Kosova'nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde sabahtan itibaren protesto düzenleyen Sırplar ile NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) birlikleri arasında arbede yaşandı.
KFOR, belediye binası önündeki kalabalığı göz yaşartıcı gaz kullanarak dağıtmaya çalıştı, protestocular KFOR güçlerine sert cisimler atarak karşılık verdi.
Yaşanan arbedede, silah seslerinin duyulduğu, bölgede bulunan Kosova polisine ait aracın kundaklandığı ve iki taraftan da yaralıların olduğu belirtiliyor.
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Suç çetelerine dönüşen Sırp yasa dışı yapılar Kosova polisine, KFOR görevlilerine ve gazetecilere saldırdı. Bu kabul edilemez şiddet eylemleri herkes tarafından kınanmalıdır. (Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar) Vucic'in Kosova'nın kuzeyini istikrarsızlaştırma yönündeki emirlerini yerine getirenler adaletle yüzleşmeli" ifadelerine yer verdi.
11 İtalyan askeri yayınlandı
İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Kosova’daki son gelişmelere dair Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Kosova’da Sırp göstericiler ile Kosova polisi arasındaki çatışmalarda yaralanan KFOR misyonu askerlerine dayanışmamı belirtmek istiyorum. Aralarında 3’ü ağır ancak hayati tehlikesi olmayan 11 İtalyan askeri de var. İtalyan askerleri, kendilerini barışa adamaya devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
Kosova Başbakanı Albin Kurti ise Tajani ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından Twitter hesabından açıklama yaptı.
Kurti, mesajında "İkimiz de içinde bulunduğumuz zamanın, (Kosova ile Sırbistan arasında varılan) Temel Anlaşma'nın uygulanmasını ve kuzeydeki durumun sakinleştirilmesini gerektirdiği konusunda hemfikirdik" ifadesini kullandı.
Kosova Gazeteciler Derneği (AGK), gün içerisinde bölgede bulunan çok sayıda gazeteciye ve araçlarına Sırplar tarafından saldırıldığını bildirdi.
AGK'nin basına gönderdiği fotoğraflarda, gazetecilere ait bir aracın kundaklandığı, diğer birkaç araca ise hasar verildiği görülüyor.
NATO'dan tepki
Kosova’nın kuzeyinde NATO'nun Kosova Barış Gücü’ne (KFOR) bağlı askerlerin yaralanması sonrası NATO yazılı açıklama yaptı. Kosova’nın kuzeyindeki Zvecan Belediyesi’nde meydana gelen protestolarda göstericilerin kontrol altına alınması sırasında KFOR’da görevli yaklaşık 25 askerin yaralandığı belirtildi. NATO'dan yapılan açıklamada, “Geçtiğimiz günlerde yeni seçilen belediye başkanlarının göreve başlaması sonrası meydana gelen şiddetli gösterileri kontrol altına almak için bu öğleden sonra Kuzey Kosova'nın 4 belediyesine KFOR birlikleri konuşlandırıldı. Kalabalığa karşı koyarken, İtalyan ve Macar KFOR birliğinin birkaç askeri saldırılara maruz kaldı” denildi.
75 kişi yaralandı
Yaralı askerlerin hemen tedavi altına alındığı belirtilen açıklamada, NATO birliklerine yönelik sebepsiz saldırıların kabul edilemez olduğu aktarılarak, KFOR'un görevini tarafsız bir şekilde yerine getirmeye devam edeceği vurgulandı.
Kosova'nın kuzeyinde göstericiler ile güvenlik güçleri arasında çıkan arbedede şu ana kadar 75 kişi yaralandı.
Protestolar düzenleniyor
Son günlerde gerilimin arttığı Kosova'nın kuzeyindeki Sırplar, yeni Arnavut belediye başkanlarının göreve başlamasını engellemek ve belediye binalarına girmek için Zveçan, Zubin Potok ve Leposaviç'teki belediye binaları önünde toplanarak protesto düzenliyor. Kosova polisinin belediye binalarından çekilmesini ve yeni seçilen Arnavut belediye başkanlarının görevlerine başlamamasını talep eden Sırplar, sabah polis kordonunu aşarak belediye binalarına girmeye çalışmıştı.
Kosova polisi ve NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR), belediye binalarını tel örgülerle çevirmiş ve bölgedeki personel sayısını artırmıştı. Sırpların belediye binaları önlerindeki bekleyişi sürüyor.
Kosova'nın kuzeyindeki gerginlik
Kosova'nın kuzeyinde çoğunlukla Sırpların yaşadığı Leposaviç, Zveçan ve Zubin Potok belediyelerinde polisin görevlendirilmesine karşı çıkan Kosovalı Sırplar ile güvenlik güçleri arasında 26 Mayıs'ta da arbede yaşanmıştı. Arbedede 5 polisin hafif yaralandığı ve 4 ekip aracının zarar gördüğü duyurulmuştu.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic'in orduya "Hazır ol" emri verdiği ve ordu mensuplarının Kosova sınırına hareket ettiği belirtilmişti.
23 Nisan'da bölgede yapılan olağanüstü yerel seçimleri Arnavut siyasi partilerinin adayları kazanırken seçimler, bölgede çoğunluğu oluşturan Kosovalı Sırplar tarafından boykot edilmişti. Kosova Merkez Seçim Komisyonu, bölgede kayıtlı 45 bin 95 seçmenden sadece 1567'sinin (yüzde 3,47) oy kullandığını açıklamıştı.
Sırbistan-Kosova ilişkileri
Kosova, 117 ülke tarafından "bağımsız devlet" olarak tanınmasına rağmen kuzeyinde devam eden etnik gerginlikler ve Birleşmiş Milletlere üye olamaması nedeniyle "Avrupa'nın donmuş ihtilaf bölgelerinden biri" şeklinde nitelendiriliyor.
Sırbistan, 2008'de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı kendi toprağı olarak görüyor.
Belirli aralıklarla karşı karşıya gelen Sırbistan ve Kosova, Avrupa Birliği arabuluculuğunda 2011'de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ilişkilerin normalleşmesi ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak yol bulmaya çalışıyor.