Yenilenebilir enerji için pazarda 'yer açın' önerisi

ABD merkezli düşünce kuruluşu Düzenleme Destek Projesi (RAP) Kıdemli Danışmanı Michael Hogan, Türkiye'nin yenilenebilir enerji kaynaklarının daha fazla büyümesi için piyasada yer açılması gerektiğini belirterek, "Ekonomik ve verimli olmayan eski santrallerin emekli olması gerekiyor ki Türkiye'de elektrikteki arz fazlası ortadan kalksın ve yenilenebilir kaynaklar kendine büyümek için yer bulabilsin" dedi.

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi tarafından düzenlenen "Türkiye'de Enerji Finansmanı" paneli için Türkiye'ye gelen Hogan, sorularını yanıtladı.

Türkiye'nin son yıllarda elektrik piyasasında büyük gelişmeler yaşadığını ve bu gelişmenin yenilenebilir enerji kaynaklarına da yansıdığını vurgulayan Hogan, şu anda ülkede elektrikte arz fazlası yaşandığına dikkati çekti.

Hogan, çoğu ülkede olduğu gibi Türkiye'de de elektrik talebinin beklendiği kadar büyümediği için söz konusu arz fazlasının piyasa fiyatlarını aşağı çektiğini anlattı.

"Dengelenme için verimli kaynaklar büyümeli"

Türkiye'deki elektrik arz fazlasının bir noktada dengelenmesi gerektiğinin altını çizen Hogan, yeni, daha ekonomik, verimli ve karbon emisyonu oluşturmayan kaynakların önemine değindi.

Hogan, Almanya ve İspanya gibi farklı ülkelerde bunun örneklerinin görüldüğünü belirterek, şöyle konuştu:

"Eğer Türkiye, yenilenebilir enerji kaynaklarını desteklemekte kararlı ve bu kaynakların payının büyümesini istiyorsa, burada eski, ekonomik olmayan ve sistemin artık ihtiyaç duymadığı santrallere ne olacak? Türkiye, bir offshore (denizüstü) rüzgar ihalesi gerçekleştirmeye hazırlanıyor. İhalede verilen teşvikler de dünyada çoğu ülkede yok. Bu alanda ciddi bir potansiyel de var ve bu potansiyel kesinlikle değerlendirilmeli, ama gelecek yatırımcının da buradan üretilecek elektriğe ihtiyaç olduğundan emin olması lazım. Türkiye'de hem offshore rüzgar hem de diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının daha fazla büyümesi için piyasada yer açılması gerekiyor. Ekonomik ve verimli olmayan eski santrallerin emekli olması gerekiyor ki Türkiye'de elektrikteki arz fazlası ortadan kalksın ve yenilenebilir kaynaklar kendine büyümek için yer bulabilsin. Bu, piyasa fiyatlarının dengelenmesine de yardımcı olacaktır. Piyasada kanıtlanmış bir şey vardır ki, o da arza ihtiyaç olduğu sürece, fiyatları yükselecektir."

Arz fazlasının devam etmesinin yeni yatırımların gerçekleşmesini de negatif etkileyebileceğine işaret eden Hogan, "Daha ekonomik ve verimli olana herkes ilgi gösterir" ifadesini kullandı.

Hogan, uluslararası kalkınma ve yatırım bankalarının ekonomik ve verimli enerji projelerini desteklemek için iştahının sürdüğünü de kaydetti.

Türkiye'nin elektrikteki kurulu gücü bu yılın ilk yarısı itibarıyla 87 bin 138 megavata ulaştı. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında sayılan hidroelektrik santralleri söz konusu kapasitenin yüzde 32'sini, rüzgar enerjisi santralleri yüzde 7,6'sını, güneş santralleri yüzde 5,4'ünü ve jeotermal enerji santralleri yüzde 1,3'ünü oluşturuyor.