Orman yangınlarından sonra sel felaketini de siyasi istismar konusu yapan CHP’liler bu kez HES’lerin (hidroelekrik santrali) taşkına yol açtığını öne sürdü. Ancak Ezine çayı üzerine kurulan HES’in dün çekilen fotoğrafları bu iddianın ne kadar gerçeklerden uzak olduğunu ortaya koydu.
HES’in bir barajının olmadığı, küçük borulardan aşağı inen suyun ilçeyi etkilemek bir yana dibindeki tesise bile zarar vermediği görülüyor. Tesiste hasar olmadığı için elektrik üretimi dün devam etti. DSİ Genel Müdürü Kaya Yıldız, yağışın çok olduğu dönemlerde su çakıllı, dallı geldiği ve elektrik üretilemediği için regülatör kapaklarının açıldığına ve derenin olağan seyrinde aktığına dikkat çekti.
BUNLAR REGÜLATÖRLÜ
DSİ Genel Müdürü Kaya Yıldız şunları söyledi: “Sel varken zaten kapaklar açıktı. Küçücük bir gölet taşkına sebebiyet verebilir mi? Barajların suyu önleme özelliği var. Tesislerde yani HES’lerde herhangi bir zarar yok, elektrik üretmeye devam ediyor. Aslında olay şu. HES’in su aldığı iki tür HES var. Bir ‘Barajlı HES’ iki ‘Regülatörlü HES’. Bunlar ‘regülatörlü’. Şimdi ‘Regülatörlü HES’lerde arkada bir miktar suyu kabartır, onların kapakları vardır. Yani gerektiği zaman kapağı açar. Arkadaki su kontrollü bir şekilde, onun bir boşaltım tahliye deliği vardır, o tahliye deliğe rağmen tahliye olur.
PATLAMAYLA İLGİSİ YOK
Öbür taraftan da HES’e su alır. Çalışma prensibi bu. Şimdi böyle yağışların çok olduğu zamanlarda, işte bu sabah suyun bulandığı zamanlarda, çakıllı, kumlu, ağaçlı, taşlı geldiği için HES’in bu suyu alıp da enerji üretmek gibi bir şansı yok. Otomatikman çalışma prensibi gereği bu tür zamanlarda yani regülatörlerin kapaklarını açar gelen suyu bırakır. Yani dereden su akışı olağan seyrinde gider. Sel gelmedi. Sel, 11 Ağustos’ta oldu, öğlen saatlerinde ya da öğleden sonra. 10 Ağustos’ta gece yağışlar aşırı yağmaya başladığı zaman zaten regülatörlerin kapakları açıldı, 8-10 saat önce. Bunun patlamayla alakası yok. Meselâ ‘Regülatörlü HES’ler ‘Barajlı HES’lere göre faydası da var. Ağaç dalları geldiği zaman sonuçta orada bir havuz oluştuğu için onları tutuyor hatta.”
PATLAYACAK BİR KAPAK YOK
Kastamonu’daki sel felaketinde hidroelektrik santralin patladığı iddiasına yalanlama geldi. HES’i işleten Tesla Enerjiden yapılan açıklamada, “Bozkurt’taki santral su depolaması olmayan regülatör tipi bir hidroelektrik santraldir. Suyun şiddetiyle patlayacak bir kapağı bulunmamaktadır” denildi. Açıklamada, şu bilgilere yer verildi: “Bölgede gerçekleşen aşırı yağışlar sonucu hidroelektrik santralinin kapağının patlayarak sele yol açtığının belirtilmesi hiçbir şekilde gerçeği yansıtmamaktadır. Bozkurt’taki santral su depolaması olmayan regülatör tipi bir hidroelektrik santraldir. Özetle, açılabilecek veya ani gelen suyun şiddetiyle patlayacak bir kapağı bulunmamaktadır. 4 metre yüksekliği ve 12 metre uzunluğuyla savaklı bir yapıya sahip olan santralin ardında tutulan suyun miktarı ise sadece 45 bin metreküp kadardır. Bu miktar Bozkurt ilçe merkezinden yüksek debi ile uzun süre akan suyun tahminen 10 binde birine tekabül etmektedir.”
