İkinci 500’de kar patlaması

Sanayiciler, geçen yıl elde ettikleri güçlü faaliyet kârlılık oranlarıyla Türkiye ekonomisinin lokomotifi olduklarını bir kez daha gösterdi. İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) “Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” 2018 yılı araştırmasına göre, İSO İkinci 500’ün toplam faaliyet karı büyüklüğü yüzde 51,7 gibi yüksek bir oranda artarak, 2017 yılında 12,5 milyar TL iken 2018 yılında 19 milyar TL’ye yükseldi. Geçen yıl İSO İkinci 500’ün faaliyet karı oranı da yüzde 12,1 olarak gerçekleşti. Böylece 2017 yılında yüzde 10,3 olan orana göre faaliyet karlılığında 1,8 puan iyileşme yaşandı.

REEL BÜYÜME %6’YI AŞTI

Araştırmaya göre, İSO İkinci 500 şirketleri, 2017 yılının ardından 2018 yılında da üretimden net satışlarda yüksek bir performans sergiledi. Bir yönüyle Türkiye’nin KOBİ ölçeğindeki şirketlerinin röntgenini ortaya koyan İSO İkinci 500, 2018 yılında üretimden net satışlarını yüzde 27,8 gibi oldukça güçlü bir artışla 107,6 milyar TL’den 137,5 milyar TL’ye yükseldi.

KAZANÇ FAİZE GİDİYOR

İSO İkinci 500 şirketlerinin tıpkı İSO 500 şirketleri gibi esas faaliyetlerinden kazandıklarını, faiz gibi finansman gideri olarak kaybetmesi ise araştırmanın dikkat çeken bir diğer verisi oldu. Buna göre, İSO İkinci 500 şirketleri 2017’de faaliyet karının yüzde 42,8’ini finansman giderlerine harcarken bu oran 2018’de yüzde 52,6’ya yükseldi. İSO İkinci 500’ün görece olumlu mali göstergelerine örnek olarak, borç/özkaynak dağılımında, önceki yıla göre daha dengeli bir görüntünün ortaya çıkması gösterilebilir. 2017 yılında yüzde 66,2 borç, yüzde 33,8 özkaynak olarak gerçekleşen borç/özkaynak ilişkisinde borçların payı 2018’de 62,4’e gerilerken özkaynakların payı yüzde 37,6’ya çıktı.

KDV ALACAĞI SORUNU

Sanayicilerin son yıllarda makul bir çözüm bulunmasını istedikleri konulardan biri olan KDV alacakları, İSO İkinci 500 şirketleri için de ciddi bir sorun olmayı sürdürüyor. 2018 yılında İSO 500’ün devreden KDV’si bir önceki yıla göre yüzde 35,6 artarak 9,7 milyar TL’ye yükselmişti. Bu yük İkinci 500’de için de devam etmekle birlikte artış hızı geçmiş yıllara göre yavaşlamış görünüyor. İSO İkinci 500’ün devreden KDV’si, 2018 yılında yüzde 0,4 gibi sınırlı bir artışla 1,7 milyar TL gerçekleşti.

FAVÖK’TE SIÇRAMA

Açıklamaya göre borçlanmada, İSO İkinci 500’de özellikle kısa vadeye geçiş olduğu, bu durumun söz konusu şirketlerin uzun vadeli borçlanma kabiliyetlerinin daha düşük olmasından kaynaklandığı aktarıldı. İSO İkinci 500’ün faiz, amortisman ve vergi öncesi karında (FAVÖK), 2018 yılında da sıçrama yaşanması dikkati çekti. 2017 yılında 16,6 milyar TL olan FAVÖK, 2018 yılında yüzde 39,8 artarak 23,2 milyar TL’ye yükseldi. FAVÖK’teki reel artış, yüzde 16,2 ile yüksek gerçekleşti.

Bilkont 63.’lükten liderliğe yükseldi

2018 yılı Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması’nda üretimden satış büyüklüğüne göre en büyük kuruluş 413,7 milyon TL ile Bilkont Dış Ticaret ve Tekstil oldu. Bu kuruluş 2017 yılında İSO İkinci 500’de 63. sırada iken, 2018 yılında ilk sıraya yükselme başarısı gösterdi. İkinci sırada 412,4 milyon TL ile ORMA Orman Mahsulleri yer aldı. Araştırmanın üçüncüsü ise 411,6 milyon TL’lik üretimden satışları ile Erişler Yem oldu. Araştırmaya göre, geçen yıl İSO İkinci 500’de kar eden kuruluş sayısı 393’e çıkarken, zarar eden kuruluş sayısı 107 oldu.

Her türlü takdiri hak ediyor

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan söz konusu araştırmanın 2018 yılı sonuçlarına ilişkin yaptığı açıklamada, İSO İkinci 500 çalışmasının ortaya çıkardığı en önemli ve olumlu sonuçlardan birinin sanayicilerin ana faaliyet alanlarına yoğunlaşmayı sürdürerek özellikle faaliyet karlılığında güçlü iyileşmeler sağlamaları olduğuna işaret etti. Bahçıvan, “Zor koşullarda bile İSO İkinci 500’ü oluşturan sanayicilerimizin üretimden satışlarını yüzde 27,8 gibi ciddi bir oranda artırmaları ve yüzde 6’nın üzerinde bir reel büyüme yakalamaları her türlü takdiri hak etmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
UZUN VADELİ BORÇ AZALDI
2018 sonuçlarında İSO İkinci 500 şirketlerinin uzun vadeli borçlarının azaldığını, kısa vadeli borçlarının ise arttığını ortaya koyan Bahçıvan, “Bunun iki nedeni var, birincisi borçlanma kaynaklarının önceki yıllara göre ciddi bir şekilde kısılması ve daralmasıdır. İkincisi ise KOBİ ölçeğindeki şirketlerimizin borçlanma kabiliyetinin azalmasıdır” tespitini yaptı.
Öte yandan Bahçıvan, “Ar-Ge harcaması yapan kuruluş sayımızın 188’den 218’e doğru güçlü bir sıçrama yapmasını sevindirici bulsak da bu güçlü artışın Ar-Ge harcamaları büyüklüğüne yansımadığını görüyoruz” dedi.