suyun etkisi daha yıkıcı.Bu bilgeler dikkate alınarak veriler incelendiğinde Batı Karadeniz’deki yağışların olağan olmadığı ortaya çıkıyor.
EN ŞİDDETLİ YAĞIŞ OLDU
EN ŞİDDETLİ YAĞIŞ OLDU
Meteoroloji kayıtlarına göre, Bartın’ın Ceyüpler köyünde 1 metrekare alana 1 saatte 133,8 kg yağış düştü. Bir saatte su seviyesi yaklaşık 13.4 cm yükseldi.
Başka bir ifadeyle bir evin 100 m2 alana sahip çatısına bir saatte yaklaşık 13,5 ton su düştü. Bu yağış 1 saatte kaydedilen en şiddetli yağış olarak tarihe geçti.
Eğer bu miktar (133,8kg) 1 saatte yerine 1 günde düzenli olarak düşmüş olsaydı yine su seviyesi yükselecekti, fakat su zamana yayılarak yükseleceğinden önlemler alınabilecek muhtemelen can kaybı yaşanmayacaktı.
10 DAKİKADA AFETE DÖNÜŞTÜ
10 DAKİKADA AFETE DÖNÜŞTÜ
- Ayrıca yağışın daha uzun bir süreye yayılmış olması nedeniyle, deredeki debi daha düşük olacak ve su seviyesi derenin istinat duvarlarını bile aşmayacaktı. Sele ait görüntüler de incelendi. Görüntülerde su seviyesinin“6 saatte”ulaşacağı seviyeye neredeyse“6 dakika”içinde ulaştığı, 10 dakika içinde ise önüne kattığı her şeyi sürüklediği görüldü.Daha eski tarihi kayıtlarda ‘saatlik bazda’ 131 kilogram yağışla Antalya merkezdeydi. 3 saatte düşen yağış listesinde 252,6 kilogramla birinci oldu. Bu rekor daha önce 230,8 kilogramla Muğla Marmaris’teydi.
İLK 10 LİSTESİNE GİRDİ
İLK 10 LİSTESİNE GİRDİ
Yağışın en çok yıkıma neden olduğu Kastamonu’nun Bozkurt ilçesi tarihi yağış alan bölgeler arasına girdi.
Bozkurt’a bağlı Mamatlar Köyü 6 saatte düşen 187,6 kilogram yağışla, bu listede 15. sırada yerini aldı. Aynı şekilde 12 saatlikte veriler incelendiğinde de korkutucu tablo ortaya çıkıyor.
Bartın/Ceyüpler köyü 312 kg, Kastamonu/Bozkurt 294,2 ve Kastamonu/Devrekani 262,8 kg ile Türkiye tarihinin en şiddetli “12 saatlik ilk 10 yağışı” içinde yerini aldı.
MARMARİS’TE YAŞANMIŞTI
MARMARİS’TE YAŞANMIŞTI
- Günlük bazda yağış şiddeti incelendiğinde son yağışlar tarihi sıralamaya girdi. Bu güne kadar görülmüş günlük en şiddetli yağış 466 kg ile Muğla Marmaris’te yaşanmıştı. Son yağışlarda ise Kastamonu/Bozkurt yaklaşık 400 kg ve Kastamonu/Küre 374 kg yağış alarak Türkiye tarihinde görülen“en şiddetli ilk 10 yağış”içinde yer aldı. Meteoroloji uzmanlarının yaptığı“tekerrür analizi”de yağışın şiddetini ortaya koydu. Yine veriler, Bozkurtta meydana gelen yağışların 200 yılda bir görülebilecek cinsten olduğunu ortaya koydu.Felaketin yaşandığı bir başka merkez olan Sinop Ayancık incelediğinde de benzer sonuçlar görüldü. Hesaplamalar Ayancık’ta meydana gelen yağışların da, 200 yıl ve daha uzun bir sürede görülebilecek cinsten yağışlar olduğu ortaya koydu.
Almanya’dan daha şiddetli
Almanya’dan daha şiddetli
Avrupa’da yakın tarihte, 12-15 Temmuz 2021’de İngiltere, Almanya, Hollanda, Belçika ve Lüksemburg’a şiddetli yağışlar gerçekleşti. Almanya’da gerçekleşen şiddetli yağışlar sonucu meydana gelen taşkınlar ve toprak kaymalarına bağlı olarak 184 kişi yaşamını yitirdi.
Kuzey Ren-Vestfalyanın güneyinde ve Almanya’daki Rheinland-Pfalzın kuzeyinde de yoğun yağışlar görüldü. Buradaki yağışlar 24 saatte ortalama 100 ila 150 kg/m2 arasında gerçekleşti.
Reifferscheidde dokuz saatte 207 kg/m2 yağış düşerken, Köln 24 saatte 154 kg yağış gözlemlendi. Türkiye’deki yağışlar Almanya’daki yağışlardan çok daha şiddetliydi. Bartın’da bazı bölgelere 1 saatte 133 kg yağış düşmüştü. Günlük bazda da bölge ortalama 300-350 kg yağış almıştı.
#Batı Karadeniz
#Bartın
#Ceyüpler